หัวใจของการอาบป่า (Forrest Bath)

เดินป่าที่อุทยานแห่งชาติร็อกกี้เมาเทน

อาจารย์สันต์คะ

อยากปรึกษาอาจารย์ว่าเมื่อเครือข่ายชุมชนมีแผนเอาป่าชุมชนมาทำกิจกรรมอาบป่าเพื่อสุขภาพและหารายได้ให้ชุมชน อาจารย์มีคำแนะนำอย่างไร และอยากขอความเห็นอาจารย์เรื่องตัวชี้วัดที่น่าเชื่อถือเช่นจำนวน NK และ telomere length ด้วย   

.........................................

ตอบครับ

    1. หัวใจของการอาบป่าคือ disconnect / reconnect หมายความว่าตัดขาดหรือ disconnect จากความคิดและสื่อความคิด เช่น โซเชียลมีเดียต่างๆและเรื่องราวในหัว แล้วมาเชื่อมต่อหรือ reconnect กับสิ่งรอบตัวผ่าน sense ทั้ง 5 อันได้แก่ ภาพ เสียง กลิ่น รส สัมผัส ดังนั้นหัวใจของการอาบป่าคือการฝึก focus in the NOW หรือ meditation หรือการฝึกความรู้ตัว (awareness) โดยอาศัยป่าเป็นเครื่องมือ

    2. หัวใจของการอาบป่าเข้าใจและเข้าถึงยาก การจะให้คนเข้าถึงหัวใจการอาบป่าต้องตัดอะไรที่ไม่เกี่ยวออกไปให้หมด ไม่เอามาพูดถึงปะปนกันเลยเด็ดขาด ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกาย การอนุรักษ์ธรรมชาติ ความหลากหลายทางชีวภาพ การปลูกหรือฟื้นสภาพป่า การทำวนเกษตร เป็นต้น หากเอามาพูดปนกัน คนจะยิ่งเข้าหัวใจของการอาบป่าไขว้เขว

    3. การใช้ตัวชี้วัดกิจกรรมอาบป่าจะใช้ได้ก็ต่อเมื่อเอาการอาบป่าพ่วงเป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรมการเปลี่ยนวิถีชีวิต (lifestyle change) อันได้แก่ (1) นิสัยการกินอาหาร (2) นิสัยการเคลื่อนไหวในชีวิตประจำวัน (3) นิสัยการสนองตอบต่อสิ่งเร้าไปในทางเครียดหรอืผ่อนคลาย (4) นิสัยการมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบตัว ดังนั้นต้องหาทางพ่วงกิจกรรมการอาบป่าเข้ากับการเปลี่ยนวิถีชีวิตให้ครบสี่องค์ และต้องมีกรอบเวลาทำกิจกรรมที่ต่อเนื่องนานพอที่จะวัดได้เช่นไม่ต่ำกว่า 1 ปี เป็นต้น

    ทั้งสี่เรื่องข้างต้นนี้หากทำไปพร้อมกันจะวัดผลได้ง่ายด้วยดัชนีสุขภาพปกติที่คนทั่วไปเข้าใจ เช่น น้ำหนัก ความดัน ไขมัน น้ำตาล คะแนนความเครียด คะแนนความพึงพอใจ อัตราการติดเชื้อหวัดต่อปี อัตราการลาป่วย เป็นต้น ส่วนตัวชี้วัดกลางทางที่วัดยาก เช่น จำนวนเม็ดเลือดขาว NK หรือความยาวของทีลอเมียร์นั้น เข้าใจยากและนำไปขยายผลต่อยาก จึงไม่ควรนำมาใช้

    4. ขอให้ชุมชนประสบความสำเร็จนะครับ ถ้าผ่านไปทางนั้นในช่วงเวลาที่มีกิจกรรมกันอยู่ผมอาจจะขอแวะไปแจมด้วย 

สันต์