มาตรฐานใหม่ในการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก

เรียนคุณหมอ

กำลังจะไปตรวจสุขภาพประจำปี ปีนี้อายุ 31 ในแผนตรวจสุขภาพที่ประกันให้มามีภายในตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วย เขาบอกว่าต้องตรวจทุกปีไปจนถึงอายุ 75 ปี อยากถามว่ามันจำเป็นเช่นนั้นด้วยหรือ จะตรวจให้น้อยกว่านี้ได้ไหม หรือถ้าไม่ตรวจภายในเลยได้ไหม ดิฉันเป็นโสดและไม่มีเพศสัมพันธ์

......................................................

ตอบครับ

1. ถามว่าอายุ 31 ปี ต้องตรวจภายในเพื่อคัดกรองมะเร็งปากมดลูกทุกปีไหม ตอบว่าโห..สมัยนี้ใครเขาตรวจภายในกันทุกปี ตั้งแต่ปลายปี 2518 เป็นต้นมา มาตรฐานใหม่ล่าสุดของคณะทำงานป้องกันโรครัฐบาลสหรัฐ (USPSTF) (ซึ่งก็เหมือนกับของวิทยาลัยสูติแพทย์อเมริกัน ( ACOG) ได้แนะนำให้ผู้หญิงตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกดังนี้

กรณีอายุต่ำกว่า 21 ปี ไม่ต้องตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธีใดๆทั้งสิ้น จะเคยมีหรือไม่เคยมีเซ็กซ์ก็ไม่ต้องตรวจ

กรณีอายุ 21-29 ปี ตรวจภายในทุก 3 ปี เพื่อเก็บเซลส่งตรวจทางพยาธิ (cervical cytology)

กรณีอายุ 30-65 ปี ตรวจแบบไหนก็ได้แบบใดแบบหนึ่งต่อไปนี้

แบบที่ 1 ตรวจภายในทุก 3 ปี เพื่อเก็บเซลส่งตรวจทางพยาธิวิทยา (cervical cytology) หรือ

แบบที่ 2. ตรวจภายในทุก 5 ปี เพื่อเก็บตัวอย่างเมือกมาตรวจหาไวรัสเอ็ชพีวี.ชนิดเสี่ยงสูง (hrHPV test) หรือ

แบบที่ 3. ตรวจภายในทุก 5 ปี เพื่อเก็บตัวอย่างเมือกมาตรวจทั้งไวรัสเอ็ชพีวีและเก็บเซล (co-test)

กรณีอายุเกิน 65 ปี เลิกหมด ไม่ต้องตรวจคัดกรองใดๆทั้งสิ้น เพราะแก่แล้ว..เอ๊ย ไม่ใช่ เพราะถึงตรวจไปก็ไม่ลดอัตราตายจากโรคนี้แล้ว

2. ถามว่าจะตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกโดยไม่ต้องตรวจภายในได้ไหม ตอบว่าได้สิครับ คุณก็ใช้วิธีตรวจ hrHPV test โดยการเก็บปัสสาวะไปให้หมอเขาตรวจสิ มีบางรพ.ในเมืองไทยเริ่มให้บริการตรวจแบบนี้แล้ว อย่างน้อยเท่าที่ผมทราบก็มีที่สถาบันมะเร็ง และ รพ.จุฬา เป็นต้น

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์

บรรณานุกรม

1. Curry SJ, Krist AH, Owens DK, Barry MJ, Caughey AB, Davidson KW, et al. Screening for cervical cancer: US Preventive Services Task Force Recommendation Statement. US Preventive Services Task Force. JAMA 2018;320:674–86. Available at: https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2697704.

