DrSant

เรียนคุณหมอสันต์ครับ คุณพ่อของผมอายุ 51 ปี ป่วยเป็นโรคมะเร็งตับชนิด hepatocellular carcinoma และเสียชีวิตไปแล้ว สิ่งที่ผมข้องใจอยากรู้มากคือทำไมคุณพ่อของผมซึ่งระมัดระวังอย่างมากเรื่องอาหารที่จะมี aflotoxin ท่านจะไม่กินเลย ตลอดชีวิตพ่อไม่ยอมกินถั่วลิสง อะไรที่จะเป็นราได้เช่นขนมปังพ่อก็ไม่ยอมกิน ข้าวพ่อก็กินแต่ข้าวที่ตัวเองปลูกและเป็นข้าวใหม่ที่สีคราวละน้อยๆแค่พอกินและเก็บอย่างดีไม่มีเชื้อราปนเปื้อนแน่นอน แล้วทำไมยังเป็นมะเร็งตับอยู่ละครับ ตัวผมเองควรจะป้องกันตัวเองจากมะเร็งตับอย่างไรครับ ขอบพระคุณมากครับ ..................................................... ตอบครับ      1. ถามว่าอะฟลาทอกซินทำให้เป็นมะเร็งตับจริงหรือไม่ ตอบว่าไม่ทราบครับ ฮี่ ฮี่ ไม่ได้กวนนะ ไม่ทราบจริงๆ ไม่ใช่หมอสันต์ไม่ทราบคนเดียว วงการแพทย์ทั้งวงการก็ยังไม่ทราบ เพราะหลักฐานที่ว่าอะฟลาทอกซินทำให้เป็นมะเร็งตับนั้น เป็นหลักฐานในหนูทดลอง ส่วนในคน หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดใดก็ตาม ยังไม่มีหลักฐานเลยว่าอะฟลาทอกซินทำให้เป็นมะเร็งตับได้หรือไม่      เรื่องราวในห้องทดลองมีอยู่ว่างานวิจัยใ...

(นพ.สันต์ บรรยายให้แพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ของกระทรวงสาธารณสุขที่มาเข้าฝึกอบรมที่ Wellness We Care Center)       วิทยาศาสตร์แบบเจาะลึกถึงโมเลกุล (Reductionism) ไม่ช่วยให้สุขภาพดีขึ้น      หลักฐานวิทยาศาสตร์มีหลักพื้นฐานคือชำแหละสิ่งที่จะศึกษาลงไปเป็นชิ้นเล็กๆ เล็กขนาดโมเลกุลหรืออะตอมได้ยิ่งดี แล้วศึกษาคุณสมบัติของมันเปรียบเทียบกับอะตอมหรือโมเลกุลอื่นว่าเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร วิธีการนี้เรียกว่า reductionism ซึ่งเป็นวิธีที่ดีมากในการขจัดปัจจัยกวนในการวิจัยเปรียบเทียบ ผลตามมาคือในทางโภชนาการคือเกิดข้อมูลเกี่ยวกับสารอาหาร (nutrients) ขึ้นมามากมาย โดยเอาอาหารธรรมชาติมาแบ่งหมวดหมู่และแต่ละหมู่ก็แยกแยะย่อยลงไปถึงโมเลกุล เช่นในระดับหมวดหมู่ก็แบ่งเป็นอาหารโปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามิน เกลือแร่ แล้วก็แบ่งย่อยลงไปเป็นหมวดย่อย เช่นไขมันก็แบ่งเป็นไขมันอิ่มตัว ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน แล้วแบ่งต่อไปเป็นระดับโมเลกุล เช่นไขมันโอเมก้า 3 (ALA) ไขมันโอเมก้า 6 (LA) โมเลกุลกรดไขมันบางตัวก็พูดถึงกันมากเป็นพิเศษด้วยจุดประสงค์จะรักษาโรคบ...

