DrSant

     เช้าวันนี้..ขอบคุณโควิด19 ที่ทำให้ผมมีเวลานั่งละเลียดกับอาหารเช้าที่ระเบียงบ้านบนเขาโดยไม่ต้องรีบร้อนลกๆไปทำนั่นทำนี่เหมือนสมัยที่ต้องเปิดแค้มป์สอนทุกสัปดาห์ แต่ละเลียดอยู่ได้ไม่นานบรรยากาศก็เปลี่ยนเป็นเครียดไปทันทีเมื่อคนสวนขึ้นมารายงานเหตุการณ์พิเศษ      "น้ำใต้ดินคงจะหมดเสียแล้วครับ บางครั้งสูบออกมามีลมมากกว่าน้ำ และขุ่นด้วย"      โอ้ละหนอ ดวงเดือนเอย ถ้าโลกนี้ดำเนินมาถึงขั้นน้ำใต้ดินแห้งขอด ชีวิตที่เหลือต่อไปจะเป็นฉันใด นี่หมายความว่าอารยธรรมหุบเขามวกเหล็กวาลเลย์จะถึงกาลล่มสลายเพราะขาดน้ำเสียแล้วหรืออย่างไร ยังไม่ทันจะคิดอ่านอะไรต่อก็มีโทรศัพท์จากเพื่อนบ้านเข้ามา      "คุณหมอมีเบอร์นายต่าย คนขายน้ำไหมครับ"      หิ หิ อาการเดียวกันเลย คือกำลังร่อแร่เพราะขาดน้ำ เมื่อวางหูไปแล้วผมคิดถึงเพื่อนที่อินเดีย เขาเล่าว่าสมัยเขาหนุ่มๆน้ำใต้ดินที่บ้านเขาขุดลงไปไม่กี่ฟุตเพื่อจะวางฐานรากสร้างตึกน้ำใต้ดินไหลออกมาวิดออกไม่ทันเลย แต่เนื่องจากทุกวันนี้คนอินเดียขยันเจาะขยันดูด ระดับน้ำใต้ดินจึงงวดลงๆ คนอินเดียมีเทค...

     เมื่อวานผมถามพยาบาลผู้ช่วยถึงลูกน้องอีกคนหนึ่งซึ่งผมไม่เห็นหน้ามาสองวัน ก็ได้รับรายงานว่าเธอเป็นไข้จึงไปโรงพยาบาล ผมอุทานว่า      "..เฮ้ย ช่วงนี้เป็นไข้ไปโรงพยาบาลได้ด้วยหรือ แล้วหมอเขารับดูให้หรือ" ก็ถูกถามว่า      "ทำไมจะไม่ดูให้ละค่ะ"      "..อ้าว  ช่วงที่กำลังมีการระบาดของโควิด19 ปกติเขาต้องห้ามไม่ให้คนเป็นไข้เข้าโรงพยาบาล เขาต้องเก็บโรงพยาบาลไว้รักษาโรคเรื้อรังต่างๆที่ไม่เกี่ยวกับการเป็นไข้ เพราะหากให้คนเป็นไข้เข้าไปใช้โรงพยาบาลช่วงนี้ ในจำนวนนั้นบางคนก็เป็นโควิด19 โดยที่หมอและพยาบาลไม่รู้ ต่อไปทุกโรงพยาบาลก็จะเป็นที่เก็บเชื้อโควิด19 และหมอพยาบาลก็จะป่วยเป็นโควิด19 กันเป็นเบือ"      "แล้วจะให้คนเป็นไข้ไปไหนละคะ"      "เขาต้องมีป้อมยามหรือด่านตำรวจทหารที่คอยคัดกรองคนเป็นไข้ อย่างน้อยก็ต้องกรองตั้งแต่ป้อมยามหน้าโรงพยาบาลว่าใครเป็นไข้บ้าง ถ้าเป็นไข้ไม่ให้เข้า ต้องไปที่ด่านตรวจที่เขาตั้งไว้ที่ไหนสักแห่งนอกรพ.เพื่อตรวจคนเป็นไข้โดยเฉพาะ ด่านนี้เขาก็จะคัดกรองเอาผู้มีความเสี่ยงเข้า...

