บทความ

กำลังแสดงโพสต์จาก กรกฎาคม, 2010

ไม่ได้ตรวจระดับ ferritin แต่หมอให้กินธาตุเหล็กจะอันตรายไหม

คุณหมอสันต์คะ ดิฉันไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลมา เมื่ออาทิตย์ที่แล้ว เพื่อปรึกษาเรื่องผลตรวจ Hb Typing แพทย์บอกเพียงว่าดิฉันปกติดี แค่เป็นพาหะเท่านั้น ดิฉันเลยขอตรวจ ferritin แต่แพทย์บอกว่าไม่จำเป็นต้องตรวจ เพราะดูจากค่า Hb, Hct, MCH ที่ต่ำกว่าปกติทุกตัว ทำให้สามารถวินิจฉันได้ว่าขาดธาตุเหล็ก ตอนนี้แพทย์ให้กินเหล็ก 2 เดือน แล้วไปตรวจเลือดอีกครั้งค่ะ ในความเห็นของคุณหมอ คุณหมอว่าการทานเหล็กนี้จะอันตราย หรือมีผลข้างเคียงไหมคะ ดิฉันพยายามจะซักถามหมอหลายอย่าง แต่คนไข้เยอะมาก ดูหมอเขาก็ไม่ค่อยอยากอธิบายเท่าไหร่ด้วย ถามเภสัชถึงผลข้างเคียงของการทานเหล็กติดต่อกัน เขาก็ว่าไม่มีอันตรายอะไร ส่วนเรื่องผลแล็ป Hb Typing ที่คุณหมอว่าไม่ได้บอกระดับ HbA และ HbA2 นั้น ดิฉันก็สงสัยค่ะ เพราะในหนังสือที่ลองหามาอ่าน จะต้องอ้างอิงถึงสองตัวนั้นด้วย ถามทางแล็ป เจ้าหน้าที่ก็อธิบายว่าหมอสั่งตรวจเท่านี้ ถ้าดิฉันจะไปพบแพทย์เฉพาะทางด้านนี้เลย คุณหมอแนะนำได้ไหมคะ ว่าควรไปโรงพยาบาลไหน แล้วต้องตรวจอะไรเพิ่มเติมบ้าง ขอบพระคุณค่ะ อรนุชา ตอบ 1. คำแนะนำที่คุณได้รับมา ว่าให้ทานเหล็กไปก่อน อีกสองเดือนค่อยมาดู ถือว่าเป็นแนวทางการรั...

เวลามีประจำเดือนจะบวมเป็นอึ่งอ่าง

เรียน คุณหมอสันต์คะ ดิฉันน้ำหนัก 64 กก. สูง 157 ซม. เวลามีประจำเดือนจะบวมเป็นอึ่งอ่าง เพื่อนๆบอกว่าอย่างนี้เรียกอ้วนไม่ใช่บวม ดิฉันว่าไม่ใช่ เพราะเวลากดลงไปผิวหนังมีรอยบุ๋มนิ้วมือคาอยู่เลย แล้วก็ปวดท้องเมนส์รุนแรงมาก ต้องหยุดงาน ทำอะไรไม่ได้เลย ไปหาหมอหมอก็ให้กินยาคุมจนอ้วนเอาๆ และให้กินยา Arcoxia และยา Lasix ขับปัสสาวะ อยากถามว่า (1)เป็นโรคอะไร(2)สาเหตุเกิดจากอะไร(3)มีวิธีรักษาไหม Pornpana ตอบครับ 1. ถามว่าเป็นอะไร โอ้โฮคนบวมเป็นอึ่งอ่างเนี่ยเป็นได้หลายโรคมากนะครับ ที่แน่ก็คือเป็นโรคอ้วนอย่างที่เพื่อนของคุณวินิจฉัยนะน่าจะถูกแล้ว เอาน้ำหนัก 64 ตั้ง เอาส่วนสูงเป็นเมตรคือ 1.57 ไปหารสองครั้ง ได้ดัชนีมวลกาย = 25.9 แปลว่าน้ำหนักเกินถ้าใช้มาตรฐาน WHO แต่ถ้าใช้มาตรฐานคนเอเซ๊ยก็แปลว่าเป็นโรคอ้วน ซ.ต.พ. ส่วนที่บวมจนกดแล้วบุ๋มลงไปนั้น เป็นหลักฐานว่าบวมจริง คุณบอกว่าไปหาหมอมาแล้ว หมอให้ยาอาร์คอกเซียที่มีพิษต่อไตมาด้วย แสดงว่าไตคุณของคุณยังดีอยู่ ไม่ได้บวมเพราะเป็นโรคไต ดังนั้นการวินิจฉัยที่น่าจะเป็นมากที่สุดก็คือกลุ่มอาการเลือดจะไปลมจะมา ภาษาแพทย์เรียกว่า premenstruation syndrome หรือ PMS หมาย...

