สว.สาวๆ 70-75ปี จะยกทัพไปฉีดวัคซีน ควรฉีดอะไรบ้าง
 |
| พงดอกไม้หน้าบ้านในหน้าฝน |
เรียนคุณหมอสันต์
ดิฉันและเพื่อนๆระดับ 70-75 ปี จะยกก๊วนไปฉีดวัคซีนทั้งโขลงที่สถานเสาวภา แต่ไม่รู้ว่าปูนนี้แล้วต้องฉีดวัคซีนตัวไหนบ้าง ขอคำแนะนำด้วย
.......................................................
ตอบครับ
เนื่องจากแผนการฉีดวัคซีนของหมอไทยมักแนะนำแบบตามใจฉัน คนโน้นว่าอย่างคนนี้ว่าอย่างโน้น ทำให้ผู้ป่วยไทยเป็นงง ก่อนอื่นผมขอคัดลอกเอาแผนฉีดวัคซีนในผู้ใหญ่ของคณะที่ปรึกษาโครงการวัคซีนรัฐบาลสหรัฐ (ACIP) มาลงไว้เป็นหลักเพื่อตั้งต้นก่อน แต่ว่าคำแนะนำของ ACIP เองแม้จะมีหลักฐานดีแต่บางเรื่องก็ไม่เหมาะกับคนไทย ผมจึงจะเขียนเป็นหมายเหตุต่อท้ายว่าในความเห็นของผมอะไรที่ผู้สูงอายุไทยควรฉีด อะไรที่ไม่ควรฉีด
ACIP 2025 Adult vaccination schedule
1. วัคซีนโควิด-19 (เลือกตัวหนึ่งจาก Pfizer, Moderna, Novavax ทุกตัวรุ่น 2024-2025
1.1 อายุ 12-64 ฉีดหนึ่งเข็มต่อจากวัคซีนเก่าที่เคยได้ ทุกปี
1.2 อายุ 65 ปีขั้นไป ฉีดตัวใดตัวหนึ่ง สองเข็ม ห่างกัน 6 เดือน ทุกปี
2. วัคซีนไข้หวัดใหญ่ (Influenza) ฉีดตัวใดตัวหนึ่งระหว่าง HD–IIV3, RIV3, aIIV3 ปีละหนึ่งเข็ม ทุกปี
3. วัคซีนปอดอักเสบแบบรุกล้ำ (invasive pneumonitis) เริ่มฉีดได้ตั้งแต่อายุ 50 ปี โดยฉีด PCV20 หรือ PCV21 เข็มเดียว ถ้าเคยได้แบบเก่าฉีดซ้ำหลังหกเดือน
4. วัคซีนงูสวัด (Shingrix) ฉีดเมื่ออายุ 50 ปีขึ้นไป สองเข็ม ห่างกัน 6 เดือน ตลอดชีพ กรณีฉีด Zostervac มาก่อนให้เริ่มต้นฉีด Shingrix ใหม่เพราะให้ภุมิคุ้มกันดีกว่าและยาวกว่า เป็น non-live vaccine ฉีดในคนภูมิคุ้มกันบกพร่องได้
5. วัคซีนตับอักเสบจากไวรัสบี. (viral hepatitis B) ถ้าอายุ 19-49 และไม่เคยได้ ให้ฉีด 4 เข็ม
6. วัคซีนบาดทะยัก คอตีบ ไอกรน (Tdap) ฉีดกระตุ้นหนึ่งเข็มทุกสิบปี
7. วัคซีนหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR) ฉีด 1-2 เข็ม ถ้าเกิดหลังปี 1956 และไม่เคยได้
8. วัคซีนอีสุกอีใส (varicella) ฉีด 2 เข็ม ถ้าเกิดหลังปี 1979 และไม่เคยได้
9. วัคซีนมะเร็งปากมดลูก (HPV) 2-3 เข็มถ้าอายุ 19-26 ปีและไม่เคยได้
10. วัคซีนโปลิโอ (IPV) ครบสามโด้สถ้าไม่เคยได้เลย
นั่นเป็นแผนของฝรั่ง สำหรับกลุ่มสาวไทยอย่างกลุ่มของคุณพี่ ผมแนะนำให้ใช้หมายเหตุแนบท้าย ดังนี้
วัคซีนที่ผู้สูงอายุไทยควรฉีด
1. วัคซีนไข้หวัดใหญ่ (Influenza) ปีละหนึ่งเข็ม ทุกปี เพราะอัตราตาย 0.1-0.1% คือแรงอยู่
2. วัคซีนปอดอักเสบแบบรุกล้ำ (invasive pneumonitis) เริ่มฉีดได้ตั้งแต่อายุ 50 ปี โดยฉีดรุ่นใหม่ PCV20 หรือ PCV21 เข็มเดียว ถ้าเคยได้แบบเก่าให้ฉีดของใหม่ซ้ำตามหลังห่างจากของเก่าหกเดือนขึ้นไป
3. วัคซีนงูสวัด (Shingrix) ฉีดเมื่ออายุ 50 ปีขึ้นไป ฉีดของใหม่สองเข็ม ห่างกัน 6 เดือน ตลอดชีพ กรณีฉีดของเก่ามาให้เริ่มใหม่หมด กรณีเคยเป็นงูสวัดแล้วก็ฉีด คือฉีดดะ
4. วัคซีนบาดทะยัก คอตีบ ไอกรน (Tdap) ฉีดกระตุ้นหนึ่งเข็มทุกสิบปี
วัคซีนที่ผู้สูงอายุไทยไม่ต้องฉีด
1. วัคซีนโควิด-19 ไม่ต้องฉีด เพราะอัตราตายจากโควิดชนิด JN1ในเมืองไทยได้ลดลงมาต่ำมาก (0.02- 0.03%) จึงได้ประโยชน์ไม่คุ้ม
2. วัคซีนตับอักเสบจากไวรัสบี. (viral hepatitis B) ก็ไม่ต้องฉีด เพราะเกิน 49 ปีแล้วเขาไม่ฉีดกัน
3. วัคซีนหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR) ก็ไม่ต้องฉีด เพราะคนรุ่นนี้เป็นมากันหมดแล้วทุกคน
4. วัคซีนอีสุกอีใส (varicella) ก็ไม่ต้องฉีด เพราะรุ่นนี้เป็นกันหมดแล้ว
5. วัคซีนมะเร็งปากมดลูก (HPV) ก็ไม่ต้องฉีด เพราะอายุเกินพิกัดที่เขาทำวิจัยไว้
6. วัคซีนโปลิโอ (IPV) ก็ไม่ต้องกิน เพราะโรคนี้ยังไม่เคยกลับมาระบาดเมืองไทย
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
