สาวน้อยปวดประจำเดือนแต่ไม่ยอมหาหมอ
(ภาพวันนี้: สนามหญ้าต่างเหรียญกำลังถูกรุกรานด้วยหญ้าคล้ายกันแต่รูปร่างสูงกว่า)
เรียนคุณหมอสันต์
หลานสาวอายุ 17 มีอาการปวดประจำเดือนมากนั่งร้องไห้เป็นวัน ฉันจะพาไปหาหมอก็ไม่ยอมไป บอกว่าจะเลือกหมอผู้หญิงให้ก็ไม่เอา รบกวนถามคุณหมอว่าฉันจะซื้อยาให้หลานสาวกินเลยโดยไม่ต้องไปหาหมอจะมีอันตรายไหมคะ
ขอบพระคุณมากค่ะ
………………………………………………………….
ตอบครับ
ถามว่าหลานสาวปวดท้องเมนส์จะซื้อยาให้กินโดยไม่ไปหาหมอสูตินารีจะได้ไหม ตอบว่าได้สิครับ ตำรวจไม่จับหรอก
อ้าว.. หมอสันต์ตอบอย่างนี้จะใช้ได้หรือ บอกให้คนไข้ไปซื้อยากินเองโดยไม่ไปหาหมอ หิ หิ
คืออย่างนี้นะครับ อันว่าการปวดประจำเดือนนี้วงการแพทย์เขาแบ่งเป็นสองแบบนะครับ
แบบที่ 1. ปวดโดยไม่มีเหตุพิเศษ (primary dysmenorrhea) ซึ่งมักเป็นหลังประจำเดือนครั้งแรกไม่นาน (ไม่เกิน 6 เดือน) มักปวดอยู่นาน 2-3 วัน มักปวดบิดหรือปวดแบบเบ่งคลอด มักปวดต่อเนื่องคงที่และร้าวไปหลังขา เมื่อตรวจภายในก็ไม่พบอะไรผิดปกติ
แบบที่ 2. ปวดโดยมีเหตุพิเศษ (secondary dysmenorrhea) มักมาเริ่มเอาตอนอายุ 20-30 ปี ทั้งๆที่ก่อนหน้านั้นมีเมนส์ก็ฃิลๆไม่เป็นไร หรือไม่ก็ปวดตั้งแต่ประจำเดือนครั้งแรกหรือครั้งที่สองเลย มักมีเลือดออกมากผิดปกติ หรือเลือดออกกะปริบกะปรอย เมื่อตรวจภายในมักพบเหตุผิดปกติเช่นเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เป็นต้น มักไม่ค่อยสนองตอบต่อยาแก้ปวดประจำเดือนหรือยาคุมกำเนิด
การรักษาอาการปวดประจำเดือนไม่ว่าแบบไหน ควรเริ่มด้วยการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต เริ่มออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ จัดการความเครียด ถ้าสูบบุหรี่อยู่ควรหยุด หากปรับวิธีใช้ชีวิตแล้วไม่ดีขึ้น ในกรณีที่เป็นการปวดประจำเดือนแบบไม่มีเหตุพิเศษในผู้ป่วยอายุน้อย อาจให้กินยาแก้ปวดประจำเดือน (เช่นยา Diclofenac, Ibuprofen, Ketoprofen, Meclofenamate, Mefenamic acid, Naproxen เป็นต้น) ไปได้ก่อนเลยโดยไม่จำเป็นต้องตรวจภายใน นี่เป็นหลักวิชาสากลเลยนะครับ เพียงแต่ว่าการจะให้ยากิน ตามหลักก็ควรจะไปให้หมอสั่งยาให้
แต่ในชีวิตจริง สมมุติว่าคุณพาหลานไปหาหมอแล้วบอกหมอว่า
“อิฉันจะให้หมอสั่งยาให้หลานอิฉันโดยไม่ให้หมอตรวจภายใน”
คุณคงนึกออกนะว่าหมอเขาจะตอบคุณว่าอย่างไร
ดังนั้นผมจึงแก้ปัญหาให้คุณแบบชีวิตจริง เพราะที่นี่คือประเทศไทย ใครใคร่ซื้อยาอะไรก็มีขายหมดทำไมเราไม่ใช้ประโยชน์จากตรงนี้เสียเลยละ อีกอย่างหนึ่งยาแก้ปวดประจำเดือนที่ผมให้รายชื่อไว้ทั้งหมดนี้ก็ล้วนเป็นยาที่ FDA อนุญาตให้ใช้แก้ปวดประจำเดือนทั้งสิ้น ดังนั้นคุณซื้อให้หลานกินได้ ต่อเมื่อกินยาแล้วอาการไม่ดีขึ้น หรือมีเหตุอื่นชวนให้สงสัยว่าจะมีสาเหตุพิเศษ คุณค่อยกล่อมหลานให้ไปหาหมอเพื่อรับการตรวจภายในก็ยังไม่สายหรอกครับ
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
บรรณานุกรม
- Ferries-Rowe E, Corey E, Archer JS. Primary Dysmenorrhea: Diagnosis and Therapy. Obstet Gynecol. 2020 Nov. 136 (5):1047-1058.