เจตนารมณ์ล่วงหน้าก่อนตาย (Advanced directive)

กราบเรียน คุณหมอสันต์ คุณพ่อเป็นมะเร็งปอดเพิ่งเสียชีวิตไป ตอนเสียชีวิตท่านทรมานพอควร ใส่ท่ออยู่ในไอซียู.สามเดือน ตอนนี้คุณแม่มาเป็นมะเร็งที่กระดูกอีกแล้ว คุณแม่กลัวว่าต้องเสียชีวิตแบบทรมานเหมือนคุณพ่อ และย้ำให้ดิฉันรับปากว่าจะไม่ยอมให้หมอทำการรักษาท่านแบบคุณพ่อ อยากถามคุณหมอสันต์ว่าจะเป็นไปได้หรือคะ เพราะดิฉันเข้าใจว่าหมอเขาก็ต้องรักษาไปตามหลักวิชาของเขา (สงวนนาม) ตอบครับ สิ่งที่คุณแม่ของคุณต้องการคือการแสดงเจตนารมณ์ล่วงหน้าก่อนตาย ฝรั่งเรียกว่า advanced directive ว่ายามที่ตัวเองป่วยหนักพูดเองไม่ได้แล้ว ต้องการจะให้หมอรักษาอย่างไร อะไรจะให้ทำ อะไรจะไม่ให้ทำ เช่น ไม่ประสงค์ให้ใส่ท่อช่วยหายใจ ไม่ให้ปั๊มหน้าอกเวลาหัวใจหยุด เป็นต้น เรื่องการแสดงเจตนารมณ์ไว้ล่วงหน้าก่อนตายนี้ฝรั่งเขาทำกันเป็นเรื่องธรรมดา แต่คนไทยเท่าที่ผมทราบ ยังไม่เคยเห็นคนไข้คนไหนทำ ถามว่าทำได้ไหม ตอบว่าทำได้ครับ เพราะเมืองไทยก็มีกฎหมายออกมารองรับแล้ว คือพรบ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 ซึ่งกำหนดไว้ว่า “..มาตรา 12. บุคคลมีสิทธิทำหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไปเพียงเพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิตตน...

แพทย์จะพูดกับผู้ป่วยอย่างไรให้ได้ข้อมูลครบถ้วน

อาจารย์สันต์คะ หนูเป็นลูกศิษย์ของอาจารย์ซึ่งอาจารย์คงจำไม่ได้แล้ว กำลังมีปัญหาว่าให้ข้อมูลผู้ป่วยไม่ครบแล้วเป็นคดี อยากฟังคำแนะนำของอาจารย์เรื่องการให้ข้อมูลทางเลือกแก่ผู้ป่วย (สงวนนาม) ตอบครับ ประเด็นที่ 1. แพทย์จำเป็นต้องให้ข้อมูลทางเลือกให้ผู้ป่วยให้ครบ อันนั้นเป็นของแน่ ดังที่กำหนดไว้ในพรบ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 ว่า “..มาตราที่ 8. ในการบริการสาธารณสุข บุคลากรด้านสาธารณสุขต้องแจ้งข้อมูลด้านสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับการให้บริการให้ผู้รับบริการทราบอย่างเพียงพอที่ผู้รับบริการจะใช้ประกอบการตัดสินใจรับหรือไม่รับบริการใด..” ประเด็นที่ 2. พวกเราที่เป็นแพทย์ได้ทำอย่างนั้นจริงหรือเปล่า ในชีวิตจริงคือเปล่า ดังงานวิจัยที่ว่าโดยเฉลี่ยแล้วจากเวลาทั้งหมดในการตรวจรักษาผู้ป่วยนอก 20 นาที แพทย์ใช้เวลาส่วนนี้น้อยกว่า 1 นาทีในการพูดคุยหารือกับผู้ป่วยถึงแผนการรักษา การขอความเห็นผู้ป่วยโดยให้ข้อมูลประกอบเกิดขึ้นเพียง 9% ของการออกตรวจผู้ป่วยนอกทั้งหมด และมีไม่ถึง 50% ที่แพทย์ถามผู้ป่วยว่า “มีคำถามอะไรจะถามหมออีกไหม?” แล้วถามว่าคนไข้คุยกับเราแล้วรู้เรื่องไหม คำตอบคือไม่รู้เรื่อง เพราะงานวิจัยสรุปว่าแม...

