บทความ

กำลังแสดงโพสต์จาก มกราคม, 2017

Gleason score กับการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมาก

รูปภาพ
df เรียน อาจารย์สันต์ ที่เคารพ          สามีอายุ63ปี ประวัติเป็นเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง รักษาที่ รพ. ... อยู่ในเกณฑ์ปกติมาตลอด เดือนที่แล้วหมอเบาหวานส่งตรวจ หาค่า psa =8 ได้รับการตรวจชิ้นเนื้อ เมื่อ 23 มกราคม 60 ผลการตรวจตามที่แนบมาค่ะ  ยังไม่ได้ตรวจอย่างอื่นเพิ่มเติม    อยากถามอาจารย์ว่า core biopsy คืออะไร adenocarcinoma แปลว่าอะไร   Gleason score คืออะไร ได้คะแนน ุ6 (3+3) in 1 of 6 cores หมายความว่าอย่างไร กรณีนี้ ควรรับการผ่ามั้ยคะ หรือควรทำอย่างไรต่อไป ขอบขอบพระคุณอาจารย์เป็นอย่างสูงค่ะ .................................... ตอบครับ      สำหรับความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมาก ผมได้เขียนไปหลายครั้งแล้ว ท่านที่สนใจหาอ่านได้ตามข้างล่างนี้ http://visitdrsant.blogspot.com/2012/05/psa.html http://visitdrsant.blogspot.com/2012/02/fpsapsa-ratio.html http://visitdrsant.blogspot.com/2009/12/psa.html      วันนี้จะขอตอบในประเด็นการอ่านผลตรวจชิ้นเนื้อต่อมลูกห...

โกปี๊ข้วด ไม่ข้ม ไม่เอา (trans fat, PHO, FHO)

รูปภาพ
เรียนคุณหมอสันต์      ที่คุณหมอสันต์แนะนำให้หลีกเลี่ยงการใช้ครีมเทียมใส่กาแฟ เพราะครีมเทียมทำจากไขมันทรานส์นั้น ดิฉันได้ฟัง ดร. .... บรรยายว่าครีมเทียมยี่ห้อ ...... ไม่ได้ทำจากไขมันทรานส์ เพราะไขมันทรานส์เป็นไขมันชนิด partially hydrogenated fat ส่วนครีมเทียมยี่ห้อ .... ใช้ไขมันชนิด fully hydrogenated fat จึงไม่ใช่ไขมันทรานส์ ไม่ใช่ไขมันที่ถูกห้ามใช้ เรื่องนี้เท็จจริงอย่างไรคะ แล้วไขมันชนิด fully hydrogenated fat ดีต่อสุขภาพจริงหรือเปล่า จะเปลี่ยนมาใช้ครีมเทียมยี่ห้อ .... ดีไหมคะ ................................................ ตอบครับ      แต่อ่านคำถามของคุณ ท่านผู้อ่านทั่วไปคงอยากจะรีบพลิกผ่านๆไปเพราะมีแต่ศัพท์แสงเคมี แต่คุณถามมา ผมก็ตอบไป ตามเนื้อผ้า โดยแยกประเด็นให้เข้าใจชัดดังนี้      ประเด็นที่ 1. คำว่าไขมันทรานส์ (trans fat) หมายถึงวิธีการทำน้ำมันพืชชนิดไม่อิ่มตัวซึ่งเหลวๆเละๆให้กลายเป็นของแข็ง โดยใส่ไฮโดรเจนเข้าไปทำให้โมเลกุลไขมันรับเอาไฮโดรเจนเข้าไปแทนแขนจับแบบคู่ (double bond) ได้บางส่วน จึงมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าไขมัน...