เรียนอาจารย์ที่เคารพ ผม ... สมาชิก SR ... ครับ ตั้งแต่กลับจาก ST ผมก็ตั้งใจฝึกวางความคิดด้วย meditation วันละชั่วโมง ใช้วิธีของอาจารย์คือเปิดรับพลังงานจากข้างนอกเข้ามา แผ่พลังงานนั้นออกไปผ่านทุกรูขุมขน คือผมมองเป็นกิจกรรมนั่งสมาธิแบบแผ่เมตตา ก็มีความก้าวหน้าในแง่ที่จิตสงบ มีความคิดน้อยลง ชีวิตประจำวันลื่นไหลมากขึ้น ความโกรธหรือหงุดหงิดลดลงไปมาก แต่มาติดตรงที่เมื่อผมพยายามจะอยู่กับปัจจุบันให้ได้ ผมกลับไม่สามารถบอกตัวเองได้ว่าตอนนี้ผมอยู่กับปัจจุบันแล้วหรือยัง หรือว่าผมยังอยู่กับความคิดของผม เช่นเมื่อผมนั่งสมาธิจนความคิดเรื่องต่างๆไม่โผล่มาแล้ว แต่ผมรู้สึกว่ายังมีอีกความคิดหนึ่งคอยบอกผมว่า ..ความคิดไม่มีแล้วนะ ..หายใจเข้าอยู่นะ ..รับเอาพลังเมตตาจากภายนอกเข้ามาสิ ..หายใจออกอยู่นะ ..แผ่พลังงานออกไปทุกรูขุมขนสิ ..นี่ความรู้สึกซู่ซ่านะ รับรู้ไว้ คือมันเหมือนมีความคิดบอกบทอยู่ตลอดเวลา อย่างนี้คืออยู่ในความคิด ไม่ใช่อยู่ในปัจจุบันจริงใช่ไหมครับ ....................................................................... ตอบครับ      คุณมีความก้าวหน้ามากแล้ว จากเดิมที่จมอ...

ดิฉันอายุ 60 ปี น้ำหนัก 51 กก. สูง 162 ซม. เมื่อเกษียณแล้วได้ออกกำลังกายมาก ด้วยการตีเทนนิส 2 วัน วันละ 1 ชม วิ่งsky walk 3 วันวันละ 30 นาที ระยะประมาณ 4.5 km หลังอาหารเช้าและเย็น เดินครั้งละประมาณ 1 km เมื่อเดือนสิงหาคม 2562 ขณะวิ่งออกกำลังกายมีอาหารรู้สึกซ่าๆไปทั่วหน้าอก พอหยุดวิ่งอาการก็หายไปในเวลาสองสามนาที ต่อมาหลายวันก็เกิดอาการแบบนี้อีกขณะนอนหลับแล้วตื่นขึ้นมาพบว่ามีอาการซ่าๆทั่วหน้าอก เป็นอยู่นานราว 5 นาทีก็หายไป รุ่งเช้าจึงไปโรงพยาบาล หมอให้ตรวจวิ่งสายพานพบว่าได้ผลบวก จึงได้ตรวจสวนหัวใจ ผลการตรวจสวนหัวใจเป็นดังที่ส่งมาให้ คือสรุปว่าเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ แต่ยังไม่มากไม่ต้องทำบอลลูนหรือวางขดลวด (​CAG=LM0%, LAD40%, LCX0%, RCA0%) ได้รับยากินมียา Cardiprin (acetylsalicylic acid) 100mg 1x1pc, 3. Xarator (atorvastatin) 5mg 1x1pc เย็น (หยุดยา 10 วัน เพราะรู้สึกปวดกล้ามเนื้อ) Rivotril (clonazepam) 0.25mg 1xhs, Mealin (mianserin) 5 mg 1/2xhs. ต่อมาก็มีอาการแบบเดิมอีกขณะนอนกลางคืน กลับไปหาหมอหัวใจ หมอได้ส่งต่อให้ไปไปตรวจโรงทางเดินอาหารและส่องกล้องตรวจกระเพาะ ผลตามที่ส่งมาให้ มี การอัก...

เรียนคุณหมอสันต์      หนูจะไปฝึกสมาธิกับครูฝรั่ง ซึ่งสอนให้หายใจเข้าออกลึกๆสามสิบครั้งแล้วก็กลั้นหายใจนิ่งไปให้นานที่สุด คือกลั้นไปอย่างน้อยนาทีครึ่ง หรือนานกว่านั้นถ้ากลั้นได้ เพื่อให้เกิดสมาธิ การฝึกแบบนี้จะมีอันตรายไหม ............................................................ ตอบครับ       วิชากลั้นหายใจที่ฝรั่งสอนนั้นความจริงเป็นวิชาของโยคีนะครับ เขาเรียกว่าปราณายามา คือเล่นกับลมหายใจเพื่อควบคุมพลังชีวิต ถามว่ามันอันตรายไหม ตอบว่ามันไม่อันตรายดอก อยากลองทำก็ทำไปเถอะ แล้วสมองคุณทนขาดออกซิเจนได้นานถึงสี่นาที คุณกลั้นได้นานขนาดนั้นก็กลั้นไปเถอะ      เพียงแต่ขอให้คุณเข้าใจไว้ก่อนว่าการหายใจแบบเข้าออกลึกๆแรงๆติดๆกันไปนานๆ จะทำให้คาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดจะถูกชะออกไปทางลมหายใจออก (CO2 washed out) ทำให้เลือดเป็นด่างมาก ซึ่งจะทำให้แคลเซียมไหลเข้าไปอยู่ในเซลจนระดับแคลเซี่ยมในเลือดต่ำถึงขนาดเหนี่ยวนำให้เกิดความรู้สึกเหน็บๆชาๆบนผิวหนังหรือทำให้กล้ามเนื้อเป็นตะคริวหรือชักเกร็งหรือชักกระตุกได้ การรู้สึกเหน็บๆชาๆบนผิวหนังอาจช่วยการทำสมาธิในแง...