ไตรกลีเซอไรด์สูงทั้งบ้าน

ดิฉันเป็นไขมันไตรกลีเซอไรด์สูง เจาะเลือดครั้งสุดท้ายได้ 400 พี่สองคนเป็นไตรกลีเซอไรด์สูงทั้งคู่ คุณแม่เสียชีวิตเมื่ออายุ 57 ปี ด้วยโรคหัวใจขาดเลือด ดิฉันไปหาหมอ ได้ยาโลปิดมาทาน ไตรกลีเซอไรด์ลดเหลือ 150 แต่ว่ามีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อมาก ลองหยุดยาดูไตรกลีเซอไรก็ขึ้นไปสี่ร้อยอีก อยากถามว่ายาโลปิดเป็นสิ่งจำเป็นไหม ทานนานๆมีอันตรายไหม มีทางเลือกอื่นอะไรบ้าง และดิฉันจะเสียชีวิตเร็วเหมือนคุณแม่ไหม สงวนนาม) ตอบครับ 1. คุณมีกรรมพันธุ์ไตรกลีเซอไรด์สูง ซึ่งทำให้มีความเสี่ยงของการเป็นหลอดเลือดและหัวใจมากกว่าคนทั่วไป ดังนั้นการควบคุมระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงเป็นสิ่งจำเป็น ส่วนที่ว่าจะอายุสั้นเหมือนคุณแม่ไหม ผมว่าไม่เหมือน เพราะยุคของคุณคนมีปัจจัยเสี่ยงต่างลงมือจัดการปัจจัยเสี่ยงกันทั่วโลก ทำให้อุบัติการเสียชีวิตลดลง ดังนั้นคุณต้องอายุยืนกว่าคุณแม่ของคุณแน่นอนครับ 2. ก่อนที่จะพูดไปถึงยา เรามีวิธีลดระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดได้หลายวิธี กล่าวคือ a. การออกกำลังกายให้ได้ระดับมาตรฐาน หมายความว่าออกกำลังกายให้ได้ทั้งสองแบบ คือแบบแอโรบิก (เช่นวิ่ง เดินเร็ว ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน) ให้ถึงระดับเหนื่อยพอควร (...

ข้องใจเรื่อง Crohn Disease

คุณหมอสันต์ที่นับถือ คุณแม่อายุ 76 เป็นโรคปวดท้องๆเสียเรื้อรัง ถูกผ่าตัดไปแล้วสองครั้ง ครั้งแรกว่าเป็นไส้ติ่ง แต่ไม่ใช่ ครั้งที่สองว่าเป็นลำไส้ทะลุ ต้องตัดลำไส้ทิ้งไปส่วนหนึ่ง ครั้งสุดท้ายหมอวินิจฉัยว่าเป็นโรค Crohn disease ให้ยาโคเลสไตรามีนมากิน อาการแย่กว่าเดิม จึงเปลี่ยนไปหาหมอ GI ซึ่งหมอบอกว่าต้องรักษาด้วยสะเตียรอยด์ ถ้าไม่ดีขึ้นอาจจะต้องใช้ยาเคมีบำบัดแบบรักษามะเร็ง ฟังแล้วน่ากลัวมาก ผมพยายามหาอ่านดูว่าโรคนี้คืออะไรควรรักษาอย่างไรต้องใช้ยาอะไรบ้างจากเน็ตแต่ก็ไม่กระจ่าง รบกวนถามจากคุณหมอครับ พรต ตอบครับ โรค Crohn disease คือภาวะที่มีการอักเสบของผนังลำไส้แล้วเป็นแผลแบบกินลึก (transmural) และมักมีการอักเสบเรื้อรังแบบ granuloma จนผิวด้านในลำไส้เสียไป โรคนี้เกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุ มีอาการคือปวดท้อง ถ่ายเหลว ยืดเยื้อเรื้อรัง บัดเดี๋ยวหาย บัดเดี๋ยวเป็นขึ้นมาอีก และมักมีภาวะแทรกซ้อนจากลำไส้ทะลุหากัน (fistulization) มีพังผืดยึดลำไส้ (adhesion) หรือลำไส้อุดตัน (obstruction) เป็นฝีในท้อง (abscess) หรือการดูดซึมอาหารเสียไปจนขาดอาหาร(mal absorption) โดยเฉพาะถ้าเป็นที่ลำไส้เล็กส่วนปลาย (termina...

ถ้าเป็นวัณโรคระยะแฝง จะแพร่เชื้อให้คนอื่นได้ไหม

เรียน อาจารย์สันต์ จากโจทย์ก่อนหน้านี้ หนูสงสัยว่า หากเราติดเชื้อ TBไปแล้วแต่ร่างกายเราแข็งแรงดี มันไม่แสดงอาการ แต่เมื่อเราอ่อนแอลงแล้วอาการจึงจะเกิดขึ้น แต่เราจะเป็นคนที่แพร่กระจายเชื้อตั้งแต่เราได้รับเชื้อหรือเปล่าคะ เข้าใจถูกต้องหรือไม่คะ ขอบคุณค่ะ (สงวนนาม) ตอบครับ เข้าใจไม่ถูกต้องครับ ธรรมเนียมปฏิบัติของการติดเชื้อแบบ latent infection ตามที่ CDC ได้รวบรวมผลวิจัยไว้ เป็นดังนี้ 1. ตั้งต้นด้วยต้องมีคนเป็นวัณโรคปอดหรือกล่องเสียงแบบจ๋าๆ (ไม่ใช่แบบ latent) หมายความว่ามีโพรงอยู่ที่ปอด ไอแล้วมีเชื้อออกมาในเสมหะ ย้อมเชื้อขึ้น แถมไม่ได้รับการรักษาใดๆอีกต่างหาก คนเป็นวัณโรคที่อื่นเช่นต่อมน้ำเหลือง หรือกระดูก ไม่เกี่ยว 2. คนเป็นวัณโรคจ๋าๆในข้อ 1 ไอ หรือจาม หรือฝอย(พูด)น้ำลายกระเซ็น หรือร้องเพลงคาราโอเกะ แบบว่าเสียงไม่ถึงก็โก่งคออยู่นั่นแล้ว เชื้อโรค TB ในปอดหรือกล่องเสียงจะเกาะออกมากับอนุภาค (particle) ของเสมหะ ซึ่งมีขนาดเล็กมากระดับ 1-5 um อันเป็นขนาดเล็กเสียจนเบาหวิวและลอยละล่องไปไกลแสนไกลในอากาศได้นานแสนนาน ผ่านประตูห้อง วิ่งไปตามเฉลียง จากห้องนี้ ไปยังห้องโน้น ณ ขั้นตอนนี้ งานวิจัยบอกว่า...

