ปวดหลังร้าวลงขา หมอว่าเป็นกลุ่มอาการกิแลง แบร์ (Guillain - Barre syndrome)

ภาพวันนี้ / เปลือกต้นซิลค์โอ้คอายุ 20 ปี กับใบพลูมอนสเตอรา (ล่างขวา)

คุณหมอคะ

ขอเรียนถามเรื่อง Guillain- Barre syndrome เพิ่งเป็นและรับการรักษาอยู่คะ ให้ยา IVIG ไป 13 หลอดแล้ว อาการยังไม่ดีขึ้นเลยคะ ได้แนบผลเลือดต่างๆมาด้วยแล้วคะ ความดัน 130/80 ส่วนสูง 167 น้ำหนัก 65  อายุ 55 เดิมทีเมื่อ 3 อาทิตย์ที่แล้วเริ่มด้วยอาการปวดร้าวลงขา แล้วต่อมาก็ชาที่แขนและมือ อาการปวดและชารุนแรงมากขึ้น ปวดจนนอนไม่ได้ แม้ทานยาแก้ปวดที่หมอให้ 3 ชนิด มี Arcoxia, Norflex, Larica คุณหมอกระดูกที่รพ … ดู MRI  บอกว่าเป็นหมอนรองกระดูกทับเส้น แต่ไม่มาก ไม่ต้องผ่าตัดให้ทำกายภาพ จะดีขึ้น รพ … บอกว่าให้รีบผ่าตัด อจ หมอที่ … บอกไม่มีอะไรต้องผ่าไม่ได้เป็นหมอนรองกระดูก ส่งต่อให้หมอ neurologist & หัวใจ คิวรอเดือนนึง เลยไปรพ. … ทำ MRI สมอง เจาะไขกระดูก บอกเป็น Guillain-barre ให้ฉีด IVIG ไป 13 หลอด หมอบอกว่า ผลจาก MRI คือ หมอนรองกระดูกยื่นออกมาก็จริง แต่ไม่ได้แตะเส้นประสาท แค่เข้ามาชิด แต่ไม่แตะ นั่นคือ ไม่ใช่เรื่องหมอนรองกระดูกแน่

อาการทั่วไปดังนี้คะ:

27 มิย

เช้าวันนี้ยังชาเหมือนเดิม แต่รู้สึกปวดน้อยลงนิดนึง อาการปวดลดลงน้อยมาก ทั้งที่ให้ยาไปแล้ว 6 ขวด

หมอบอกว่า ให้ยา 5 วัน 13 ขวด หลังจากนั้น จะเริ่มให้ทำกายภาพด้วย หวังว่า จะอยู่ รพ. ต่อไม่นาน อาจจะ 1 อาทิตย์ค่ะ แต่ว่ามันนานไป หมอบอกว่า บางคนต้องอยู่รพ. เป็นเดือน หนูแค่อยากให้มันหายชา ตอนนี้ด้านซ้ายบริเวณลำตัวชา เหมือนโดนฉีดยาชาเลยค่ะ แค่มีอาการชาตามร่างกายบางส่วน และปวดที่บริเวณลำตัวผสมกับอาการชาด้วย เดินได้เอง เพียงแต่มีอาการแขนและขาด้านขวาอ่อนแรง ด้านซ้ายอ่อนแรงน้อยกว่าด้านขวา เรื่อง อาการชา หมอบอกบางคนชาส่วนใบหน้า ลำคอ ทำให้มีปัญหาการกลืนอาหาร แต่ของแมวชาบริเวณลำตัวมีอาการชาตามร่างกายบางส่วน และปวดที่บริเวณลำตัวผสมกับอาการชาด้วย หนูเดินได้เอง เพียงแต่มีอาการแขนและขาด้านขวาอ่อนแรง ด้านซ้ายอ่อนแรงน้อยกว่าด้านขวา

28 มิย:

เมื่อคืนทรมานมาก เหมือนมันชาเพิ่มขึ้นบริเวณเอวกับลำตัวด้านซ้ายมากขึ้น ลามมาทางสะดือ ส่วนด้านหลังก็ลามไปทางกลางหลังมากขึ้น คือ ชาแบบอึดอัดมาก นอนไม่ได้ พุงก็ป่อง เพราะ ไม่ถ่ายเลย ไม่มีแรงเบ่ง กินยาถ่ายก็ไม่ออก ต้องใช้วิธีสวนตลอดเลย ตกเย็นก็ไม่ดีขึ้นเลยคะ ขั้นต่อไปคือ รักษาตามอาการ และเริ่มทำกายภาพ