Your Name : Phone Number: Your Question: หนูมีคำถามที่อยากรบกวนถามคุณหมอนะคะ (1) อยากถามเรื่อง herd community ค่ะ ร่างกาย สามารถ สร้างภูมิคุ้มกันเอง เพื่อกำจัด โควิด-19 ได้ (จริง)? หรือเรื่องนี้ยังไม่แน่ชัดคะ (2) หนูอยากขอถาม เรื่อง วัคซีน ค่ะ ตอนนี้ ยังไม่มีใคร คอนเฟิร์มว่า จะสามารถมีวัคซีน ได้ ในเร็วๆนี้ หรือ โรคนี้ จะมีวัคซีนที่รักษา ได้ชัวร์ๆ ใช่ไหมคะ คือตอนนี้ หนูบอกคุณพ่อว่า หนูน่าจะตกงานอีกนาน อย่างน้อย จนกว่า จะมีวัคซีนรักษาโควิด หรือ จนกว่าโควิด จะหายไปเอง โดยการ social distancing ซึ่งแย่สุด อาจจะต้องรอทำงานเป็นปี หนูทำงานเป็นทันตแพทย์ค่ะ (ทันตแพทย์เอกชน) ที่เพิ่งทำงานได้ไม่นานเท่าไหร่ ตอนที่หนูบอกคุณพ่อว่า หนูคิดว่า จะต้องทำอาชีพเสริมแล้ว คุณพ่อไม่เชื่อเรื่องที่เล่า และบอกให้รอเวลา (คือ อยู่บ้านเฉยๆ และ ห้ามทำอะไร) หนูไม่รู้ว่า หนูมองโลกแง่ร้ายเกินไปหรือเปล่า แต่ก็กลัวว่า จะตกงานยาวๆ และไม่อยากพึ่งพ่อแม่ เพราะทั้งสองคน ก็อายุมากแล้วค่ะ (ตอนนี้ คุณแม่กำลังรักษามะเร็งด้วยค่ะ) เลยอยากขอความเห็นคุณหมอ เรื่อง โควิด นะค่ะ เพื่อ ประกอบการวางแผนในอนาคตค่ะ ขอบคุณล่วงหน้านะคะ...

(สำเนา)                                                                                   เวลเนสวีแคร์เซ็นเตอร์ อ.มวกเหล็ก จ.สระบุรี 18180                                          24 มีค. 63 เรียน ท่านรัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทอลฯ      ผมขอเรียนเสนอให้ท่านเสนอต่อศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 เพื่ออนุมัติให้กระทรวงดิจิทอลฯเป็นเจ้าภาพในการระดมทรัพยากรจากทุกภาคส่วนมาพัฒนาแอ็พพลิเคชันเพื่อช่วยในการเฝ้าระวังสอบสวนกักกันโรคโควิด-19  แอ็พพลิเคชันในลักษณะเดียวกันนี้ซึ่งใช้ได้ผลดีมากที่ประเทศจีนมีอยู่สองส่วน คือ (1) ส่วนที่ประชาชนทุกคนจะต้องเข้าไปกรอกข้อมูลทุกวันโดยบังคับของคำสั่งภายใต้พรก.ฉุกเฉิน (2) ส่วนฐานข้อมูลซึ่งเปิดให้ศูนย์ควบคุมโรคทั้งระดับหมู่บ้าน ตำบ...