ข่าวฟ้องวัคซีน HPV ที่ญี่ปุ่น กับความกังวลที่จะให้ลูกฉีดวัคซีน

คุณหมอครับ วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกในเด็กผู้หญิง ควรยอมให้ฉีดไหมครับ ไม่สบายใจเมื่อได้ข่าวว่าที่ญี่ปุ่นมีฟ้องร้องกันครับ .................................................. ตอบครับ      ก่อนตอบคำถามนี้ ผมขออกตัวก่อนนะครับว่าหมอสันต์ไม่ผลประโยชน์ทับซ้อนอะไรกับบริษัทวัคซีนทั้งในเชิงซี้กัน หรือซี้แหงแก๋ ไม่มีทั้งนั้น แต่ที่ผมตอบคำถามเรื่องวัคซีนบ่อยเพราะผมเป็นหมอป้องกันโรค และวัคซีนก็เป็นอะไรที่หมอใช้ป้องกันโรค เท่านั้นเอง ผมจะตอบให้โดยแยกไปทีละประเด็นเท่าที่เวลาคืนนี้จะพอตอบให้ได้นะ      ประเด็นที่ 1. ที่ญี่ปุ่นเขาฟ้องอะไรกัน  เรื่องนี้มันเก่าแล้วนะ เรื่องมีอยู่ว่าเมื่อ 4 ปีมาแล้ว (2013) กลุ่มทนายความญี่ปุ่นจำนวนหนึ่งได้รวบรวมเด็กผู้หญิงผู้ได้รับวัคซีนแล้วจำนวน 8 คน อายุ 14-18 ปี ซึ่งมีอาการป่วยต่างๆในระยะหลังจากได้วัคซีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาการปวดหัวรุนแรง ชัก และมีอยู่รายหนึ่งแขนขาอ่อนแรง ยื่นคำร้องให้กระทรวงสาธารณสุขยกเลิกการฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก [1] โดยมีหมอคนหนึ่งชื่อซาโตะ  (Satora Sato) ให้การเป็นพยานโจทก์ว่าผู้ป่วยเหล่านั้น...

"ขาดเลือด-ตายกะทันหัน-รอด-ล้มเหลว" สูตรของคนรุ่นกินดี-อยู่ดี-ขี้เกียจ

เรียน คุณหมอสันต์ ดีใจมากที่หาช่องทางติดต่อคุณหมอได้ เพราะอ่านในบล๊อกก็หาทางโพสต์ไม่ได้ พยายามไล่หาเรื่องที่คล้ายๆ กัน ก็ยังไม่เจอซะทีเดียว เจอเรื่อง โรคหัวใจระดับที่หมดหนทางไปต่อ ( http://visitdrsant.blogspot.com/2016/02/blog-post.html ) แต่ก็คิดเข้าข้างตัวเองว่า กรณีสามีเราไม่น่าจะขนาดนั้นนะ พอดีได้อีเมลล์จากเพจใน fb ค่ะ คือเรื่องด้านล่างนี้รบกวนขอคำแนะนำว่าที่ผ่านมามาถูกทางหรือยัง เริ่มเรื่องเลยนะคะ สามีของดิฉัน (อายุ 50 ปี) เล่นแบตนัดเปิดสนาม (เมื่อสิงหาคมปี 59) หลังจากที่หยุดเล่นไปนานจนเกิดอาการเจ็บหน้าอก ที่เราทั้งคู่ก็ไม่รู้ว่ามันคืออาการของหัวใจขาดเลือด มีอาการตั้งแต่ทุ่มกว่าๆ นอนหลับๆ ตื่นๆ ไปหาหมออีกทีตอนเก้าโมงกว่าๆ และหมอก็ส่งไป รพ. ศิริราช เพราะตรวจพบว่ากล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด หลังจากถึงมือหมอ หมอให้เซนต์ยินยอมในการฉีดสี (น่าจะรักษาเสร็จเที่ยงวันพอดีค่ะ) หลังการรักษาหมอให้ไปดูคลิป วินาทีนั้น ดิฉันไม่รู้จะขอบคุณอะไร เข้าใจเลยว่าความเป็นกะความตายมันกั้นด้วยเส้นด้าย เพราะเส้นเลือดที่ขั้วหัวใจตัน 100% เป็นเส้นเลือดเข้าหัวใจห้องซ้าย หลังจากใส่ขดลวดเคลือบยา เลือดก็ไหลผ่านสะดว...