DrSant

นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์ พบ. อดีตเป็นศัลยแพทย์หัวใจ ต่อมาหันมาสนใจเวชศาสตร์ครอบครัว แล้วต่อมาหันมาโปรโมทให้เกิดสาขาเวชศาสตร์วิถีชีวิต (Lifestyle Medicine) ขึ้นในเมืองไทย เปิดแค้มป์สอนให้คนทั่วไปมีสุขภาพดีด้วยตัวเอง (GHBY) และสอนคนที่ป่วยแล้วให้พลิกผันโรคด้วยตัวเอง(RDBY) ด้วย (1) โภชนาการที่มีพืชเป็นอาหารหลัก (2) การออกกำลังกาย (3) การจัดการความเครียดอย่างเป็นระบบ และ (4) การมีสัมพันธภาพที่ดีกับคนรอบตัว นอกจากนี้ยังสอนคนให้วางความคิดลดความเครียด (Spiritual Retreat) ท่านผู้อ่านทุกท่านสามารถถามหมอสันต์ได้ทางอีเมล์ chaiyodsilp@gmail.com

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

เจ็ดใครหนอ

- สิงหาคม 30, 2567

มะกอกน้ำ ลูกแค่นี้ก็อร่อยแล้ว ทุกวันนี้มีคนเสนอขายสินค้าที่จะทำให้อายุยืนแยะมาก ทั้งวิตามิน อาหารเสริม สะเต็มเซลล์ โดยอ้างงานวิจัยสารพัด แต่ความเป็นจริงคืองานวิจัยที่จะพิสูจน์ว่าอะไรทำให้คนอายุยืนนั้นต้องมีระยะเวลาวิจัยนานระดับหลายสิบปีขึ้นไป ซึ่งตอนนี้ที่มีคุณสมบัติดังกล่าวครบถ้วนมีอยู่แค่ 1 งานวิจัยเท่านั้น ชื่อ Adult Development Study ของฮาร์วาร์ด ใช้เวลาทำวิจัยนาน 83 ปี ใช้นักวิจัยถึงสามชั่วอายุคน เริ่มต้นติดตามคนอยู่ 724 คน จนถึงปัจจุบันติดตามอยู่ราว 2000 คน วันนี้เรามาพูดถึงงานวิจัยหนึ่งเดียวนี้ ว่าอะไรเป็นปัจจัยทำให้คนอายุยืน สุขภาพดี มีความสุขในชีวิต เหตุหนึ่งเดียวที่ทำให้คนอายุยืนในงานวิจัยนี้ไม่ใช่อาหาร ไม่ใช่การมีหรือไม่มีเงิน ไม่ใช่การมีนิสัยออกกำลังกายหรือไม่ออก ไม่ใช่การมีการศึกษาสูงหรือต่ำ ไม่ใช่การได้ทำงานดีๆเท่ๆ (รวมทั้งเป็นประธานาธิบดี) หรือไม่ได้ทำ แต่ ปัจจัยเดียวที่สัมพันธ์ภาพการมีอายุยืนในงานวิจัยนี้คือการมีสัมพันธภาพที่ดีกับคนรอบตัว ( social connectedness) ซึ่งงานวิจัยนี้ได้บัญญัติศัพท์ใหม่ขึ้นมาคำหนึ่งว่า “ความฟิตทางสังคม ( social fitness )” โดยที่งานวิจัยนี้ได...

ทะเลาะกันเรื่องฝุ่น PM 2.5 บ้าจี้ เพ้อเจ้อ หรือว่าไม่รับผิดชอบ

- มกราคม 25, 2568

เรียนอาจารย์หมอสันต์คะ ทุกวันนี้เพื่อนๆทุกวงคุยกันเรื่อง PM2.5 โดยแตกกันเป็นสองฝ่าย ฝ่ายหนึ่งว่าอีกฝ่ายหนึ่งบ้าจี้ เพ้อเจ้อ มันจริงที่ไหนที่ว่าฝุ่น PM2.5 เข้าไปได้ถึงในกระแสเลือดไปทำให้เกิดโรคสาระพัด อีกฝ่ายก็ว่าอีกฝ่ายหนึ่งตามไม่ทันข้อมูล ซี้ซั้ว ประมาท ไม่รับผิดชอบ จนบางรายเถียงกันจนเสียเพื่อนไปเลย ดิฉันจึงอยากถามคุณหมอสันต์ว่า 1. มันจริงหรือเปล่าที่ว่าฝุ่นละเอียดมันเข้าไปในกระแสเลือดได้ ซึ่งมันไม่น่าจะเข้าไปได้ และ 2. จริงหรือเปล่าที่ว่าฝุ่น PM2.5 สัมพันธ์กับการเป็นโรคความดัน หัวใจ มะเร็งปอด เป็นต้น 3. เราควรจะกลัว PM2.5 ไหม คำตอบของคุณหมอน่าจะยุติการทะเลาะเบาะแว้งในหมู่เพื่อนๆได้ ด้วยความเคารพนับถือค่ะ ............................................... ตอบครับ 1. ถามว่าฝุ่นละเอียด (PM2.5) เมื่อเข้าไปในปอดแล้วจะเข้าไปในกระแสเลือดได้ไหม ตอบว่าได้แน่นอนครับ มีหลักฐานจากการวิจัยซึ่งทำที่เบลเยี่ยม [1] ตีพิมพ์ไว้ในวารสาร circulation โดยการทดลองเอาฝุ่น PM2.5 มาแปะอะตอมกัมมันตรังสี ( 99m Tc ) เพื่อให้ติดตามส่องดูได้จากภายนอกร่างกาย แล้วให้อ...