     สวัสดีครับ ผมสันต์ ใจยอดศิลป์ นะครับ เผื่อท่านจะจำหน้าผมไม่ได้เพราะไม่ได้เจอกันนาน..น มากแล้ว และเพราะหน้าดำจากการทำไร่ทำสวน ที่หายไปนานเนี่ยไม่ใช่ว่าไม่อยากเจอใครนะครับ แต่เป็นเพราะทำเรื่องคลิปเรื่องป๊อดเรื่องป็อดทั้งหลายเนี่ยไม่เป็น คลิปสุดท้ายที่เจอกันคือผมพูดกับท่านเรื่องเปลี่ยนชีวิตตัวเองใน 9 ประเด็น ซึ่งนานเกือบปีมาแล้ว ตอนนั้นทำได้เพราะอาจารย์กุ้ง (รัฐการ) ซึ่งสอนเทคโนสื่อสารมวลชนมาเยี่ยมที่บ้าน คราวนี้ก็เหมือนกัน อาจารย์กุ้งแวะมาเยี่ยม จึงได้ทำคลิปนี้กันอีกหนึ่งคลิป      แล้วทุกวันนี้จะคุยกันเรื่องอะไรคนก็ไม่เอาทั้งนั้น จะเอาเรื่องเดียวคือเรื่อง COVID-19 ไปทางไหนก็มีแต่คนถามว่าแล้วมันจะยังไงต่อไป แล้วมันจะจบยังไง แล้วมันจะเป็นอย่างที่อาจารย์คนโน้นคนนี้ว่าจริงหรือเปล่า ผมก็ได้แต่ร้องเพลงของคุณกิ๊กให้ฟัง คือคุณกิ๊กเป็นเพื่อนผมซึ่งเป็นนักแต่งเพลงอาชีพ เพลงหนึ่งของเขาตอนจบร้องว่า      "ต่อไปจะเป็นฉันใด...ไม่..รู้.."      ฮะ ฮะ ฮ่า แต่จะไม่ให้ผมทำนายอะไรเลยท่านก็จะจบประเด็นนี้ในใจไม่ลง โอเค. ผมทำนายหน่อยก็ได้ ในกา...

สวัสดีค่ะอาจารย์หมอ      หนูได้มีโอกาสอ่านบทความของอาจารย์หมอเรื่องการตรวจ  gold​ in​ tube​ test​ อยากทราบว่า​จะใช้ตรวจกับเด็​ก​ 3​ เดือนได้ไหมคะ​  ตอนนี้ผล​ X-RAY​ ปอดปกติ​ น้องแข็งแรงร่าเริงกินนมเก่งปกติมาก​ ในฐานะแม่หนูอยากตรวจให้แน่ใจว่าลูกเป็นหรือ​ มีวัณโรคแฝงอยู่จริงก่อนกินยาป้องกันค่ะ​ เพราะจากการหาข้อมูลยามีผลข้างเคียงและต้องกินยาวถึง​9​เดือน​ กลุ้มใจมากนอนไม่หลับทุกวันเลยค่ะ​นั่งมองถุงยาได้มา แล้วยังไม่กล้าให้ลูกกินค่ะเพราะกินแล้วคงต้องต่อเนื่องไม่งั้นคงดื้อยา      คุณหมอแจ้งว่า​ ลูกอยู่ในห้องผู้ป่วยเด็กประมาน​ 8วัน​ มีโอกาสได้รับเชื้อสูง​ แต่หนูอยากตรวจให้แน่ใจว่ามีเชื้อแฝงจริงๆ​ จึงให้ลูกรับยา​ หมอท่านแรกแจ้งว่าไม่สามารถตรวจได้ไม่มีวิธี​ หนูลองโทรปรึกษาหมออีกสองท่านก็ตอบในทางเดียวกัน​ หนูลองหาข้อมูล​แนวทางการรักษาวัณโรคเด็กปี​ 62​ ​มีแนวทางการตรวจเลือด​ Igra​ กับน้ำในกระเพาะ​ไปเพาะเชื้อ​ แต่ไม่แน่ใจว่าจะฟันธงได้สำหรับเคสเด็กขนาดนี้ไหม​ค่ะ เรื่องการรับเชื้อ​ หนูเองก็ลงไปให้นมลูกที่ห้องผู้ป่วยเด็กตั้งแต่วันแรกที่​หมออนุญาติให้ลงจึงพบแม...