urobilinogen หมอสันต์กลายเป็นครูสอนเด็กทำการบ้านไปซะแร้ว..ว

สวัสดีค่ะคุณหมอสันต์ คือหนูกำลังทำรีพอร์ตเปเปอร์อยู่น่ะค่ะและไปพบกับบทความของคุณหมอเข้า ( บทความสอนวิธีแปลผลการตรวจปัสสาวะ (UA)   http://visitdrsant.blogspot.com/2012/03/ua.html เลยอยากขอรบกวนสอบถามเพิ่มในส่วนของ Urobilinogen และ Bilirubin น่ะค่ะ บิลลิรูบิน จากที่อ่านของทางคุณหมอและศึกษาเพิ่ม หนูสรุปได้ว่า ู-บิลลิรูบิน คือน้ำดี ร่างกายมีการกำจัดบิลลิรูบินทางตับ จึงจะไม่พบบิลลิรูบินในปัสสาวะ ค่าที่ออกมาของคนปกติจึงเป็น Negative - ไม่ทราบว่าถูกต้องไหมหรือคะ -ส่วนของ ยูโรบิลิโนเจน หนูไม่พบถึงการแปลค่าอันนี้ของทางคุณหมอ และทางคุณหมอบอกว่า ผลเป็น negative  แต่ตอนทำแล็ปผลออกมาคือnormal 0.2 และหามาก็พบว่าค่านี้normal ที่ 0.3-1.0 เลยไม่ทราบว่าอันไหนคือถูกต้องน่ะค่ะ และไปศึกษาเพิ่มถึงข้อมูลของตัวนี้ มีทั้งที่บอกว่า ยูโรบิลิโนเจนมีสีชมพูอ่อน (ในตัวเทสของหนูก็ขึ้นสีนี้) โดยจะตรวจพบหลัง การที่มีการออกกำลังกาย และปวดเกร็งของกล้ามเนื้อ (อันนี้้จำเป็นต้องปวดเกร็งไหมคะ) แต่บางที่บอกว่าเจ้าตัวนี้ไม่มีสี และคือตัวที่ทำให้ปัสสาวะเป็นสีเหลืองจากไม่มีสี เมื่อสัมผัสกับออกซิเจน แต่บางท...

คุยกับหมอฟันเรื่อง body-mind-spirit

สวัสดีค่ะอาจารย์ หนูรับราชการเป็นทันตแพทย์ค่ะ ปฏิบัติงานที่โรงพยาบาลทั่วไปแห่งหนึ่ง ตอนเอนทรานซ์หนูเลือกคณะทันตแพทยศาสตร์ทั้งหมดสี่อันดับ ด้วยความคิดที่ว่าเป็นหมอฟันน่าจะได้ทำประโยชน์ให้ผู้ป่วย ช่วยเหลือคนตกทุกข์ได้ยาก โดยไม่ต้องเหนื่อย ไม่ต้องอยู่เวร ไม่ต้องรับผิดชอบชีวิตคนไข้มากดังเช่นแพทย์ หนูสอบติดได้ดังที่ต้องการ ตอนเรียนก็เรียนผ่านไปด้วยดี สุขเศร้าเคล้าน้ำตาตามประสาชีวิตนักศึกษาทันตแพทย์ จบมาได้เกียรตินิยม รับราชการที่โรงพยาบาลชุมชนในจังหวัดไกลบ้าน ในภาคอีสาน ช่วงชีวิตตอนนั้นรู้สึกภาคภูมิใจ มีแรงบันดาลใจในการทำงาน งานที่ทำมีหลากหลาย ทั้งงานคลินิก งานชุมชน ในฐานะทันตแพทย์น้อย มีแต่คนคอยสอนคอยให้คำแนะนำ  ตอนนั้นรู้สึกพยายามเรียนรู้ทุกอย่างรวมทั้งงานด้านบริหารที่ไม่เคยสัมผัส มีแรงบันดาลใจใฝ่ศึกษา จากนั้นย้ายมาทำงานในโรงพยาบาลชุมชนกึ่งเมือง และโรงพยาบาลทั่วไป จนเรียนต่อเฉพาะทาง เรียนจบกลับมาทำงาน  ปัจจุบันอายุการทำงานครบสิบปีเต็มค่ะ งานคลินิกที่ทำมีความหลากหลายน้อยลง แต่มีความยากและความเสี่ยงมากขึ้น เริ่มมีความระแวดระวังในการทำงานจนบางครั้งเกิดความกลัวและกังวล กลัวติดเชื้อ...