ตรวจ CA125 ได้ผลบวก จะวิเคราะห์โอกาสเป็นมะเร็งรังไข่อย่างไร

เรียนคุณหมอ ดิฉันอ่านเรื่องราวใน Blog ของคุณหมอให้ความรู้มากค่ะ ขออนุญาตเรียนปรึกษาค่ะ คุณแม่อายุ 73 ปี ตรวจเลือด CA 125 สูง 160 U/ml(ตรวจซ้ำแล้วค่ะ)เทคนิคการแพทย์แนะนำให้ตรวจ LDH มีค่าในเกณฑ์ปกติ 181 ตรวจอัลตราซาวน์ช่องท้อง คุณหมอบอกว่าไม่พบก้อนอะไร ไม่ทราบว่า จากผลเลือดไม่ทราบเป็นอะไรคะ ความสัมพันธ์ของค่าเลือดเป็นอะไรได้บ้างคะ และต้องทำอย่างไรต่อไป ขอบคุณค่ะ อลิสรา (อยู่ต่างจังหวัดค่ะ) ตอบครับ CA125 สูง ทำอุลตร้าซาวด์ช่องท้องแล้วปกติ เป็นอะไรไหม ตอบว่าไม่เป็นอะไรครับ นอกจากเป็นโรคประสาทชนิดวิตกกังวลจากการได้ทราบค่า CA125 คือในบรรดาสิ่งที่เราเรียกว่าสารชี้บ่งมะเร็ง (tumor markers) ทั้งหลาย ซึ่งนิยมตรวจกันเพื่อคัดกรองมะเร็ง อันได้แก่ AFP (มะเร็งตับ), CA199 (มะเร็งตับอ่อน), CEA (มะเร็งลำไส้), CA125 (มะเร็งรังไข่), PSA (มะเร็งต่อมลูกหมาก), และขอแถมอีกอันหนึ่งคือการเอ็กซเรย์ปอดประจำปีเพื่อคัดกรองมะเร็งปอดและวัณโรค ทั้งหมดนี้ไม่มีตัวไหนช่วยคัดกรองมะเร็งหรือโรคต่างๆที่ว่าได้จริงๆซักกะตัวเดียว ยกตัวอย่าง CA125 ของคุณแม่คุณนี้ก็ได้ ค่าปกติของ CA125 คือต่ำกว่า 35 IU/ลิตร สถาบันสุขภาพอเมริกั...

อยู่ห้องผ่าตัด กลัวเป็นวัณโรค

หนูอยู่ OR เพื่อนคนหนึ่งไอมาหลายเดือน รักษาคลินิกทั่วไป แล้วไปรักษาคลินิกหูคอจมูก จนในที่สุดมาเอ็กซเรย์ประจำปี หมอเอ็กซเรย์ สงสัยว่าจะเป็น TB จึงส่งตรวจเสมหะ แต่ไม่พบเชื้อ จึงทดลองรักษาแบบปอดบวม คือยังไม่ได้รักษา TB ขณะที่เพื่อนอีกคนหนึ่งเอ็กซเรย์ก็มีจุดที่ปอด ขอหมอตรวจเสมหะ หมอบอกว่ามันเป็นจุดเก่า และไม่ไอ เสมหะไม่มี ตรวจไปก็ไม่เจออะไร สรุปว่าไม่รู้ว่าเป็นอะไรไม่ได้รักษาอีก หนูกลัวว่าถ้ารอให้รู้แน่ชัด TB จะไม่ระบาดไปทั้ง OR แล้วหรือคะ (สงวนนาม) ตอบ 1. อย่าไปเคารพนับถือการเอ็กซเรย์ปอดว่าจะช่วยคัดกรองวัณโรคได้เป็นตุเป็นตะนะครับ เพราะปัจจุบันนี้ทั่วโลกยอมรับกันว่าการเอ็กซเรย์ปอดไม่มีประโยชน์ในการคัดกรองวัณโรค แม้ในการประชุม Peer Review ของแพทย์เราที่พญาไท 2 ตอนแรกตั้งธงว่าจะออก CPG ให้หมอทุกคนแนะนำคนไข้ให้เอ็กซเรย์ปอดทุกปี แต่ในที่สุดแพทย์ส่วนใหญ่ก็มีมติว่าแนะนำอย่างนั้นไม่ได้ เพราะไม่มีหลักฐานว่ามันมีประโยชน์อะไร สาเหตุที่เอ็กซเรย์ไม่ช่วยคัดกรองวัณโรคเพราะมันมีความไว (sensitivity) ต่ำเพียง 47% หมายความว่าถ้าเอาคนเป็นวัณโรคปอดมาเอ็กซเรย์ 100 คน หมอเอ็กซเรย์จะอ่านฟิลม์ว่าเป็นวัณโรคเพียง 4...

