 |
| มะกอกน้ำ ลูกแค่นี้ก็อร่อยแล้ว |
ทุกวันนี้มีคนเสนอขายสินค้าที่จะทำให้อายุยืนแยะมาก ทั้งวิตามิน อาหารเสริม สะเต็มเซลล์ โดยอ้างงานวิจัยสารพัด แต่ความเป็นจริงคืองานวิจัยที่จะพิสูจน์ว่าอะไรทำให้คนอายุยืนนั้นต้องมีระยะเวลาวิจัยนานระดับหลายสิบปีขึ้นไป ซึ่งตอนนี้ที่มีคุณสมบัติดังกล่าวครบถ้วนมีอยู่แค่ 1 งานวิจัยเท่านั้น ชื่อ Adult Development Study ของฮาร์วาร์ด ใช้เวลาทำวิจัยนาน 83 ปี ใช้นักวิจัยถึงสามชั่วอายุคน เริ่มต้นติดตามคนอยู่ 724 คน จนถึงปัจจุบันติดตามอยู่ราว 2000 คน วันนี้เรามาพูดถึงงานวิจัยหนึ่งเดียวนี้ ว่าอะไรเป็นปัจจัยทำให้คนอายุยืน สุขภาพดี มีความสุขในชีวิต
เหตุหนึ่งเดียวที่ทำให้คนอายุยืนในงานวิจัยนี้ไม่ใช่อาหาร
ไม่ใช่การมีหรือไม่มีเงิน ไม่ใช่การมีนิสัยออกกำลังกายหรือไม่ออก ไม่ใช่การมีการศึกษาสูงหรือต่ำ
ไม่ใช่การได้ทำงานดีๆเท่ๆ (รวมทั้งเป็นประธานาธิบดี) หรือไม่ได้ทำ แต่ ปัจจัยเดียวที่สัมพันธ์ภาพการมีอายุยืนในงานวิจัยนี้คือการมีสัมพันธภาพที่ดีกับคนรอบตัว
(social connectedness) ซึ่งงานวิจัยนี้ได้บัญญัติศัพท์ใหม่ขึ้นมาคำหนึ่งว่า
“ความฟิตทางสังคม (social fitness)”
โดยที่งานวิจัยนี้ได้วิเคราะห์ปัจจัยความสัมพันธ์ย่อยที่จะทำให้เกิดความฟิตทางสังคมไว้
7 ด้าน หรือ 7 ปัจจัย ซึ่งผมเรียกว่าเจ็ดใครหนอ..คือ
1.. Safety ใครหนอที่เมื่อเรารู้สึกอยู่ในภาวะวิกฤติหรือไม่ปลอดภัย
เราจะวิ่งไปหาเขา
2.. Leaning & growth ใครหนอที่กระตุ้นให้เรากล้าทดลองเรียนรู้ กล้าเสี่ยง
กล้าทำสิ่งใหม่ๆ กล้าล่าความฝัน ทำให้เราได้เรียนรู้และเติบโต
3.. Closeness ใครหนอที่ใกล้ชิดกับเราจนรู้จักเราดีไปเสียหมดทุกด้าน เมื่อรู้สึกท้อแท้หดหู่เมื่อไรเราก็จะไปหาเขา
4.. Identity affirmation ใครหนอที่เป็นคนคอยเตือนสติเรา
ไม่ให้เราลืมตัวว่าเราเป็นใคร มาจากไหน และจะไปไหนต่อ
5.. Intimacy ใครหนอ ที่เราโรแมนติดหวานแหววด้วยอย่างลึกซึ้งเป็นประจำ
(นับรวมกิ๊กด้วยไหมเนี่ย..หิ หิ)
6.. Help ใครหนอที่ช่วยเราได้ทุกเรื่อง ไม้จิ้มฟันยันเรือรบ
เรื่องเล็กเรื่องน้อยเช่นจะปลูกผักอย่างไร จะซ่อมก๊อกน้ำอย่างไร
เราวิ่งหาเขาได้หมด
7.. Fun ใครหนอที่ทำให้เรายิ้มและหัวเราะได้ และเราสบายใจที่ได้อยู่ใกล้
ลองไล่เรียงดูขาประจำในชีวิตของท่านดูนะครับ
ว่าเรามีครบทั้งเจ็ดใครหนอหรือยัง ถ้ายังก็คงต้องขยันหามาเพิ่ม
ถ้ามีแล้วแต่ห่างเหินไปก็จะได้โทรหา เพื่อจะได้มี social fitness ให้เราอายุยืนไง
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์