อายุ 60 ปีอยากไปฉีดวัคซีนไข้เลือดออก

เรียนคุณหมอสันต์ อายุ 60 ปีค่ะ ต้องการไปฉีดวัคซีนป้องกันไข้เลือดออก อยากถามคุณหมอสันต์ว่าวัคซีนนี้ควรฉีดไหม ป้องกันโรคไข้เลือดออกได้จริงไหม และเบิกราชการได้หรือเปล่า ......................................... ตอบครับ      อยู่ดีๆก็มีจดหมายถามเรื่องวัคซีนไข้เลือดออกเข้ามาหลายฉบับโดยไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ยจนผมเป็นงงเต๊ก เพราะนี่มันนอกฤดูกาลไข้เลือดออกแท้ๆ ความจริงผมเคยอ่านแว่บๆเรื่องผลวิจัยวัคซีนไข้เลือดออกนี้เมื่อสองปีก่อนในวารสารการแพทย์นิวอิงแลนด์ เห็นมีชื่อแพทย์ไทยร่วมวิจัยอยู่เท่าที่ผมเห็นชื่อก็อย่างน้อยสองท่าน คือ นพ.ทวี โชติพิทยสุนนท์ และ นพ.เกรียงศักดิ์ ลิมป์กิตติคุณ ทำวิจัยกันที่ สถาบันเด็กแห่งชาติฯ หรือเรียกแบบบ้านๆว่า "รพ.เด็ก" กับที่  คณะเวชศาสตร์เขตร้อน ม.มหิดล ผมขออนุญาตเชิดชูเกียรติให้แพทย์ไทยและสถาบันทั้งสองด้วยที่ได้ร่วมตีพิมพ์งานวิจัยที่ดีมากชิ้นหนึ่งครั้งนี้ อย่างไรก็ตามผมอ่านผลวิจัยนานมาแล้วแต่ก็ไม่เขียนถึงเลย ด้วยเหตุผลว่ามันไม่ใช่กิจของสงฆ์ เอ๊ย..มันไม่ใช่กิจของผม กล่าวคือผมนี้เป็นหมอผู้ใหญ่ แต่โรคไข้เลือดออกเป็นเรื่องของหมอเด็ก แต่คราวนี้ที่น...