ภรรยาตั้งครรภ์ ไปเจาะเลือดมา ขอหมอช่วยอ่าน

สวัสดีครับคุณหมอ รบกวนเรียนสอบถามคุณหมอหน่อยครับเกี่ยวกับโรคธาลัสซิเมีย พอดีแฟนกำลังตั้งครรภ์ และไปตรวจเลือดมา ผลตรวจพบเชื้อดังนี้ Hemoglobin A (HbA) = 0 % Hemoglobin A2 (HbA2) = 2.5% Hemoglobin F (HbF) = 0.8% Inclusion body = - Other : Hb type A2A Diagnosis : Normal patter (Not rule out alpha-thalassemia 1 trait) Osmotic fragitly = - Hemoglobin = 11.1 g/dl Hematocrit = 36 % M. 13-18 g/dl F. 11-16 g/dl รบกวนคุณหมอช่วยชี้แจงเกี่ยวกับผลตรวจให้หน่อยครับ เพราะอยากทราบว่า จะมีอันตรายกับเด็กในครรภ์มากน้อยแค่ไหน ความรุนแรงระดับไหน ต้องทำการรักษา หรือดูสุขภาพพิเศษยังไงบ้าง ตอบครับ 1. ผลเลือดที่ส่งมา มีความผิดปกติอย่างเดียวคือมีภาวะโลหิตจางเล็กน้อย (Hb = 11.1%) ซึ่งพบได้เสมอในสตรีที่กำลังตั้งครรภ์ตามปกติ แต่ว่าต้องรักษาด้วยการเพิ่มอาหารพวกโปรตีนและใช้ยาบำรุงเลือด (ธาตุเหล็ก วิตามินบีรวม กรดโฟลิก) ซึ่งปกติในการฝากครรภ์หมอเขาก็จ่ายยาพวกนี้ให้อยู่แล้ว และผลเลือดดังกล่าวยังบอกด้วยว่าแม่ไม่มีความผิดปกติของยีนทาลาสซีเมียเบต้า ซึ่งทำให้อุ่นใจได้ระดับหนึ่ง อย่างน้อยลูกก็จะไม่น่าจะเป็นอะไรรุนแรงเก...

ปวดหลัง กินยา Arcoxia และ Norgesic และ Voltaren

ขอถามคุณหมอสันต์ค่ะ ดิฉันมีอาการปวดหลังมาก จนเดินแทบไม่ได้ ต้องค่อยๆเดินย่อง ก่อนหน้านั้นดิฉันไปเล่นโยคะมา ทานยา Arcoxia และ Norgesic ซึ่งดิฉันมีติดบ้านไว้ประจำและซื้อแจกคนงานในบริษัทเวลายกของปวดหลังด้วย (สำหรับคนงานดิฉันให้เป็น celecoxib แทน จะได้ประหยัดเงิน) ดิฉันกังวลว่าจะมีปัญหาเกี่ยวกับกระดูก จึงไปหาหมอ ซึ่งหมอบอกว่าเป็นกล้ามเนื้อไม่ใช่กระดูก หมอให้ยา Voltaren และ Norgesic มา อยากถามคุณหมอว่ายา Voltaren และ Arcoxia นี้ทานร่วมกันได้ไหม และยา Norgesic นี้เราต้องทานนานเท่าไรจึงจะหาย และโรคปวดหลังของดิฉันนี้ ถ้าไม่ใช่กล้ามเนื้อ จะเกิดจากอะไรได้อีกบ้าง ตอบ 1. ถามว่ายา Voltaren และ Arcoxia นี้ทานร่วมกันได้ไหม ตอบว่าไม่ได้ครับ เพราะมันเป็นยาพวกเดียวกัน ถ้าทานด้วยกันก็จะเป็นการเบิ้ลโด้ส คือทั้งคู่ต่างเป็นยาแก้อักเสบในกลุ่มชื่อ NSAID จึงมีพิษเหมือนกันเกือบทุกประการ จะต่างกันอยู่ก็นิดเดียวตรงที่กลไกการออกฤทธิ์ของ Arcoxia มีความเจาะจงต่อเอ็นไซม์ที่ลดการอักเสบ (COX-2) มากกว่า และไม่ไปกระตุ้นเอ็นไซม์ที่ทำให้เลือดออกในกระเพาะง่าย (COX-1) จึงทำให้มีโอกาสเลือดออกในกระเพาะน้อยกว่า แต่เลือดก...

