กินเมล็ดงอก (sprout) ดีกว่ากินเมล็ดหรือผักธรรมดาตรงไหน
สวัสดีค่ะ อาจารย์
ตอนที่หนูไปเรียน GHBY กับอาจารย์ มีชั่วโมงให้เพาะ sprout และเอามาทำอาหาร ซึ่งหนูชอบมากและเอามาทำต่อทานเองที่บ้าน แต่วันนั้นอาจารย์ไม่ได้บอกชัดเจนเท่าไหร่ว่า sprout มันดีกว่าเมล็ดพืชหรือพืชผักธรรมดาทั่วไปอย่างไร อยากรบกวนให้อาจารย์สรุปเหตุผลที่ต้องทานเมล็ดพืชในรูปของ sprout ให้ฟังด้วย
…………………………………………………
ตอบครับ
สำหรับท่านผู้อ่านทั่วไปซึ่งไม่ได้ไปเรียน GHBY (แค้มป์สุขภาพดีด้วยตนเอง) ด้วย คำว่า sprout ก็คือเมล็ดพืชที่กำลังงอก เช่นถั่วงอก เป็นต้น แต่คำว่า sprout ไม่ได้หมายความเฉพาะถั่ว หมายความถึงเมล็ดพืชที่กินได้ทุกชนิดที่กำลังงอก ข้อดีของมันผมจะสรุปสั้นๆให้ฟังดังนี้
- ทำให้กินเมล็ดพืชแล้วย่อยง่ายสบายท้อง ธรรมดาเมล็ดพืชโดยเฉพาะพวกถั่วและนัทมักจะมีโมเลกุลของแป้งย่อยยากเช่นโอลิโกแซคคาไรด์ (oligosaccharide) ซึ่งทำให้เราท้องอืดง่าย แต่เมล็ดพืชที่กำลังงอกจะมีการทำงานของเอ็นไซม์อยู่ในระดับสูง มีการย่อยสลายแป้งย่อยยากออกมาใช้เป็นพลังงานให้ต้นอ่อน ทำให้แป้งในเมล็ดลดลงโดยเฉพาะอย่างยิ่งแป้งย่อยยากเช่นโอลิโกแซคคาไรด์จะลดปริมาณลงทำให้กินแล้วท้องไม่อืด เอ็นไซม์ที่เกิดขึ้นขณะเมล็ดกำลังงอกนี้ จะตามมาช่วยย่อยอาหารในทางเดินอาหารด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเอ็นไซม์ไฟเตสและเอ็นไซม์อาไมเลส ช่วยให้อาหารย่อยง่ายสบายท้อง
- ได้วิตามินเกลือแร่ที่มีประโยชน์มากขึ้น ขณะเมล็ดกำลังงอก จะเกิดเอ็นไซม์ขึ้นมาย่อยสลายไฟเตทและเลคตินซึ่งเป็นตัวขัดขวางการดูดซึมวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิดสู่ร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งโฟเลท เหล็ก แคลเซียม สังกะสี ทำให้การดูดซึมวิตามินและแร่ธาตุเหล่านี้ดีขึ้น
- ได้วิตามินบี.และโปรตีนเพิ่มขึ้น การทำงานของเอ็นไซม์ยังทำให้ปริมาณวิตามินบางชนิดเช่นกลุ่มวิตามินบี.และกรดอามิโนเพิ่มสูงขึ้น เท่ากับว่าการรับประทานเมล็ดที่กำลังงอกทำให้ได้ทั้งวิตามินบี.และโปรตีนมากกว่าเมล็ดธรรมดา
- ได้สารต้านอนุมูลอิสระมากขึ้น กระบวนการงอกทำให้เกิดสารต้านอนุมูลอิสระอันได้แก่วิตามินซี. วิตามินอี. และเบต้าแคโรทีน เพิ่มขึ้นในเมล็ดมากขึ้น ทำให้เมล็ดที่กำลังงอกมีศักยภาพในการป้องกันและรักษาโรคเรื้อรังเช่นโรคหัวใจหลอดเลือดและโรคมะเร็งได้มากขึ้น
- ลดแคลอรี่ลง เนื่องจากต้นอ่อนจะใช้แคลอรีไปแล้วบางส่วน อีกทั้งกระบวนการงอกของเมล็ดทำให้มีน้ำถูกดูดซึมเข้าไปในเมล็ดมาก สัดส่วนของแคลอรีต่อน้ำหนักของเมล็ดจึงลดลง ทำให้เมล็ดที่กำลังงอกมีปริมาณแคลอรีต่ำกว่าเมล็ดธรรมดาทำให้เมล็ดที่กำลังงอกเหมาะที่จะเป็นอาหารลดน้ำหนัก
- ช่วยยั้งการเพิ่มน้ำตาลในเลือด งานวิจัยเปรียบเทียบการกินขนมปังแบบต่างๆพบว่าขนมปังที่ทำจาก sprouted whole grains เพิ่มน้ำตาลในเลือดน้อยกว่าขนมปังชนิดอื่นๆ นั่นหมายความว่าเมล็ดที่กำลังงอกเหมาะกับคนเป็นเบาหวานด้วย
- ได้อาหารพืชที่สะอาด การเพาะ sprout ก็คือการทำฟาร์มออร์แกนิกนั่นเอง แต่มีความสะอาดที่ควบคุมได้มากกว่า เพราะปลูกในขวดแบบไม่ถูกดินและใช้น้ำสะอาดเลี้ยง ไม่ต้องกังวลเรื่องสารปนเปื้อน เชื้อโรค หรือไข่พยาธิทั้งสิ้น
ทั้งหมดนี้คือเหตุผลที่ทุกคนควรเพาะ sprout ไว้ทานเองครับ จะเอาไว้ทานสดๆ หรือใส่ในสลัด หรือทานกับลาบหรือน้ำพริกก็ได้ พวกฝรั่งเขาเอาไปทำขนมปังราคาแพง เรียกว่า sprouted whole grain bread
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
บรรณานุกรม
- Mofidi A, Ferraro ZM, Stewart KA, Tulk HM, Robinson LE, Duncan AM, Graham TE. The acute impact of ingestion of sourdough and whole-grain breads on blood glucose, insulin, and incretins in overweight and obese men. J Nutr Metab. 2012;2012:184710. doi: 10.1155/2012/184710. Epub 2012 Feb 28. PMID: 22474577; PMCID: PMC3317179.
- Lorenz K. Cereal sprouts: composition, nutritive value, food applications. Crit Rev Food Sci Nutr. 1980;13(4):353-85. doi: 10.1080/10408398009527295. PMID: 7002472.
- Chavan JK, Kadam SS. Nutritional improvement of cereals by sprouting. Crit Rev Food Sci Nutr. 1989;28(5):401-37. doi: 10.1080/10408398909527508. PMID: 2692609.
- Yang F, Basu TK, Ooraikul B. Studies on germination conditions and antioxidant contents of wheat grain. Int J Food Sci Nutr. 2001 Jul;52(4):319-30. doi: 10.1080/09637480120057567. PMID: 11474896.