สอนวิธีแปลผลเคมีของเลือด

- ตุลาคม 04, 2555

ชีวิตเมื่อตายไปแล้ว

- พฤศจิกายน 13, 2567

หมอสันต์พูดกับผู้ป่วย เวลามันเหลือจำกัดมาก สิ่งที่ผมจะพูด คุณอย่าเสียเวลาตั้งข้อสงสัยเลยว่าผมเอาอะไรจากไหนมาพูด อุปมาเหมือนคุณกำลังจะขึ้นเครื่องบินไปเที่ยวนอร์เวย์ซึ่งคุณไม่เคยไป คนอื่นเขาบอกว่าไปถึงเมืองนั้นแล้วให้ขึ้นเรือต่อไปเที่ยวเมืองนี้ คุณไม่ต้องเสียเวลาสอบสวนดอก แค่เก็บข้อมูลไว้ พอไปถึงเมืองนั้นแล้วก็ดูว่ามีเรือไปเมืองนี้จริงไหม ถ้ามีจริงก็ขึ้นเรือไป ถ้าไม่มีก็เท่ากับว่าข้อมูลที่เราได้มานั้นผิด เท่านั้นเอง อย่างดีเราได้ประโยชน์ อย่างเลวเราเสมอตัว เรื่องที่ผมจะพูดกับคุณนี้ไม่ใช่วิชาแพทย์ ดังนั้นอย่าเชื่อหรือไม่เชื่อเพราะผมเป็นแพทย์ ผมพูดกับคุณในฐานะเพื่อนสนิทของคุณคนหนึ่ง ในการตาย "เรา" ซึ่งเป็นความรู้ตัวนี้ไม่ได้เคลื่อนย้ายไปไหน แต่ร่างกายของเราซึ่งเป็นประสบการณ์ในความรู้ตัวของเราได้มาถึงจุดเปลี่ยนที่เราไม่อาจหวนกลับมาใช้งานมันได้อีกแล้ว บนเส้นทางของการเดินหน้าไปสู่ความตายนี้ มันมีอยู่สามช่วง สามจังหวะ ที่มันเป็นโอกาสที่คุณจะเลือกการเดินทางที่เป็นประโยชน์กับตัวคุณอย่างเอนกอนันต์ได้ จัง...