      เมื่อเดือนที่แล้ววารสารวิทยาลัยแพทย์โรคหัวใจอเมริกัน (JACC) ได้ตอบรับรายงานการทบทวนงานวิจัยชิ้นหนึ่ง [1] เพื่อจะลงตีพิมพ์ในวารสาร งานชิ้นนั้นชื่อ " ไขมันอิ่มตัวและสุขภาพ: การทบทวนและข้อเสนอให้เปลี่ยนคำแนะนำอาหาร " เนื้อหาสาระผมเห็นว่ามีประโยชน์ แม้ว่าในคณะผู้ทำรายงานทบทวนการวิจัยชิ้นนี้ซึ่งมีจำนวน 12 คน ผมอ่านดูแล้วเป็นผู้ได้รับสปอนเซอร์จากอุตสาหกรรมผลิตนมเสีย 6 คน แต่ผมก็ยังเห็นว่ามีประโยชน์ถ้าใช้ดุลพินิจให้ดี จึงนำมาให้อ่าน และเนื่องจากเรื่องที่จะเขียนนี้อาจทำให้แพทย์จำนวนมาก (โดยเฉพาะแพทย์โรคหัวใจ) ไม่ค่อยสบายใจว่าผมชักจะพูดอะไรนอกรีต ผมจึงให้บรรณานุกรมบอกที่มาของหลักฐานไว้ค่อนข้างละเอียดกว่าปกติ      ก่อนที่ผมจะเขียนเจาะลึกถึงหลักฐานวิทยาศาสตร์ล่าสุดเรื่องไขมันอิ่มตัว ผมขอทำความเข้าใจกับท่านถึงข้อจำกัดต่างๆที่เรามีอยู่ ได้แก่      1. ข้อจำกัดของโลกที่เราอยู่อาศัย      โลกเรานี้เป็นโลกทุนนิยม อยู่ด้วยกันได้ด้วยการซื้อการขาย สินค้าหลักที่ซื้อขายกันก็คืออาหาร เมื่อมีการขายก็มีการส่งเสริมการขาย อาหารธรรมชาติลุ่นๆขาย...

กราบเรียน คุณหมอครับ ผมขอความกรุณาคุณหมอรบกวนเวลาสอบถามเรื่องทาน Aspirin หน่อยนะครับ คุณพ่อผมอายุ 68 ปีแล้วครับ เบื้องต้น เมื่อตอนอายุ 63 ปี คุณพ่อเริ่มมีอาการของโรค MDS โดยตอนนั้น ตรวจค่า CBC ได้ platelet ประมาณ 50000 กว่าๆ หลังจากที่หัวแม่โป้งเท้าเดินไปชนแล้วเลือดไหลไม่หยุด จึงไป รพ และครั้งนั้นทาง รพ. ได้ตรวจค่า CBC จึงได้ทราบว่าค่าเกล็ดเลือดต่ำกว่าเกณฑ์ แต่ ณ.เวลานั้นคุณพ่อยังไม่ได้คิดอะไรมาก เนื่องจาก กินข้าวลง ทานข้าวได้ เดินได้เหมือนคนปกติแข็งแรง หลังจากนั้นตอนอายุ 65-66 ปี เริ่มมีอาการเจ็บคอไม่ค่อยหาย  ต้อง admit ให้ยาฆ่าเชื้อ ปีนึง 2 ครั้ง คุณหมอทางด้านโลหิตวิทยา ได้เริ่มให้ยา androgen กับ steriod เพื่อเพิ่มค่าเม็ดเลือดขาว ขณะที่คุณพ่อได้รับยาอยู่นั้น ได้ไป ตจว. และนอนค้างห้องที่ไม่สะอาด จึงติดเชื้อวัณโรคกลับมา หลังจากทานยารักษาวัณโรค ค่าเม็ดเลือดแดงก็ drop ลงทันที เริ่มมีการให้  red pack cell ตามอาการ ขณะรักษาวัณโรคอยู่ ( ใช้สูตร 9 เดือน ) ได้เจอ Mycotic Aneurysm ตรงที่คอซึ่งไม่สามารถใช้ stent ได้ คุณหมอจึงต้องผ่าแบบเปิด ก่อนจะทำคุณหมอได้ฉีดสีประเมิณหัวใจ กล้ามเ...