     ผมเป็นคนชอบกินมะพร้าวอ่อน เพราะตอนเด็กแม่ตั้งร้านข้างถนนขายมะพร้าวอ่อน ผมจึงมีทักษะในการปอกมะพร้าวอ่อนให้ลูกค้า และเมื่อลูกค้าไม่มีก็ปอกกินเสียเอง ที่มวกเหล็กไม่เหมือนที่พะเยา เพราะที่มวกเหล็กเป็นเมืองภูเขาหินเขาดินลูกรัง มะพร้าวไม่ชอบขึ้น สมัยก่อนจึงไม่มีมะพร้าวอ่อนขาย ต่อมาเมืองมวกเหล็กโตขึ้นเพราะมีคนเข้ามาทำงานก่อสร้างทางรถไฟทางคู่บ้าง โรงเรียนนายทหารอากาศบ้าง จึงมีการจัดตลาดนัดบ่อยๆ ลุงดอนคนเฝ้าบ้านของผมบอกว่าสัปดาห์หนึ่งมีเจ็ดวันแต่มวกเหล็กมีตลาดนัดแปดครั้ง มีนัก "เปิดท้ายขายของ" จากต่างเมืองแวะเข้ามาขายของมากมาย เพื่อนซึ่งเป็นวิศวกรคนหนึ่งชอบไปเดินดูของที่เขาวางขายที่ตลาดนัดมวกเหล็ก เขาพูดชักชวนให้ผมไปดูว่า      "ของนอกอิมพอร์ตก็เยอะนะ" ผมถามว่า      "มวกเหล็กไม่ใช่เมืองชายแดน จะอิมพอร์ตของมาจากไหนหรือ" เขาตอบว่า      "มาจากอีลัก กับอีหยิบ"       (ฮะ ฮ่า ฮ่า ตะแล้น ตะแล้น ตะแล้น)      กลับมาพูดถึงมะพร้าวอ่อน ในบรรดาคนมาเปิดท้ายขายของก็มีคนขายมะพร้าวอ่อนด้วย ทำให้ผมมีโอกาส...

คุณหมอค่ะ ปัจจุบันหนูหันมาทาน plant based ค่ะ แต่ในใจก็กลัวสารอาหารไม่ครบ เพราะทาน plantbase ของหนูอาจไม่สมบูรณ์แบบ ไม่ได้สัดส่วน อาจทานถั่วน้อยไป ผักน้อยไป บางครั้งก็ไม่ได้ทานข้าวกล้องผสมงาใส่ถั่วให้ครบเพื่อให้กรดอะมิโนครบ เราควรมีหลักปฏิบัติอย่างไรดีค่ะ คุณหมอค่ะวัย 45 ปี ควรทานแคลเซียมเสริมไหมค่ะ ประจำเดือนหนูหมดตั้งแต่อายุ 44 ค่ะ ถ้าเราทาน plant base เราทานพวกซุปกระดูกหมู กระดูกไก่ ตามร้านก๊วยเตี๋ยว มันมีประโยชน์ไหมค่ะ หนูคิดเอง ไม่ทานเนื้อสัตว์  ทานplantbaseก็ทานไม่ได้สัดส่วน ควรเสริม Sent from my iPhone ................................................. ตอบครับ      1. ถามว่ากินอาหารแบบกินพืชเป็นหลัก (plant-based diet) แต่กลัวได้กรดอามิโนไม่ครบ ทำไงดี ตอบว่าการกินอาหารพืชที่หลายหลายอย่างไรเสียก็ได้กรดอามิโน (โปรตีน) ครบ แม้ว่าบางตัวจะได้มื้อนี้ อีกตัวไปได้มื้อหน้า ร่างกายก็มีวิธีเลือกดูดซึมแต่ตัวที่ขาดไปใช้ได้เอง งานวิจัยทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ยืนยันว่าการกินแต่พืชที่หลากหลายเป็นอาหาร ไม่กินเนื้อสัตว์เลย ไม่ขาดโปรตีนแน่นอน      แต่ตัวหนึ่...