หมอสันต์สวัสดีปีใหม่ 2568 / 2025

- มกราคม 03, 2568

โบสถ์บุญราศรี นิโคลัส บุญเกิด เขาใหญ่ ถือโอกาสอ้างเทศกาลปีใหม่หยุดทำงานไปนานหลายวัน ตลอดหลายวันนี้ผมปิดโทรศัพท์มือถือ (ซึ่งธรรมดาถึงเปิดไว้ก็ไม่กล้ารับสายอยู่แล้วเพราะกลัวโจร!) ปิดหน้าจอคอม หมกตัวอยู่ที่บ้านมวกเหล็ก ใช้ชีวิตอย่างเชื่องช้า หมดเวลาไปกับธรรมชาติ อากาศเย็น และลมหนาวแบบเงียบๆ การกลับมาวันนี้ขอเริ่มต้นด้วยการขอโทษหลายๆท่านที่รอการสนองตอบจากผมในเรื่องต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการช่วยเซ็นเอกสารให้ การส่งบทความที่เลยกำหนด การตอบรับไปบรรยายต่างๆเพื่อเจ้าภาพจะได้จัดตารางได้เสียที เป็นต้น ส่วนคำถามมายังบล็อกที่ค้างคาอยู่ยังไม่ได้ตอบนั้น ในโอกาสขึ้นปีใหม่นี้ผมขออนุญาตทุบดินพอกหางหมู คือโละของเก่ามาเริ่มต้นกันใหม่เสียเลย ก็ถือโอกาสขออภัยท่านที่เขียนมาแล้วผมยังไม่ได้ตอบด้วย ในโอกาสที่กลับมาสวัสดีปีใหม่กันนี้ ผมอยากจะแชร์ความคิดในเรื่องหนึ่ง คือเรื่อง ชีวิตคนเราวันนี้เกิดคู่แข่งรายสำคัญขึ้นมาแล้ว สมัยก่อน การใช้ชีวิตแม้จะซื่อบื้ออย่า...

ประกาศเลิกเดินสายบรรยาย และตอบคำถามโยเกิรตกับไขมันในเลือดสูงและเบาหวาน

- มีนาคม 21, 2568

(..ก่อนตอบคำถามวันนี้ขอใช้พื้นที่ตรงนี้คั่นประกาศหรือโฆษณาหน่อยว่า นับตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป หมอสันต์ขอเลิกเดินสายสอนและบรรยายให้ความรู้ทั่วราชอาณาจักรอย่างที่เคยทำมา ด้วยเหตุชราภาพ ยกเว้นเฉพาะกรณีที่ได้รับปากไว้แล้ว โดยจะปักหลักสอนอยู่เฉพาะที่ WWC ที่มวกเหล็กที่เดียวเท่านั้น จึงเรียนมาเพื่อทราบทั่วกันเพื่อท่านจะได้ไม่ต้องเสียเวลาเชิญมา ส่วนที่เชิญมาแล้วยาวไปถึงสิ้นปีแต่ผมยังไม่ได้รับปากนั้นก็ขอยกเลิกหมด ผ่าง ผ่าง ผ่าง..) ......................................................................... เรียนคุณหมอสันต์ รบกวนสอบถามคุณหมอสันต์เกียวกับการทานโยเกิร์ต ดิฉันอายุ50ปีคะ น้ำหนัก45กิโล สูง157 ซึ่งไม่อ้วน แต่ครอเรสเตอรอลสูง370 (ยังไม่ทานยาลดคลอเรสเตอรอล) แต่ใช้การออกกำลังและพยามควบคุมอาหารและทำ IF อยู่ค่ะ คือดิฉันงดทานนมและเบเกอรี่ทุกชนิด แต่อยากสอบถามว่าทานโยเกิร์ตธรรมชาติ พวกกรีกโยเกิรต์ได้ไหมคะ เพราะอยากได้พวกโปรไบโอติก หรือทานคอมบูชะดีคะ จริงๆตอนนี้กำลังอยู่ช่วงวัยทองกลัวขาดแคลเซียมด้วยคะ ตอนที่ไปตรวจคลอเรสตอรอลตอนนั้นน้ำหนัก 50 ค่ะ เลยออกกำลังกายและควบคุมอา...