มีไวรัสตับอักเสบบีอยู่ในตัวเป็นหลายร้อยล้าน จะทำอย่างไร

เรียนคุณหมอสันต์ที่นับถือ เห็นปัญหาของคนอื่นแล้วไม่เหมือนของผม ขออนุญาตปรึกษาปัญหาของผมบ้างนะครับ เป็นปัญหาหนักอกมานาน คือผมรักษาตับอักเสบบี มีผลการตรวจดังนี้ HBsAg positive Anti HBs negative Anti HBc positive HBeAg positive Anti HBe negative Anti HAV negative Anti HCV negative HBV-DNA 7.4 ล้าน IU/ml (435 ล้าน copies/ml) SGOT/SGPT 30/37 คุณหมอที่รักษาซึ่งเป็นแพทย์โรคทางเดินอาหาร รพ.รัฐบาล บอกว่าผมมีไวรัสในร่างกายจำนวนมาก และนัดหมายให้ไปพบอีก โดยไม่ทราบอะไรมากกว่านั้น อยากทราบว่าผมอยู่ในสถานะไหน ต้องทำอย่างไรต่อครับ ประพจน์) ตอบ ประเด็นที่ 1. ผมขอทบทวนให้เข้าใจธรรมชาติของโรคตับอักเสบจากไวรัสบีเรื้อรังก่อนว่ามีสามระยะดังนี้ ระยะที่ 1. ระยะยังไม่รู้จักกัน (immune tolerance phase) หมายความว่าร่างกายยังไม่รู้จักเชื้อ ไม่รู้ว่านี่คือศัตรู จึงปล่อยให้อาศัยอยู่ได้อิสระ ระยะที่ 2. รู้จักกันและเริ่มทำสงคราม (immune active หรือ immune clearance phase) เป็นระยะที่ร่างกายเริ่มรู้จักไวรัส และเม็ดเลือดขาวจับกินไวรัส ขณะเดียวกันไวรัสส่วนหนึ่งก็อาศัยเม็ดเลือดขาวเป็นสถานที่ก๊อปปี้เพิ่มจำนวนตัวเอง เป็นกา...

เป็นความดันแล้วไงต่อ

ไปพบคุณหมอ..ที่รพ. (สงวนนาม) คุณหมอแนะนำว่าให้ทำการตรวจความดันอย่างจริงจังกับหมอผู้เชี่ยวชาญโดยเฉพาะเพราะว่าทุกครั้งที่ได้พบแพทย์นั้นความดันไม่ลดลงเลยถึงแม้จะได้ทำการพักก่อนทำการตรวจ ความดันจะอยู่ที่ประมาณ 130-150 คุณหมอจึงแนะนำให้มาตรวจ ซึ่งพักหลังมีการเจ็บที่หน้าอกด้วย กลัวจะมีโรคอื่นร่วมด้วยเพราะคุณหมอบอกว่าถ้าเป็นความดันจะพาโรคอื่นมาด้วย จึงเรียนถามว่า เป็นความดันแล้วเป็นอะไรได้บ้าง จะไปตรวจต้องนัดหมออย่างไรและอัตราค่าใช้จ่ายประมาณเท่าไร ตอบ 1. ความดันเลือดสูง นำมาซึ่งโรคหลอดเลือดของสมอง (อัมพาตอัมพฤกษ์) โรคหลอดเลือดหัวใจ (หัวใจขาดเลือด) และโรคไตเรื้อรัง (ไตวายต้องล้างไต) ดังนั้นเมื่อสงสัยว่าจะเป็นความดันเลือดสูง ควรไปรับการตรวจพิสูจน์ให้แน่ชัด ถ้าเป็นแน่ชัด ควรได้รับการรักษา 2. การรักษาความดันเลือดสูงไม่จำเป็นต้องใช้ยาเสมอไป การรักษาความดันเลือดสูงโดยไม่ใช้ยาได้แก่ (1) การลดน้ำหนัก ทำให้ความดันเลือดลดลง 5-20 มม.ต่อน้ำหนักที่ลดได้ 10 กก. (2) การเปลี่ยนไปกินอาหารที่หนักผักผลไม้โดยมีไขมันต่ำจะลดความดันได้ 8-14 มม. (3) การลดเกลือในอาหาร จะลดความดันได้ 2-8 มม. (...

