สวัสดีปีใหม่ พ.ศ. 2569 กับ 9 วิธีที่จะรู้ตัว
 |
| "ลมพัดแรงที่เกาะหมาก จันทบุรี" สีอะคริลิกบนผ้าใบ 30x40 โดย..อาร์ตต๋อย |
ถือโอกาสนี้สวัสดีปีใหม่ 2026 ซึ่งเป็นปีที่หมอสันต์เริ่มใส่เกียร์ว่างในเรื่องการงาน คือจะลดงานสอนทุกชนิดลง 50% เพื่อเอาเวลาไปทำเรื่องไร้สาระมากขึ้น อันได้แก่การปลูกผัก ปลูกป่า หัดสีไวโอลิน หัดวาดรูป และเดินทางธุดงค์ท่องเที่ยวต๊อกต๋อยไปในเมืองไทยนี่แหละ ก่อนที่ร่างกายจะเดี้ยงไปไหนไม่รอด โดยวางแผนไว้ว่าจะทำงาน 7 วัน แล้วก็เดินทางอีก 7 วัน สลับกันไป
และปีใหม่นี้จะเป็นปีที่ผมเริ่มใช้ชีวิตสามแบบตามแนวทางของธอเรียว (Thoreau) อย่างครบถ้วนจริงจัง คือ
1. Live simply ใช้ชีวิตแบบง่ายๆ
2. Live artfully ใช้ชีวิตแบบมีศิลปะหรือมีสุนทรียะ คือมองเห็นความงามจากทุกช็อตทุกมุมของชีวิต
3. Live deliberately ใช้ชีวิตแบบมุ่งมั่นตั้งใจ
มีคนถามผมว่าที่ว่าจะใช้ชีวิตแบบมุ่งมั่นตั้งใจนั้นหมอสันต์ตั้งใจจะทำอะไรอีกล่ะ เพราะก็ไหนพูดว่าจะเลิกทำงานแล้ว
ตอบว่าความมุ่งมั่นตั้งใจจริงจังของผมตอนนี้มีอย่างเดียวคือตั้งใจจะรู้ตัว (awareness)
ถามว่าในชีวิตประจำวันนี้จะมีโอกาสรู้ตัวหรือ หรือว่าต้องนั่งสมาธิวิปัสนาทั้งวัน
ตอบว่าไม่ต้องนั่งสมาธิวิปัสนา ในชีวิตประจำวันนี้สำหรับผมแล้วมีโอกาสถึง 9 โอกาสที่จะรู้ตัว.. คือ
โอกาสที่ 1. เมื่อผมยิ้มและผ่อนคลายร่างกาย ผมจะรู้ตัวว่าผมกำลังผ่อนคลายร่างกาย
โอกาสที่ 2. เมื่อผมหายใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อผมหายใจลึกๆ ผมจะรู้ตัวว่าผมกำลังหายใจลึก
โอกาสที่ 3. เมื่อผมเกิดความรู้สึกบนร่างกาย จะด้วยจงใจควานหาความรู้สึก (body scan) หรือจะด้วยมันเกิดขึ้นโดยบังเอิญเช่นเจ็บเพราะยุงกัด ผมก็จะรู้ตัวว่าผมกำลังรับรู้ความรู้สึกบนร่างกาย
โอกาสที่ 4. เมื่อผมเผลอคิด ผมก็จะรู้ตัวว่าเมื่อตะกี้ผมเผลอคิดเรื่องอะไร
โอกาสที่ 5. เมื่อผมตั้งร่างกายให้ตรง (posturing) คือผมซึ่งตอนนี้เป็นคนแก่เต็มยศแล้วย่อมจะเผลอทำหลังค่อมเป็นธรรมดา พอคิดได้ผมก็จะยืดตัวเองขึ้นเพื่อตั้งร่างกายให้ตรง และผมก็จะถือโอกาสนี้รู้ตัวว่าผมกำลังตั้งท่าร่างให้ตรง
โอกาสที่ 6. เมื่อผมเคลื่อนไหวร่างกาย (moving) โดยเฉพาะขณะวิ่งจ๊อกกิ้งหรือรำมวยจีน ผมก็จะรู้ตัวว่าผมกำลังเคลื่อนไหวร่างกายอยู่
โอกาสที่ 7. เมื่อผมกินหรือดื่ม ผมก็จะรู้ตัวว่าผมกำลังกิน หรือกำลังดื่มอยู่ ซึ่งในเรื่องนี้ผมก็ต้องกินและดื่มให้ช้าลงด้วยจึงจะรู้ตัวได้สำเร็จ แบบว่ากำลังเคี้ยวอยู่นะ จะกลืนแล้วนะ กลืนอยู่นะ ประมาณนั้น
โอกาสที่ 8. เมื่อผมทำกิจใดๆ ผมก็จะรู้ตัวว่าผมกำลังจดจ่อทำกิจนั้นอยู่ ไม่ว่าจะเป็นขุดดิน ถอนหญ้า ตัดแต่งกิ่งไม้ สีไวโอลิน วาดรูป ผมจดจ่อทุกอย่างเท่าเทียมกัน เสมือนว่ามันเป็นกิจสำคัญสุดยอดเหมือนกันหมด
โอกาสที่ 9. เมื่อผมอยู่คนเดียวในความเงียบ หรือความว่างเปล่า ผมก็จะรู้ตัวว่าผมกำลังเงียบ กำลังว่าง ข้อนี้นับว่าเด็ดขาดที่สุด เพราะเมื่อได้รู้จักความเงียบและความว่างเปล่าแล้ว รู้อะไรก็ไม่มันเท่ารู้ความเงียบหรือรู้ความว่างเปล่า
ปีใหม่นี้ ถ้าไม่มีอะไรดีกว่านี้จะทำ ก็มาร่วม "รู้ตัว" กับผมสิครับ แบบง่ายๆเลย ฉวยโอกาสใดโอกาสหนึ่งใน 9 โอกาสนี้รู้ตัวมันซะดื้อๆเลย รู้ตัวบ่อยๆ รู้ตัวเนืองๆ แล้วจะพบว่าชีวิตมันเริ่มจะได้ก้าวหน้าอย่างแท้จริงแล้วแฮะ
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