กราบเรียนลุงตู่ที่เคารพ      ผมไม่เคยคิดมาก่อนว่าตัวเองจะเขียนจดหมายฉบับนี้ แต่อยู่ๆความคิดก็ผุดขึ้นมาในใจว่ายามนี้หากผมไม่ได้แชร์ข้อมูลความรู้ในวิชาชีพที่ผมมีอยู่ให้คนอื่นรู้ให้หมด ไปภายหน้าหากเกิดเรื่องที่โศกเศร้าเสียใจขึ้น ผมก็จะมานั่งเสียดายสิ่งที่ผ่านไปว่าตอนนั้นผมน่าจะทำอย่างนั้นอย่างนี้ ผมจึงตัดสินใจเขียนจดหมายนี้ถึงลุง      ก่อนอื่นผมขอให้ลุงดูลักษณะข้อมูลการป่วยเป็นโรคโควิด19 ของประเทศอิตาลีที่ติดตามโดยโรงพยาบาลจอห์น ฮอพคินส์ ก่อนนะครับ      โปรดสังเกตว่านับตั้งแต่มีการพบคนป่วยคนแรกเมื่อ 15 กพ. 63 อัตราการเพิ่มของผู้ป่วยเป็นไปอย่างอ้อยอิ่งเชื่องช้ามาก ภาษาระบาดวิทยาเรียกว่ามันเป็น initialization phase แล้วเมื่อย่างเข้ากลางเดือนมีค. 63 จำนวนผู้ป่วยก็เพิ่มอย่างรวดเร็ว ทำให้ความชันของกราฟกระดกขึ้นแทบจะตั้งฉาก นี่เรียกว่าโรคมันเริ่มเข้าสู่ระยะเร่ง (acceleration phase) เรื่องราวอย่างอื่นในอิตาลีเป็นอย่างไรผมขอไม่พูดถึง เพราะคุณลุงก็ทราบดีอยู่แล้ว      คราวนี้มาดูกราฟของประเทศไทยเราบ้าง ผมสร้างกราฟนี้ขึ้นมาจากข้...

กราฟทำจากสถิติจำนวนผู้ป่วย COVID-19 ของกระทรวง สธ.      กราฟนี้ผมทำขึ้นมาจากข้อมูลดิบของกรมควบคุมโรค กระทรวง สธ. เพื่อประกอบการตัดสินใจเรื่องงานของศูนย์เวลเนสวีแคร์ (WWC) ที่ผมดูแลอยู่ เพื่อให้ท่านเข้าใจตารางนี้ ผมขอเล่าหลักวิชาระบาดวิทยาซึ่งมีอยู่ว่าโรคระบาดระดับโลก (pandemic) จะดำเนินไปตามขั้นตอนหรือ phase ดังนี้      ขั้นที่ 1. Investigation phase ระยะสอบสวนโรค      ขั้นที่ 2.  Recognition ระยะวินิจฉัยโรค      ขั้นที่ 3. Initiation ระยะเริ่มการระบาด      ขั้นที่ 4. Acceleration phases ระยะเร่งการระบาด      ขั้นที่ 5. Deceleration phase ระยะลดการระบาด      ในประเทศไทย เราเริ่มทำการสอบสวนโรค COVID-19 นี้ตั้งแต่ต้นเดือนมค. 63 แล้วมาวินิจฉัยโรคเอาเมื่อราววันที่ 22 มค. 63 จากนั้นโรคก็บ่มอยู่ในระยะเริ่มการระบาดอยู่นานเกือบสองเดือน จนมาราวกลางเดือนมีค.นี้เองที่ข้อมูลเริ่มชี้ชัด และผมประเมินของผมเองว่าโรคได้เข้าสู่ระยะเร่งการระบาดแล้ว มันจะอยู่ในระยะนี้ไปอีกนานอย่างน...