คุณหมอสันต์ครับ ผมวางความคิดไม่ได้ ทำอย่างไรก็วางไม่ได้ ผมอยากถามคุณหมอว่า 1. ผมไม่เข้าใจว่าทำไมผมจึงอยู่ภายใต้การกำกับของความคิดตลอดเวลาโดยที่ผมไม่มีหนทางออกจากมันไปได้ คนอื่นเขาก็เป็นแบบเดียวกับผม เวลาประชุมกันเรื่องงาน เพื่อนร่วมงานบางคนเขาก็เถียงคำไม่ตกฟากแสดงว่าเขาก็ตกอยู่ใต้อิทธิพลความคิดของเขาโดยเขาไม่รู้ตัว (ซึ่งเผอิญเป็นความคิดไร้เหตุผลเสียด้วย) 2. ทำอย่างไรคนเราจึงจะประชุมกันแล้วพูดกันรู้เรื่องได้ข้อสรุปที่ดี นอกจากการบอกว่าให้ตั้งใจฟังคนอื่นแบบ deep listening ซึ่งเป็นแค่คำบอกแต่การปฏิบัติจริงนั้นไม่มีแก่นสารอะไร 3. คนเรานี้จะสามารถทำการงานโดยไม่ต้องคิดได้ไหม 4. ช่วยบอกวิธีวางความคิดแบบลัดที่ปฏิบัติได้ 5. เมื่อวางความคิดได้แล้ว รู้ตัวแล้ว ลึกลงไปกว่านั้นมีอะไรอีกไหม .............................................................. ตอบครับ      1. ถามว่าทำไมคนเราจึงเผลอตัวเป็นทาสของความคิดตลอดเวลา ตอบว่าเพราะความคิดเป็นสิ่งเดียวที่มนุษย์เรารู้จัก เมื่อเรารู้จักอะไร เราก็อยู่กับสิ่งนั้น อวยกับสิ่งนั้น เราย่อมจะไม่ไปอวยกับอะไรอื่นที่เราไม่เคยรู้จักใช่ไหมละ...

(นพ.สันต์ฝึกอบรมแพทย์พยาบาลและเจ้าหน้าที่ด้านสุขภาพของกระทรวงสาธารณสุขซึ่งจะไปเป็นโค้ชแก่ผู้ป่วยและประชาชนทั่วไปในการดูแลสุขภาพตนเองในรพ.ทั่วประเทศ ตัดมาเฉพาะตอนที่คุยกันเรื่องเทคนิค Tiny Habit) ....................................................................      การจะเป็นโค้ชที่ดี คุณต้องโค้ชตัวเองให้สำเร็จก่อน ผมจะไม่พูดถึงการใช้ทฤษฎีขั้นตอนการเปลี่ยนแปลง (stage of change model) เพราะพวกเรารู้จักดีแล้ว และจะไม่พูดเรื่องการบำบัดแบบ cognitive behavior therapy เพราะผมเพิ่งพูดไปทางซูมเมื่อไม่กี่สัปดาห์มานี้เอง ในการโค้ชตัวเองที่จะให้คุณทดลองทำในแค้มป์นี้ ผมจะให้คุณทดลองใช้เท็คนิคที่เรียกว่า "ทำนิดเดียว" หรือ (Tiny Habit) เทคนิคไทนี่แฮบิทนี้มีวิธีทำเป็นขั้นตอน ดังนี้      ขั้นที่ 1. สำรวจพฤติกรรมดีๆที่เป็นไปได้      การเสริมสร้างสุขภาพจะสำเร็จหากทำพฤติกรรมใหม่ที่ดีได้สำเร็จ ให้คุณคิดก่อนว่าพฤติกรรมใหม่ที่ดีที่คุณควรทำมันมีอะไรที่เป็นไปได้บ้าง เอ้า..ทำการบ้านกันเดี๋ยวนี้เลยนะ ให้คุณเขียนลงบนกระดาษ สมมุตินะ สมมุติว่าผมให้ไม้คทาวิเศษคุ...