ที่ไม่มั่นใจก็คือ วินิจฉัยถูกต้องไหม รักษาถูกทางหรือยัง เพราะกลัวอาการหนักขึ้น ปลายประสาทถูกทำลายมากขึ้นเรื่อยๆ จะพิการคะ ไม่เข้าใจว่าอยู่ดีๆเป็นได้ไง โรคที่ไม่ค่อยมีคนเป็น ไม่ได้ฉีด Gadarsil ซึ่งก็ไม่เกี่ยวอยู่ดี (อ่านจาก blog คุณหมอ) ยังไม่ได้ฉีดวัคซีนอะไรในปีนี้คะ Covid วัคซีนที่ฉีดก็แค่ astra 2 + pfizer 1 ช่วงคลายล็อค ป่วยโควิด ตามด้วยไข้เลือดออก อาการไม่รุนแรง แตไออยู่นานเป็นเดือนเลยคะ หนูดูแลจัดการร้านอาหารครอบครัว ลูกค้าเยอะมาก กลุ่มทัวร์ด้วย เหนื่อยมาก พักผ่อนน้อย แต่ปกติก็แข็งแรงดี เดือนก่อนโดนฝน รู้สึกไม่สบายนิดหน่อย แค่คืนเดียว กินดิคอลเจนและฟ้าทะลายโจร รุ่งเช้าก็ปกติดีคะ ได้แนบเอกสารผลตรวจมาด้วยแล้วคะ

ขอบพระคุณมากคะ

……………………………………………………

ตอบครับ

1.. ถามว่ามีอาการปวดร้าวลงขา ขาชาและอ่อนแรงข้างหนึ่งมากอีกกว่าข้างหนึ่ง แถมชาขึ้นมาถึงลำตัวและแขน หมอคนที่หนึ่งว่าเป็นหมอนรองกระดูกทับเส้นต้องผ่าตัดทันที หมอคนที่สองว่าไม่เกี่ยวอะไรกับหมอนกระดูกไม่ต้องผ่าตัด หมอคนที่สามว่าเป็นกลุ่มอาการปลอกประสาทอักเสบแบบกิแลง แบร์ (Guillain Barre Syndrome) ถามว่าจะเชื่อใครดี ตอบว่าผมจะเชื่อหมอคนที่แนะนำวิธีรักษาที่ไม่รุกล้ำก้าวร้าวไว้ก่อน นั่นหมายความว่าผมจะตัดความเห็นที่จะให้ผ่าตัดทันทีทิ้งไปก่อนครับ ทั้งนี้เพราะงานวิจัยในภาพใหญ่พบว่า 60% ของความผิดปกติในภาพ MRI ที่หลังไม่เกี่ยวอะไรกันกับอาการป่วยที่เป็น ผมจึงขอเลือกเอาข้างไม่ก้าวร้าวไว้ก่อน

2.. ถามว่าหมอคนที่สามวินิจฉัยว่าเป็นกลุ่มอาการกิแลง แบร์ แล้วให้การรักษาด้วยการฉีด IVIG ต้านภูมิคุ้มกันที่ทำลายเนื้อเยื่อตนเองทันที จะเป็นคำวินิจฉัยที่ผิดไหม หากผิดแล้วจะเสียหายอะไรบ้าง ตอบว่าการวินิจฉัยกลุ่มอาการกิแลง แบร์ เกือบทั้งหมดเป็นการวินิจฉัยเอาจากอาการซึ่งเป็นข้อมูลอัตวิสัย มันก็มีโอกาสผิดได้บ้างเป็นธรรมดา..แต่ผิดน้อย แม้ว่าข้อมูลที่คุณส่งมาไม่มีหลักฐานว่าคุณติดเชื้ออะไรมาก่อนซักกะอย่าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเชื้อ Campylobacter ซึ่งเป็นสาเหตุใหญ่ของผู้ป่วยกิแลง แบร์ แต่การที่ผลการเจาะน้ำไขสันหลังของคุณมีโปรตีนสูงกว่าปกตินั้นก็ถือเป็นหลักฐานที่เข้าได้กับการเป็นโรคนี้เป็นอย่างดี ดังนั้นผมมีความเห็นว่าการที่หมอท่านที่สามวินิจฉัยว่าเป็นกิแลงแบร์นั้นเข้าท่าที่สุดแล้ว และการรักษาด้วย IVIG ก็ได้ประโยชน์มากกว่าความเสี่ยง คุณอย่าได้วิตกจริตไปในทางว่าจะวินิจฉัยผิดเลย

สำหรับท่านผู้อ่านทั่วไป กลุ่มอาการกิแลง แบร์ คือภาวะที่มักนำด้วยการติดเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัสก่อนแล้วตามด้วยภูมิคุ้มกันของร่างกายไปทำลายปลอกประสาท (demyelinating polyneuropathy) ของตนเอง ทำให้มีการสูญเสียการทำงานทั้งด้านการเคลื่อนไหว (motor) และการรับความรู้สึก (sensory) ไล่จากส่วนล่างของร่างกายขึ้นบน การรักษามุ่งไปที่การบรรเทาอาการบวกกับการฉีด IVIG เพื่อทำลายภูมิคุ้มกันที่ทำลายเนื้อเยื่อตนเอง

3.. ถามว่าหมอจะให้นอนรพ.1 สปด.มันนานไปจะทำอย่างไรดี ตอบว่าสำหรับคนป่วยเป็นกลุ่มอาการ กิแลง แบร์ ผู้ป่วยทำได้อย่างเดียวคือ “ทำใจ” ครับ เพราะการดำเนินโรคปกติใช้เวลานานหลายสัปดาห์ถึงหลายเดือน ส่วนใหญ่จะจบด้วยการกลับมาเดินเหินได้ปกติโดยอาจมีอาการทางระบบประสาทรบกวนบ้างเล็กน้อย ซึ่งหากได้แค่นี้ก็ถือว่าหรูแล้ว

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์