     เมื่อผมเขียนเกี่ยวกับ COVID-19 ครั้งแรกตอนที่ตอบจดหมายคุณหมอหนุ่มท่านหนึ่ง ผมได้พูดถึงว่าในการรับมือกับโรคติดเชื้อที่ระบาด เรามีเครื่องมืออยู่ 3 อย่างเท่านั้น คือยา วัคซีน และมาตรการที่ไม่ใช้ยา (non-pharmaceutical interventions - NPI) ตอนนี้เรายังไม่มียา ยังไม่มีวัคซีน เราจึงมีแต่ NPI อันได้แก่การเฝ้าระวังสอบสวนกักกันโรค และอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPI) เช่นหน้ากาก เจลล้างมือ การอยู่ห่างคนอื่น อย่างที่เรากำลังใช้กันทุกวันนี้เท่านั้น คำถามคือว่าการใช้เครื่องมือเพียงเท่าที่มีอยู่นี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการใช้วิธีกักกันโรค เราควรจะทำแค่ไหน และควรทำนานเท่าใด      ประเด็นที่ 1. ทำแค่ไหน      ในวิชาระบาดวิทยา เรารู้อยู่แล้วว่ามีอยู่สามวิธี คือ      1. Unmitigated - ยุทธศาสตร์เฉยไว้ คือไม่ทำอะไรเลย ปล่อยให้โรคดำเนินไป ที่ตายก็ตายไป ที่รอดก็จะเป็นตัวกั้นโรค (herd immunity) ไม่ให้ไปถึงคนที่ยังไม่มีภูมิคุ้มกันได้ง่าย โหลงโจ้งแล้ว 6 เดือนโรคก็น่าจะวิ่งจากระยะเร่ง (acceleration) ไปสู่ระยะผ่อน (deceleration) อย่างเป็นธรรมชาติ หลั...

     วันนี้พอจะมีเวลามากพอ ผมอยากจะนั่งจับเข่าคุยกันเรื่องการฝึกสมาธิในระดับลึกซึ้ง แม้การใช้ภาษาพูดถึงการฝึกสมาธิซึ่งเป็นเรื่องของคลื่นที่ภาษาไปไม่ถึงย่อมจะต้องมีความผิดพลาดและก่อความเข้าใจผิดได้ง่าย แต่การอาศัยภาษาก็มีประโยชน์ในการแชร์ประสบการณ์ เพราะผมเองไม่มีความสามารถจะแชร์ประสบการกับท่านด้วยวิธีอื่นที่ไม่ต้องใช้ภาษา ขอนิยามองค์ประกอบของชีวิตให้ละเอียดขึ้นหน่อย      ก่อนจะคุยกัน ผมจะขอนิยามองค์ประกอบของชีวิตให้ละเอียดกว่าเดิมสักหน่อย คือเดิมผมมักพูดซ้ำซากว่าชีวิตประกอบด้วยสามส่วน คือ (1) ร่างกาย (2) ความคิด และ (3) ความรู้ตัว      แต่ในการจะคุยกันเรื่องสมาธิให้ลึกซึ้ง ผมจำเป็นต้องขอนิยามองค์ประกอบของชีวิตเสียใหม่ให้ละเอียดขึ้นเป็นห้าส่วน คือ      (1) ร่างกาย (body)      (2) พลังงานของชีวิต (life energy) ภาษาแขกเรียกว่า "ปราณา" ภาษาจีนเรียกว่า "ชี่" เราสามารถรับรู้พลังงานชีวิตผ่านการรับรู้อารมณ์ความรู้สึก (feeling) เช่นความรู้สึกเบิกบาน มีชีวิตชีวา รวมทั้งความรู้สึกบนผิวกายเช่นวูบๆซู่ๆซ่าๆเป็นต้น ...