หลักฐานใหม่ล่าสุดเกี่ยวกับการรักษาสมองเสื่อมและอัลไซเมอร์
 |
| ชาวสวนกำลังเก็บเกี่ยวแครอท |
กราบเรียน นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
คุณแม่อายุ 88 ปี เป็นอัลไซเมอร์แน่นอนแล้ว แบบว่าจำหนูเองซึ่งเป็นลูกสาวคนโปรดได้บ้างไม่ได้บ้าง อยากปรึกษาคุณหมอว่าข้อมูลใหม่ล่าสุดนี้ นอกจากยาที่หมอประสาทวิทยาให้แล้ว มีอะไรจะช่วยรักษาคุณแม่ให้ดีขึ้นได้บ้างคะ
...........................................
ตอบครับ
เรื่องการป้องกันและรักษาโรคอัลไซเมอร์และสมองเสื่อม งานวิจัย (ระดับ RCT ซึ่งถือเป็นระดับสูงสุด) ใหม่ล่าสุดน่าจะมีสามงานใหญ่ๆดังนี้
1. งานวิจัยสุ่มตัวอย่างแบ่งกลุ่มเปรียบเทียบ (RCT) ทำที่จีนใช้ผู้ป่วยสมองเสื่อมขั้นต้น (MCI) จำนวน 118 คน สุ่มแบ่งเป็นสองกลุ่มเปรียบเทียบผลของการฝึกสมองด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ควบกับทำกิจกรรมอาชีวบำบัดนาน 12 สัปดาห์เทียบกับการไม่ได้ฝึกไม่ได้ทำกิจกรรม พบว่ากลุ่มฝึกสมองมีผลลดคะแนนสมองเสื่อมลงได้มากกว่ากลุ่มไม่ได้ฝึก [1]
2. แม้จะเป็นที่แน่ชัดแล้วจากงานวิจัยสุขภาพแพทย์ชายของฮาร์วาร์ด (The Physicians’ Health Study II.)[2] ซึ่งเปรียบเทียบผลของการกินวิตามินรวมทุกวันนาน 12 ปีในอาสาสมัครจำนวน 5947 คนแล้วพบว่าว่าการกินวิตามินรวมในคนปกติที่มีโภชนาการดีอยู่แล้วไม่เปลี่ยนแปลงโอกาสเกิดสมองเสื่อมเลย
แต่งานวิจัย COSMOS-Mind [3] ซึ่งทำที่รพ.บริกแฮมแอนด์วีแมนของฮาร์วาร์ดเหมือนกัน ได้ทดลองเปรียบเทียบการใช้วิตามินรวม(ที่มีวิตามินและแร่ธาตุมากกว่า 20 ตัว) และโกโก้ ป้องกันสมองเสื่อมระดับเล็กน้อย (MCI) ในผู้ป่วยจำนวน 2262 คนสุ่มแบ่งเป็นสามกลุ่มคือกินวิตามินรวม กินโกโก้ และกินยาหลอก เป็นเวลานาน 3 ปี พบว่าแม้ว่าทั้งวิตามินรวมและโกโก้ไม่ได้ลดอุบัติการณ์เกิดโรคสมองเสื่อมลง แต่กลุ่มกินวิตามินรวมวันละเม็ดช่วยชลอการเสื่อมของสมองในผู้ที่ป่วยเป็น MCI แล้วให้ช้าลงได้ดีกว่ากลุ่มได้ยาหลอก
3. งานวิจัยเอาผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ระยะต้น (วินิจฉัยจาก plasma Aβ42/40 ratios <0.0672) จำนวน 51 คนสุ่มแบ่งเป็นสองกลุ่มระหว่างกลุ่มใช้แต่ยาและกลุ่มเปลี่ยนวิถีชีวิตในประเด็นกินอาหารพืชเป็นหลัก ออกกำลังกาย จัดการความเครียด และมีสัมพันธภาพที่ดีกับคนอื่น ทำวิจัยนาน 20 สปด. พบว่ากลุ่มเปลี่ยนวิถีชีวิตโรคอัลไซเมอร์ดีขึ้นในหลายตัวชี้วัดที่ใช้เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม หลายรายกลับไปทำธุรกิจได้จากเดิมที่ทำไม่ได้เลย บางรายกลับมาเขียนรูปหน้าปัทม์นาฬิกาได้จากเดิมที่เขียนไม่ได้เลย
ดังนั้น หากถือตามงานวิจัยระดับสูงล่าสุด สิ่งที่คุณแม่ของคุณควรจะได้ก็คือ
(1) หาเกมฝึกสมองให้ท่านเล่น
(2) กินวิตามินรวม (MTV) วันละเม็ด
(3) ปรับวิถีชีวิตอย่างสิ้นเชิงในสี่ประเด็น คือ
3.1 ทำอาหารพืชเป็นหลักให้กิน หากเคี้ยวไม่ได้ก็ปั่นให้กินแบบไม่ทิ้งกาก
3.2 พาออกกำลังกายทุกวัน อย่างน้อยก็เดิน ควรมีจังหวะเดินเร็วให้ได้หอบแฮ่กๆบ้าง
3.3 จัดการความเครียดด้วยการฝึกสมาธิหรือรำมวยจีนก็ได้
3.4 คนรอบตัวช่วยสัมพันธภาพที่ดีกับท่าน
ทำได้ครบตามนี้ผมยกให้คุณเป็นลูกกตัญญูดีหนึ่งประเภทหนึ่งเลยทันทีครับ
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
1. Wen X, Song S, Tian H, Cui H, Zhang L, Sun Y, Li M, Wang Y. Intervention of computer-assisted cognitive training combined with occupational therapy in people with mild cognitive impairment: a randomized controlled trial. Front Aging Neurosci. 2024 May 10;16:1384318. doi: 10.3389/fnagi.2024.1384318. PMID: 38832072; PMCID: PMC11146196.
2. Grodstein F, O'Brien J, Kang JH, Dushkes R, Cook NR, Okereke O, Manson JE, Glynn RJ, Buring JE, Gaziano M, Sesso HD. Long-term multivitamin supplementation and cognitive function in men: a randomized trial. Ann Intern Med. 2013 Dec 17;159(12):806-14. doi: 10.7326/0003-4819-159-12-201312170-00006. PMID: 24490265; PMCID: PMC3858850.
3. Sachs BC, Williams BJ, Gaussoin SA, Baker LD, Manson JE, Espeland MA, Sesso HD, Shumaker SA, Rapp SR; COSMOS-Mind Research Group. Impact of multivitamin-mineral and cocoa extract on incidence of mild cognitive impairment and dementia: Results from the COcoa Supplement and Multivitamin Outcomes Study for the Mind (COSMOS-Mind). Alzheimers Dement. 2023 Nov;19(11):4863-4871. doi: 10.1002/alz.13078. Epub 2023 Apr 10. PMID: 37035889; PMCID: PMC10562510.
4. Ornish D, Madison C, Kivipelto M, Kemp C, McCulloch CE, Galasko D, Artz J, Rentz D, Lin J, Norman K, Ornish A, Tranter S, DeLamarter N, Wingers N, Richling C, Kaddurah-Daouk R, Knight R, McDonald D, Patel L, Verdin E, E Tanzi R, Arnold SE. Effects of intensive lifestyle changes on the progression of mild cognitive impairment or early dementia due to Alzheimer's disease: a randomized, controlled clinical trial. Alzheimers Res Ther. 2024 Jun 7;16(1):122. doi: 10.1186/s13195-024-01482-z. PMID: 38849944; PMCID: PMC11157928.