การรักษาเบาหวานด้วยตัวเอง และมายาคติเรื่องเบาหวาน

เมื่อวันก่อนผมตอบจดหมายผู้ป่วยโดยได้ติดค้างยังไม่ได้ตอบคำถามที่ว่าเป็นเบาหวานจะดูแลตัวเองอย่างไร ขอถือโอกาสเอามาตอบเสียเลยในวันนี้ มองในแง่นิยามของโรค โรคเบาหวาน หมายความว่ามีน้ำตาลหลังอดอาหาร (FBS) สูงตั้งแต่ 126 มก./ดล.ขึ้นไป หรือน้ำตาลสะสม (HbA1c) สูงตั้งแต่ 6.5% ขึ้นไป โรคนี้มีสองชนิด คือ เบาหวานชนิดที่ 1 (type I diabetes) เกิดจากตับอ่อนไม่สามารถสร้างฮอร์โมนอินซูลินได้ ทำให้ไม่มีอินซูลินที่จะพาน้ำตาลเข้าไปใช้ประโยชน์ในเซลล์ เปรียบเหมือนประตูบ้านล็อคกุญแจไว้ แต่ดันทำกุญแจหาย ไม่มีกุญแจไขเข้า โดยอินซูลินเปรียบเหมือนกุญแจไขเอาน้ำตาลเข้าเซลล์ เมื่อเข้าไม่ได้น้ำตาลจึงค้างเติ่งอยู่ในกระแสเลือด เกิดขึ้นจากการที่ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันแบบผิดปกติขึ้นมาทำลายเนื้อตับอ่อนของตัวเอง มักพบในเด็กและวัยรุ่น เบาหวานชนิดที่ 2 (type II diabetes) เกิดจากการที่ร่างกายได้รับอาหารไขมันมากเกินไป ไขมันส่วนเกินจะถูกนำเข้าไปเก็บในเซลล์โดยอินซูลินซึ่งอินซูลินนี้ในภาวะปกตินอกจากจะมีหน้าที่นำน้ำตาลเข้าเซลล์แล้วยังมีหน้าที่นำไขม้นเข้าไปเก็บในเซลล์ด้วย เมื่อนำไขมันเข้าไปเก็บมาก เซลล์ก็บวมเป่งและบางแล้วแตกด...

หมอห้ามกินผักเพราะเป็นโรค APS และกินยาวาร์ฟารินอยู่

คุณหมอสันต์ที่่เคารพ หนูน้ำหนักตัว 98 กก. เป็นเบาหวานกินยาเบาหวานสองตัว และมีโรคประจำตัวอีกโรคหนึ่งคือ APS ตอนแท้งบุตร ซึ่งหมอบอกว่าให้กินยากันเลือดแข็ง Warfarin ตลอดชีวิต และหมอห้ามกินผัก เพราะจะทำให้วิตามินเค.สูง และทำให้ค่าเลือดต่ำอันจะทำให้ APS กำเริบ หนูอยากลดน้ำหนัก อยากหายจากเบาหวาน แต่ต้องกินยากันเลือดแข็งด้วย จะต้องทำอย่างไร หนูต้องกินยานี้ตลอดชีวิตเลยหรือ และหนูต้องอดกินผักตลอดชีวิตเลยหรือ แล้วไม่ให้หนูกินอาหารมีวิตามินเค. หนูจะขาดวิตามินเค.ไหม หนูจะเจาะเลือดดูระดับวิตามินเค.ได้ไหมว่าปกติหรือเปล่า แล้วอีกหมอหนึ่งว่าหนูเป็นกระดูกพรุน หมอเขาจะใช้วิตามินเค.รักษากระดูกพรุน มันจำเป็นหรือเปล่าคะ ................................................. ตอบครับ อามิตตาภะ...พุทธะ เกิดมาก็เพิ่งได้ยินว่ามีโรคที่หมอห้ามกินผักด้วย หุ..หุ ก่อนจะตอบคำถามของคุณ ขอพูดถึงโรค APS ซึ่งย่อมาจาก antiphospholipid syndrome พอเป็นสังเขปให้ท่านผู้อ่านทั่วไปได้ทราบแบ๊คกราวด์เสียหน่อยนะ โรคนี้ผมขอแปลเป็นไทยว่า "กลุ่มอาการภูมิคุ้มกันตัวเองทำลายฟอสโฟลิปิดของตัวเอง" ซึ่งมีนิยามทางการแพทย์ว่าค...