ดิฉันลดความอ้วนไม่สำเร็จ ทำอย่างไรก็ไม่สำเร็จ

เรียนคุณหมอสันต์ที่นับถือ ดิฉันลดความอ้วนไม่สำเร็จ ทำอย่างไรก็ไม่สำเร็จ ได้สรุปกิจวัตรประจำวันและอาหารที่กินมาให้คุณหมอช่วยวิเคราะห์แนะนำด้วยค่ะ ภาสิณี กิจวัตรประจำวัน 04.00-05.00น ตื่นนอนไปตลาดซื้อวัตถุดิบมาขาย 05.00-7.00น เตรียมอาหารเพื่อขาย 7.00- 9.00น บริการลูกค้า หยิบขาย 9.00 น มา office เช็ค fax และ stock โทรเสนอสินค้ากับลูกค้า 10.30น ขึ้นลงบันไดบ้างเพราะต้องติดต่อสื่อสารกับคนในบริษัท 11.00น clear เอกสารหรือหากมีงานตรวจคุณภาพสินค้าหรือบรรจุหีบห่อก็ช่วยกันทำ 12.00-12.30น ทานอาหารกลางวัน 13.00-13.30น ขับรถไปติดต่อขายสินค้าจนถึง 2.000 น 20.30น อาบน้ำดูทีวี 1 ชม 22.00น นอน อาหารที่ทานใน 1 สัปดาห์ส่วนมากทานอาหารที่ทำจากร้านของเราเองซึ่งส่วนมากรสจัดเค็ม เผ็ด วันอาทิตย์ เช้า โจ๊กหมูสับไข่ น้ำเต้าหู้ ปาท๋องโก๋ กลางวัน ก๋วยเตี๋ยวต้มยำ 1 ชาม ทานหมดเกลี้ยง เย็น ข้าวสวย 1 ทัพพี ผัดผัก ปลาทอด วันจันทร์ เช้า กาแฟ ต้มเล...

ความรู้เรื่องโรคไตเรื้อรัง (CKD)

ความรู้เรื่องโรคไตเรื้อรัง (CKD) ท่านทราบไหมว่า - การรู้ตัวว่าเป็นโรคไตแต่เนิ่น ช่วยชะลอโรคไม่ให้ก้าวหน้าไปเป็นโรคไตเรื้อรัง - ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังส่วนใหญ่เสียชีวิตด้วยโรคหัวใจหลอดเลือด - อัตราไหลของเลือดผ่านตัวกรองไต (GFR) เป็นตัวประเมินการทำงานของไตที่ดีที่สุด - ความดันเลือดสูงเป็นต้นเหตุให้เป็นโรคไตเรื้อรัง และโรคไตเองก็เป็นเหตุให้ความดันเลือดสูง - การมีโปรตีนออกมาในปัสสาวะต่อเนื่องแสดงว่าเป็นโรคไตเรื้อรัง - ผู้มีความเสี่ยงเป็นโรคไตเรื้อรังได้แก่ผู้เป็นเบาหวาน ความดันสูง และมีประวัติครอบครัวเป็นโรคไต ไตช่วยรักษาสุขภาพของท่านได้อย่างไร นอกจากช่วยขับถ่ายของเสียออกจากร่างกายแล้ว ไตยังช่วย - ควบคุมปริมาณน้ำและสารเคมีอื่นๆในร่างกาย เช่น โซเดียม โปตัสเซียม แคลเซียม - ขับยาและสารพิษที่เข้ามาสู่ร่างกายออกทิ้ง - ปล่อยฮอร์โมนสู่กระแสเลือดเพื่อคุมความดันเลือด สร้างเม็ดเลือดแดง และเสริมความแข็งแรงกระดูก โรคไตเรื้อรังเกิดจากอะไร ในบรรดาผู้เป็นโรคไตเรื้อรังทั้งหมด สองในสามส่วนเกิดจากโรคเบาหวานกับความดันเลือดสูง ส่วนสาเหตุอื่นๆได้แก่ ไตอักเสบ (glomerulonephritis) กรรมพันธุ์ โ...

การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายของชีวิต (End Of Life Care)

     ระยะสุดท้ายของชีวิต (end of life) เกิดขึ้นเมื่อมีสามกรณีต่อไปนี้ครบถ้วน (1) ผู้ป่วยเป็นโรคหรือสภาวะที่รุนแรงถึงอาจเสียชีวิตได้ทุกเมื่อ (2) ไม่มีวิธีรักษาใดที่จะยืดอายุให้ยืนยาวออกไปโดยมีชีวิตที่มีคุณภาพด้วย (length of quality life) อีกต่อไปแล้ว (3) ผู้ป่วย (หรือผู้แทนโดยชอบของผู้ป่วย) ได้รับทราบความรุนแรงของสถานการณ์แล้ว      หลักการสากลในการดูแลผู้ป่วยในระยะสุดท้ายของชีวิต มีดังนี้      1. มีการแต่งตั้งตัวแทนโดยชอบ (Lasting power of attorney - LPA) ขึ้นไว้เผื่อตัดสินใจแทนผู้ป่วย โดยตัวผู้ป่วยเองเป็นผู้แต่งตั้ง ในกรณีที่ผู้ป่วยไม่รู้ตัวไปแล้วหรือไม่อยู่ในสภาพจะตัดสินอะไรได้ ครอบครัวอันประกอบด้วยญาติทั้งหลายอาจตกลงกันแต่งตั้งตัวแทน ในกรณีที่ไม่รู้จะตั้งใครก็ยึดเอาญาติคนถัดไป (next of kin) ตามลำดับก็ได้ ได้แก่ (1) คู่สมรส (2) บุตรหรือธิดา (3) บิดาหรือมารดา (4) พี่หรือน้อง วิธีแต่งตั้งก็ไม่ได้ยุ่งยาก เพียงแต่แจ้งชื่อให้แพทย์หรือผู้แทนของแพทย์ผู้ดูแลทราบ แล้วแพทย์หรือผู้แทนลงบันทึกชื่อของผู้เป็นตัวแทนโดยชอบไว้ในเวชระเบียน ก็ใช้ได้...