(ระยะหลังมานี้ ชอบมี "แขก" ที่แสวงหาความเงียบสงบมาเช่าที่เวลเนสวีแคร์นอนปลีกวิเวก บ้างก็มาเป็นกลุ่มเพื่อมาปฏิบัติธรรมด้วยกัน บ้างก็มาสองสามคนเพื่อมาอยู่เงียบๆนิ่งๆเฉยๆ บางครั้งผมแวะลงไปทำธุระที่นั่นก็มีโอกาสได้พูดคุยด้วยบ้าง บางเรื่องที่คุยกันอาจจะมีประโยชน์กับท่านผู้อ่านบล็อก) แขก      คุณหมอสันต์นับถือพุทธหรือเปล่าครับ เพราะในบทความที่เขียนบ่อยครั้งมากที่ไม่เป็นไปตามแนวคำสอนของพระพุทธเจ้า นพ.สันต์      ถ้าการนับถือหมายถึงการเลือกหยิบเอาบางส่วนมาใช้ ผมนับถือหลายศาสนาครับ อย่างน้อยก็ ฮินดู คริสต์ พุทธ และอิสลามนิกายซูฟี่ สรุปว่าผมหยิบเอาหลายศาสนามาใช้ คนสอนผมหลายคนอยู่นอกวงศาสนา คือเป็นชาวบ้านธรรมดาบ้าง เป็นคนทรงบ้าง เป็นหมอผี (shaman) บ้าง คือใครว่าอะไรดีผมเอามาลองหมด อะไรที่ตัวเองลองแล้วเวอร์คก็เก็บไว้ใช้ อะไรที่ไม่เวอร์คก็ทิ้งไป      แต่ถ้าการนับถือหมายถึงการเข้าร่วมพิธีกรรมหรือการระบุไว้ในทะเบียนบ้าน ช่วงหนึ่งของชีวิตผมเติบโตมาในวัดพุทธ คือเป็นเด็กวัดอยู่หลายปี คือเป็นพุทธ 100% สวดมนต์ทำวัตรเช้าเย็นทุกวัน อีกช่วงหนึ่งในโบสถ์คริส...

วันนี้ตอบจดหมายควบสองฉบับเรื่องเดียวกัน ท่านที่หนึ่งถามเรื่องของเด็ก อีกท่านถามเรื่องของผู้ใหญ่ เรื่องเดียวกัน ตอบให้ฉบับเดียวนะ สวัสดีค่ะ คุณหมอ      ได้อ่านบทความเรื่องตัวเหลืองไปบ้างแล้วค่ะแต่จะรบกวนขอถามเน้นย้ำ สำหรับเด็ก 1.3 ขวบ อีกครั้งค่ะ หนูกับแฟน กินเจ มา 10 ปีแล้วค่ะ ก่อนมีลูกหนูมีกรรมพันธุ์แม่เป็นธาลัสซีเมีย หนูเป็นธารลัสชนิด E แบบซ่อน (ไม่เข้าใจ ได้ตรวจตอนท้องถึงรู้ค่ะ) ตอนนี้ลูก 1.3 ขวบ ที่ผ่านมา ปั่นอาหารให้ลูกทานค่ะ ข้าวกล้อง ถั่ว 5 สี ผักใบเขียว งาดำ งาขาว แฟล๊ก มันฝรั่ง ฟักทอง แครอท มะเขือเทศ เห็ดต่างๆ บีทรูท งาม่อน ฯลฯ พยายามให้ได้ผัก 5 สี และเน้นผักใบเขียวค่ะ ผักใบเขียว ตำลึง คะน้า บล๊อคโคลี ผักบุ้ง ยอดมะรุม ใบยอ วอเตอเครส ต้มหม้อเดียวกัน ปั่นรวมกัน แช่ฟรีซ กินได้ประมาณ 1 อาทิตย์ ถ้าจะกินพรุ่งนี้ ก็จะเอามาแช่ตู้ธรรมดาก่อน 1 คืน ก่อนทานอุ่นไมโครเวฟก่อนค่ะ ผลไม้ ฝรั่ง แอปเปิ้ล กล้วย มะม่วงสุก ขนุน แตงโม มีอะไรก็กินได้หมดค่ะ ปั่นบ้าง ไม่ปั่นบ้าง โดยเฉพาะช่วงนี้ มะม่วงสุกเกือบทุกมื้อค่ะ หมอให้เสริมธาตุเหล็กอาทิตย์ละครั้งค่ะ (เด็กไทยกินเสริมจนอายุ 1.6...