คุณย่าขา มาเล่นกล้ามกันเถอะค่ะ

(บทความเขียนให้ "ชีวจิต")      ช่วงสามสี่เดือนที่ผ่านมาเป็นช่วงที่ผมกำลังสร้างเวลเนสวีแคร์เซ็นเตอร์ที่มวกเหล็กยังไม่เสร็จ ตัวเองจึงต้องตระเวนสอนผู้เกษียณอายุโดยใช้สถานที่ตามรีสอร์ทต่างๆ วิธีสอนของผมแม้จะไปสอนนอกสถานที่ แต่ผมก็ไม่เน้นความรู้ เน้นแต่การฝึกทักษะ คือฝึกให้ทำจนเป็น อย่างสอนออกกำลังกายแบบแอโรบิก (aerobic) ซึ่งมีนิยามว่าเป็นการออกแรงต่อเนื่องให้ถึงระดับหนักพอควร นิยามว่าจนหอบแฮ่กๆร้องเพลงไม่ได้ เป็นเวลาติดต่อกันอย่างน้อย 30 นาที สัปดาห์ละอย่างน้อย 5 ครั้ง ผมก็จะพาผู้เกษียณทุกคนลุยไปให้ถึงระดับหอบแฮ่กๆ เพื่อให้เกิดทักษะว่าเนี่ย หอบแฮ่กๆต้องประมาณนี้นะ ซึ่งยอมรับว่าลำบากลำบนทุลักทุเลพอสมควร เพราะก่อนเริ่มเรียนถ้าผมถามว่าในหนึ่งเดือนที่ผ่านมานี้มีใครมีโอกาสได้ทำอะไรถึงขั้นหอบแฮ่กๆร้องเพลงไม่ได้บ้างยกมือขึ้น ในชั้นเรียนประมาณ 50 คนก็จะมีคนยกมือ 1-2 คน นั่นคืออัตราการออกกำลังกายแบบแอโรบิกในผู้เกษียณไทย เรียกว่าเป็นอัตรามาตรฐาน ชั้นแล้วชั้นเล่าก็ได้ผลประมาณนี้ คือประมาณ 2-4%      แต่ที่ทุลักทุเลยิ่งกว่าแอโรบิกก็คือการสอนทักษะในการฝึกความแข็งแรงของกล...

หมอสันต์ให้สัมภาษณ์เรื่องการุณฆาต (Mercy Kiling)

หลายเดือนมาแล้ว ผมได้ให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์ฉบับหนึ่ง ในหัวข้อเรื่อง "การุณฆาต" เนื้อหาสาระอาจเป็นประโยชน์สำหรับท่านผู้อ่านบางท่าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งท่านที่อยู่ในวงการกฎหมายและวงการแพทย์ หนังสือพิมพ์....      "คุณหมอมีความคิดเห็นอย่างไรกับการทำการุณยฆาตเชิงรุก และเหตุผลว่าเจ้าของชีวิตควรมีสิทธิเลือกอยู่หรือตายก็ได้ " หมอสันต์      "ใช้คำว่าการุณฆาตฟังดูน่ากลัวมากนะ ผมขอเรียกเสียใหม่ว่า "การยุติความทุกข์ทรมานด้วยการช่วยยุติชีวิต" ก็แล้วกัน ที่ถามว่าผมมีความเห็นอย่างไรเนี่ยเข้าใจว่าคุณหมายถึงว่าผมเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วยใช่ไหม ตอบว่า ผมไม่มีความเห็นครับ      เพราะมันเป็นเรื่องที่อยู่นอกเหนือหน้าที่ของแพทย์ อีกอย่างหนึ่งมันเป็นเรื่องที่ความรู้แพทย์แผนปัจจุบันยังครอบคลุมไปไม่ถึง ที่ว่าครอบคลุมไปไม่ถึงเนี่ยหมายความว่าเราในฐานะแพทย์ยังไม่รู้เลยว่ายุติชีวิตแล้วจะยุติความทุกข์ทรมานได้จริงหรือเปล่า เมื่อเราตัดสินใจช่วยทำให้ร่างกายหยุดทำงานไปด้วยความรู้ของเราเอง แล้วหลังจากนั้นเกิดอะไรขึ้น จิตสำนึกรับรู้หรือ consciousness ของคนไข้จะหยุดไปจริง...