การเป็นผู้ดูแลคนป่วยเรื้อรัง (Caregiver)

การเป็นผู้ดูแลคนป่วยเรื้อรัง (Caregiver) นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์ ผู้ดูแล (Caregiver) การได้มาเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยเรื้อรัง หรือที่ฝรั่งเรียกว่า caregiver นั้น มักเกิดขึ้นแบบกะทันหัน ส่วนใหญ่เป็นเหตุการณ์ที่คนที่เรารักต้องล้มป่วยลงโดยไม่ได้คาดหมาย ผู้ดูแลส่วนใหญ่จึงตกอยู่ในสภาพมือสมัครเล่นที่ต้องมามีความรับผิดชอบแบบล้นฟ้าชนิดไม่รู้ตัว เมื่อเวลาผ่านไป ผู้ดูแลส่วนหนึ่งเรียนรู้และพัฒนาตัวเองจากความเป็นมือสมัครเล่นไปเป็นมืออาชีพ คือปรับตัวได้ มีความสุขกับภารกิจใหม่เป็นอย่างดี แต่ผู้ดูแลส่วนใหญ่มักตกอยู่ในสภาพตั้งหลักไม่ทัน ปรับตัวไม่ได้ แม้เวลาจะผ่านไปเนิ่นนานหลายปีก็ตาม ทำให้วันเวลาที่ใช้ทำสิ่งดีๆเพื่อคนที่ตนรัก กลับกลายเป็นวันเวลาที่ตนเองมีความทุกข์ไปอย่างน่าเสียดาย การได้เป็นหมอดูแลผู้ป่วยเรื้อรังมามากพอควร ทำผมทราบว่าปัญหาที่เกิดกับผู้ดูแลนั้นเป็นปัญหาเส้นผมบังภูเขาแท้ๆ เพียงแค่เปลี่ยนมุมมองเสียใหม่ ก็จะพลิกสถานการณ์จากทุกข์มาเป็นสุขได้ อะไรคือความรับผิดชอบของผู้ดูแล (Responsibility) ในฐานะผู้ดูแลคนป่วยเรื้อรัง คุณอาจจะเข้าใจว่าความรับผิดชอบหลักของคุณคือคนป่วยซึ่งเป็นคนที่คุณรัก แต่ความจริงไม่...

วิตามินดี. (vitamin D)

แหล่งของวิตามินดี วิตามินดีเป็นวิตามินที่ละลายในไขมันที่มีอยู่ในอาหารปกติน้อยมาก คำว่าวิตามินดี หมายถึงสารสองตัว คือ วิตามินดี 2 (ergocalciferol) ซึ่งร่างกายได้มาน้อยมาก โดยได้มาจากอาหารพืชจำพวกยีสต์ วิตามินดี 3 (cholecalciferol) ซึ่งร่างกายได้มามาก โดยได้จากสองทางคือ ทางที่ 1. ได้จากผิวหนังสร้างขึ้นเองเมื่อได้รับแสงแดดโดยที่มีรังสีอุลตราไวโอเล็ตชนิดบี (UVB) ไปเปลี่ยนสารโคเลสเตอรอลใต้ผิวหนังตัวหนึ่งชื่อ 7-dehydrocholesterol ไปเป็นวิตามินดี 3 (cholecalciferol) ปัจจัยที่ทำให้ได้รังสี UVB น้อยลงคือเมฆ (ลดไปถึง 50%) ร่มเงาใต้ชายคา (ลด 60%) หมอกควัน ฤดูกาล การอยู่บนตำแหน่งของผิวโลก(ยิ่งอยู่ค่อนไปทางขั้วโลกยิ่งได้รังสีน้อย) ปริมาณเมลานินบนผิวหนัง (ยิ่งสีผิวเข้มยิ่งได้รังสีน้อย) และการใช้ครีมกันแสงแดด รังสี UVB นี้ไม่ทะลุผ่านกระจกใส การนั่งรับแสงผ่านหน้าต่างกระจกหรือหน้าต่างรถยนต์จึงไม่ได้วิตามินดี ในอีกด้านหนึ่งการโดนแสงแดดมากเกินไปก็มีผลเสียคือทำให้เป็นมะเร็งผิวหนังเพิ่มขึ้นและทำให้ผิวหนังแห้งและเหี่ยวย่นหรือแก่เร็วขึ้น ทำให้ปัจจุบันนี้ไม่มีมาตรฐานว่าควรตากแดดนานเท่าใดจึงจะพอดีไ...