อายุ 70 ปีถูกคนในบ้านไล่ให้ไปฉีดวัคซีนไข้เลือดออก

- ตุลาคม 03, 2567

เรียนอาจารย์หมอสันต์ ที่นับถือ ขอเรียนถามเรื่อง วัคซีน ป้องกันไข้เลือดออกค่ะ อายุ 70 ปี เคยป่วยเปนไข้เลือดออกแล้วเมื่อ ประมานอายุ 50 ปี เวลานี้ทุกคนในครอบครัวรบเร้าให้ ไปฉีดวัคซีนป้องกันไข้เลือดออก เพราะเขาบอกว่าถ้าเปนครั้งที่สอ งตอนอายุมากจะรักษาไม่ได้ค่ะ เรียนถาม ค่ะ ดิฉัน ควรฉีดไหมคะ และสมาชิกในครอบครัว สามี 72 ลูก 41ปี และ 36 ปี จำเป็นต้องฉีดด้วยไหมคะ และมีผล อาการข้างเคียง ข้อห้าม ระวังอะไรบ้างคะ ด้วยความเคารพ และนับถือ ขอบพระคุณมากค่ะ ..... Sent from my iPhone ......................................... ดอกขมิ้นชันบ้านหมอสันต์ ตอบครับ ก่อนตอบคำถามนี้ผมขอแจ้งข่าวก่อนว่าบริษัทซาโนฟีปาสเตอร์ซึ่งเป็นผู้ผลิตวัคซีนไข้เลือดออกที่เชื่อถือได้และมีผลวิจัยดีที่สุดชื่อวัคซีน Dengvaxia ได้ประกาศเลิกผลิตวัคซีนนี้สำหรับเด็กเสียแล้ว ด้วยเหตุผลว่าผลิตมาแล้วขายไม่ออก อย่างไรก็ตามยังมีวัคซีนไข้เลือดออกอีกตัวหนึ่งของบริษัททาเคดะชื่อวัคซีน Qdenga ซึ่งยังผลิตขายอยู่ แต่ไม่รู้ธุรกิจจะไปได้อีกนานเท่าไร มีอีกบริษัทหนึ่งในอเมริ...

"ลู่ความสุข" กับ "ลู่เงิน"

- มีนาคม 01, 2568

Gallery Hut ยามหน้าแล้ง (หมอสันต์พูดกับลูกน้องเก่าจำนวนสิบคนซึ่งอยู่ในวัยใกล้เกษียณ ที่มาเยี่ยมที่มวกเหล็ก) ลูกน้อง "ปันใหญ่ปันสูงแปลว่าไรคะ" หมอสันต์ "ภาษาเหนือ แปลว่าโตเร็วๆ สูงเร็วๆ" ลูกน้อง "จารย์คะ พวกเราจะเกษียณแล้ว จารย์มีไรแนะนำบ้าง" หมอสันต์ "คุณก็ต้องตั้งธงก่อนว่าเกษียณแล้ว คุณจะลงไปวิ่งใน ลู่ความสุข หรือจะวิ่งใน ลู่เงิน" ลูกน้อง "เอาลู่ความสุขสิ" หมอสันต์ "คุณก็ต้องใส่ใจเรื่องใหญ่ๆสามสี่เรื่อง คือ หนึ่ง คือ คุณต้องสร้างความมั่นคงเรื่องการดูแลสุขภาพ คือคุณต้องตัดสินใจว่าจะอยู่กับประกันสังคมต่อ หรือจะขอรับบำนาญประกันสังคมเพื่อไปใช้สวัสดิการ 30 บาทแทน คุณต้องตัดสินใจทันที จะโลเลไม่ได้ อย่างจะขออยู่กับประกันสังคมไปก่อนแบบจ่ายเบี้ยสมทบเอง แล้วต่อมาเปลี่ยนใจจะขอรับบำนาญเพื่อไปอยู่กับ 30 บาท อย่างนี้ไม่ได้ เพราะการคำนวณบำนาญเขาใช้เงินเดือนช่วงสุดท้าย ซึ่งถ้าคุณจ่ายเบี้ยเองเขาคิดเงินเดือนให้คุณแค่เดือนละ 750 บาท ไม่ใช่ 15000 บาทนะ พอคำนวณเงินบำนาญออกมาแล้วได้นิดเดียว ทำให้คุณเสียสิทธิบ...

