ใช้แฟลกซีด (Flax Seed) แก้ปัญหาท้องผูกระดับบรรลือโลก
(ภาพวันนี้ / กุหลาบม่วงหน้าบ้าน)
(กรณีอ่านจาก fb กรุณาคลิกภาพข้างล่างเพื่ออ่านบทความเต็ม)
เรียนคุณหมอสันต์
ผมอายุ 56 ปี หนัก 82 กก. เป็นเบาหวานรักษามา 14 ปี กำลังมีปัญหาท้องผูกบรรลือโลก คืออย่างเก่งในหนึ่งสัปดาห์จะขับถ่ายได้ 2-3 ครั้งเท่านั้น หมอให้ยาระบายมาทุกชนิดจนหมดทั้งโรงพยาบาลแล้ว ยามะขามแขกผมก็กินวันละเป็นสิบเม็ดขึ้นไป หมอบอกว่าปลายประสาทควบคุมการขับถ่ายของผมเสื่อมไปแล้วเพราะโรคเบาหวาน คงจะทำอะไรไม่ได้ ผมพยายามกินอาหารมีกากให้มากขึ้นแต่ก็ไม่เป็นผล
ขอคำแนะนำคุณหมอสันต์ครับ
……………………………………………………………….
ตอบครับ
การแก้ปัญหาท้องผูกต้องทำหลายด้านพร้อมกันทั้ง (1) เพิ่มอาหารกาก (พืชที่หลากหลาย) (2) เพิ่มปริมาณน้ำดื่มให้พอเพียง คืออย่างน้อยทุก 2-3 ชั่วโมงควรต้องมีปวดปัสสาวะ (3) เพิ่มจุลินทรีย์ในลำไส้ ด้วยการกินอาหารทั้งโปรไบโอติกเช่นอาหารหมักต่างๆ และพรีไบโอติกได้แก่พืชที่หลากสีโดยเฉพาะสีม่วงสีแดงเป็นต้น เพราะที่ประกอบกันเป็นมวลอุจจาะนั้นไม่ใช่จะมีแต่กาก แท้จริงแล้วส่วนใหญ่เป็นตัวจุลินทรีย์ (แบคทีเรีย) เสียมากกว่า 50% (4) แก้ไขปัญหาการนอนไม่หลับถ้ามี เพราะการเคลื่อนไหวของลำไส้สัมพันธ์กับการนอนไม่หลับ (5) แก้ไขปัญหาความเครียดถ้ามี เพราะความเครียดก็เป็นอีกเหตุหนึ่งที่ทำให้การเคลื่อนไหวของลำไส้ผิดปกติ
ในแง่ของอาหารรักษาอาการท้องผูก ที่มีข้อมูลวิจัยว่าดีมากคือแฟลกซีด (Flax seed) งานวิจัยหนึ่งสุ่มตัวอย่างเอาผู้ป่วยเบาหวานที่อ้วนด้วยและท้องผูกด้วยอย่างคุณนี้เลย เอามาแบ่งเป็นสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งให้กินคุ้กกี้ทำจากแฟลกซีด 10 กรัมวันละสองครั้ง อีกกลุ่มหนึ่งให้กินคุ้กกี้ขนาดเดียวกันแต่ไม่ได้ใส่แฟลกซีด ทำวิจัยอยู่นาน 12 สัปดาห์ พบว่าอาการท้องผูกลดลงอย่างมีนัยสำคัญในกลุ่มที่กินคุ้กกี้ทำจากแฟลกซีด
แฟลกซีดเป็นอาหารที่ทั้งเพิ่มจุลินทรีย์ในลำไส้และเพิ่มกากซึ่งเป็นมวลอุจจาระ จึงเพิ่มการขับถ่ายได้ดีไม่เฉพาะคนเป็นเบาหวาน แต่ในคนทั่วไปที่มีปัญหาท้องผูกก็มีหลักฐานว่าใช้ได้ผลดี ดีกว่ายาระบายที่นิยมใช้กันเสียอีก เช่นงานวิจัยระดับสุ่มตัวอย่างแบ่งกลุ่มเปรียบเทียบอีกงานหนึ่งเอาคนเป็นโรคท้องผูกเรื้อรัง (ขับถ่ายเฉลี่ย 2 ครั้ง/สัปดาห์) มาจับฉลากแบ่งเป็นสองกลุ่มกลุ่มหนึ่งให้กินผงแฟลกซีดป่น 50 กรัมโดยกินไปกับอาหาร อีกกลุ่มหนึ่งกินยาระยายแลคตูโลส 15 ซีซี. ทำวิจัยอยู่นานสี่สัปดาห์ พบว่ากลุ่มกินผงแฟลกซีดเปลี่ยนจากท้องผูก (ถ่าย 2 ครั้งต่อสัปดาห์) มาเป็นถ่ายปกติ (ถ่าย 7 วันต่อสัปดาห์) ขณะที่กลุ่มกินยาระบายแลคตูโลสขับถ่ายได้ดีขึ้นแต่ก็ยังน้อยกว่าแฟลกซีด (เพิ่มจากถ่าย 2 วันเป็นถ่าย 6 วันต่อสัปดาห์)
ดังนั้น ท้องผูกระดับบรรลือโลกอย่างคุณนี้ ลองแฟลกซีดดู ดีที่สุด
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
บรรณานุกรม
- Sun J, Bai H, Ma J, Zhang R, Xie H, Zhang Y, Guo M, Yao J. Effects of flaxseed supplementation on functional constipation and quality of life in a Chinese population: A randomized trial. Asia Pac J Clin Nutr. 2020;29(1):61-67. doi: 10.6133/apjcn.202003_29(1).0009. PMID: 32229443.
- Soltanian N, Janghorbani M. A randomized trial of the effects of flaxseed to manage constipation, weight, glycemia, and lipids in constipated patients with type 2 diabetes. Nutr Metab (Lond). 2018 May 9;15:36. doi: 10.1186/s12986-018-0273-z. PMID: 29760761; PMCID: PMC5944250.