หมอสันต์กราบขออภัย และขอเปิดรับสมัคร์แค้มป์พลิกผันโรคด้วยตนเอง (RDBY 33) ใหม่

- ตุลาคม 05, 2567

ควายกับนกที่มวกเหล็กวาลเลย์ ก่อนอื่นต้องกราบขออภัยที่หมอสันต์จำใจต้องเลื่อนแค้มป์ RDBY33 ที่เดิมจะทำวันที่ 12-15 ตค. ไปเป็นวันที่ 18-21 พย. 67 เพราะความติดขัดล่าช้าทางเทคนิค ทั้งการแจ้งข่าวและการขอข้อมูลการเจ็บป่วยมาวิเคราะห์ล่วงหน้าไม่ทัน ซึ่งผมก็ได้วางแผนปรับปรุงแก้ไขใหม่แล้ว ต้องกรามขออภัยไว้เป็นอย่างสูง เพราะนี่เป็นครั้งแรกที่ต้องมีการเลื่อนแค้มป์นับตั้งแต่ทำกันมานานเกือบสิบปีแล้วยังไม่เคยเป็นโรคเลื่อนเลย ขอเป็น 18-21 พย. 67 แทน ตอนนี้ยังไม่เต็ม กำลังเปิดรับสมัครสมาชิกแค้มป์อยู่ เนื้อหาสาระของ RDBY-33 เปลี่ยนไปจากเดิม 1. แต่เดิมการทำ RDBY มุ่งเรียนรู้ฝึกปฏิบัติวิธีจัดการโรคเรื้อรังร่วมกัน แต่ความจำเป็นโดยธรรมชาติก็ค่อยๆบีบให้ RDBY กลายเป็นกระบวนการรักษาโรครายคน กล่าวคือผู้มาเข้าแค้มป์ซึ่งล้วนเป็นผู้ป่วยโรคเรื้อรังในระยะวิกฤติบ้างหรือระยะหัวเลี้ยวหัวต่อของการตัดสินใจสำคัญบ้าง ล้วนต่างมาเพื่อต้องการมาให้หมอสันต์เป็นหมอประจำตัวเพื่อรักษาโรคให้ ทำให้ต้องได้ข้อมูลสุขภาพรายคนล่วงหน้าอย่างละเอียด และหมอสันต์ต้องได้พบกับสมาชิกเป็นรายคนทีละคนเพื่อป...

ใช้ชีวิตแบบง่ายๆ (simply) ใส่ใจลงมือทำจริงจัง (deliberately) ทำแบบมีศิลปะ (artfully)

- มีนาคม 06, 2568

ภาพไม่ทราบที่มา แต่ดูแล้วซึ้ง เรียนคุณหมอสันต์ หนูอายุ 38 โสด อยู่คนเดียว ตกงาน เพราะบริษัทเลิกกิจการ หนูนอนคอนโดที่ยังผ่อนไม่หมด คิดวกวนซ้ำซากเกี่ยวกับความทุกข์ที่ไม่มีงานทำ คิดไม่ตกว่าจะออกจากทุกข์ได้อย่างไร ต่อไปเมื่อไม่มีเงินแล้วจะเอาอะไรกิน เป็นทุกข์ไปถึงอนาคตของสังคมมนุษย์ว่ามันจะเป็นอย่างไรต่อไป จะอยู่กันได้ไหม คิดวนเวียนอยู่อย่างนี้ ขอคุณหมอช่วยตอบหนูหน่อย .................................................................. ตอบครับ 1. ถามว่าตกงาน หางานทำไม่ได้ ไม่มีใครจ้าง ทำไงจึงจะไม่ทุกข์ ตอบว่า คนเราเป็นทุกข์เพราะตัวเองไม่เหมือนคนอื่น เนื่องจากสัญชาติญาณของการเป็นสัตว์ฝูงทำให้เรารู้สึกไม่ปลอดภัยเมื่อเราไม่เหมือนคนอื่น แต่สังคมไทยหรือสังคมโลกต่อจากนี้ไปจะไม่เหมือนเดิมแล้ว กล่าวคือมันจะไม่ค่อยมีใครทำงานกันแล้ว เพราะหุ่นยนต์มาแย่งงานไปหมด ดังนั้นจำนวนคนทำงานกับคนว่างงานจะมากพอๆกัน การตกงานไม่ใช่ปมด้อยที่ต้องมาตีอกชกหัวกันอีกต่อไปแล้ว ไม่ว่าจะเป็นคนทำงานหรือคนไม่ทำงานก็ต้องหันมาหาสิ่งเดียวกัน คือจะใช้ชีวิตอย่างไรให้มีความสุข 2. ถามว่าถ้าไม่มี...