บทความ

ไปปลีกวิเวกแล้ว แต่ทำอย่างไรก็ผ่อนคลายไม่ได้

(ภาพวันนี้ / ดอกอะไรน้า..า อยู่ข้างทางเดิน คนเขาบอกชื่อตั้งหลายหนแล้วแต่ลืมทุกที) อาจารย์คะ หนูมาอยู่บนเขาได้ 1 อาทิตย์แล้ว ฝึกสมาธิทั้งวัน ทุกเช้าหนูจะทำตามที่อาจารย์สอนคือดูเป้าหมายของตนเองในแต่ละวัน มาวันแรกก็ตั้งเป้าหมายไว้ว่า จะอยู่กับตนเอง อยู่กับธรรมชาติ และจัดการกับความคิด แต่ผ่านมา 5 วันถึงคิดทบทวนว่าอันแรกที่ควรจะทำและยังทำไม่ได้เลยคือการผ่อนคลาย เลยเพิ่มการผ่อนคลายเป็นอันดับแรกของทุกเช้าที่นั่งทบทวนคะ เขียนมาเล่าเพราะนึกถึงที่อาจารย์สอนตลอดเลยคะ (ความคิดล่องลอย แต่ก็พอกำหนดทันนะคะ ไม่ถึงกับเป็นซีรี่ย์) และอยากถามอาจารย์คะว่า จะทำอย่างไรถึงจะผ่อนคลายได้คะ เคยคิดว่าไม่ยากแต่พอมาอยู่ที่นี่ ลองอยู่กับตัวเองจริงๆเลยรู้ว่าไม่ผ่อนคลายเลย พยายามทำตามที่อาจารย์แนะนำในเรื่องการมีสติ การจัดการกับความคิด แต่ก็รู้สึกว่าไม่ผ่อนคลายเลย เมื่อก่อนก็คงประมาณนี้แหละคะ แต่ไม่รู้ตัวว่ามันไม่ผ่อนคลาย ยิ่งคอยดูความคิด เหมือนกับว่าความคิดเยอะแยะไปหมด เรียนอาจารย์ว่ามาอยู่ที่นี่หนูแทบไม่ contact กับใครเลยนะคะ ก็ขำดีคะ เพราะความคิดพอไม่มีเรื่องอื่นมันก็เลยมีแต่ความคิดขี้หมาไร้สาระอย่างที่อาจารย์เ...

แค้มป์พลิกผันโรคด้วยตนเอง (RDBY-28) วันที่ 13-16 กย. 66

(ภาพวันนี้ / เวลเนสวีแคร์ ยืนหยัดเปิดสอนแค้มป์สุขภาพมาได้เกือบสิบปีแล้วนะ) วันนี้ขอประชาสัมพันธ์แค้มป์พลิกผันโรคด้วยตัวเองครั้งที่ 28 (13-16 กย. 66) มีอะไรใหม่ใน RDBY-2 8 นับตั้งแต่ผมหยุดทำคลินิกในโรงพยาบาลมา จะมีผู้ป่วยจำนวนหนึ่งที่มีความต้องการมาหา ซึ่งพอจะจำแนกได้เป็นสี่แบบ คือ บ้างอยากมาหาผมแบบคนไข้หาหมอเช่นกรณีทั่วไป บ้างอ่านหนังสือที่ผมเขียนนำไปปฏิบัติแล้วติดขัดทำต่อไม่ได้อยากมาถามเอากับตัวคนเขียน บ้างมาเข้าแค้มป์แล้วกลับไปลดยาเองหรือไปปฏิบัติทักษะอาหารและการออกกำลังกายเองแต่ก็ยังติดขัดอยากจะกลับมาฝึกทักษะเพิ่ม บ้างถอดใจแล้วว่าทำต่อเองไม่ได้แน่ๆแล้ว (โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องอาหาร) อยากจะมาอยู่ที่เวลเนสวีแคร์สักพักเพื่อตั้งศูนย์ถ่วงล้อใหม่โดยหวังให้เวลเนสวีแคร์จัดพยาบาลประกบดูแลให้เพื่อพลิกผันโรคของตนเองให้สำเร็จ เพื่อช่วยแก้ปัญหานี้โดยที่ไม่ต้องให้ผมกลับไปนั่งตรวจผู้ป่วยที่คลินิกอีกในโรงพยาบาลอีก ผมจึงปรับแค้มป์พลิกผันโรคด้วยตนเองให้เป็นคลินิกรักษาโรคเรื้อรังแบบ 100% เสียเลย กล่าวคือผู้ป่วยทุกคนมาที่แค้มป์นี้ถือว่ามาเพื่อให้ตัวผมตรวจประเมินและวางแผนจัดการโรคให้เป็นรายคน เสร็จแล้วก...

การพูดคุยแบบสร้างแรงบันดาลใจ (Motivational Interviewing - MI)

(ภาพวันนี้ / ดอกรวงผึ้ง กับลูกค้าที่แห่เข้ามาใช้บริการ) หมอสันต์สอนผู้มาเข้าอบรมแค้มป์โค้ชสุขภาพ (Camp For Coach) ที่เวลเนสวีแคร์ เรื่องการช่วยผู้ป่วยให้เลิกนิสัยเก่าสร้างนิสัยใหม่ การช่วยคนให้เปลี่ยนนิสัยสำเร็จเป็นเรื่องใหญ่และเป็นสาขาหนึ่งของวิชาแพทย์ เรียกว่าเวชศาสตร์การเปลี่ยนนิสัย (Behavior Medicine) มีหลายทฤษฎี หลายวิธี ที่งานวิจัยบ่งชี้ว่าใช้ได้ผลดีมีประมาณสิบทฤษฎีหรือสิบวิธี เราจะค่อยๆเรียนรู้ ค่อยๆทำความรู้จักกับมันไปทีละวิธี วันนี้เราจะเรียนวิธีที่เรียกว่า “การพูดคุยแบบสร้างแรงบันดาลใจ (Motivational Interviewing – MI)” ซึ่งเป็นทฤษฎีใหม่ แต่มีงานวิจัยเปรียบเทียบจำนวนไม่ต่ำกว่า 180 งานรองรับว่าใช้เปลี่ยนนิสัยคนได้ผลดีมาก มีอัตราความสำเร็จเฉลี่ยสูงถึง 63% MI คืออะไร สมัยก่อนเราช่วยผู้ป่วยให้เปลี่ยนนิสัยโดยการ “สอน” หรือ “สั่ง” หรือ “บอก” ให้ทำ ถ้าผู้ป่วยไม่ทำเราก็สรุปเอาดื้อๆว่าผู้ป่วยไม่สนใจ ขาดความบันดาลใจ ไม่ร่วมมือ เสร็จแล้วหลังจากนั้นชีวิตของทั้งสองฝ่ายก็ผ่านไปโดยไม่มีอะไรเกิดขึ้น แต่ชีวิตเราในฐานะโค้ชก็สูญเปล่าเพราะเราท...

ต่อมลูกหมากโต ฉี่ขัด แต่ยายังเอาอยู่ ควรผ่าตัดดี หรือควรกินยาดี

รูปภาพ
(ภาพวันนี้ / ศิลปะแบบปล่อยปละละเลย) เรียนคุณหมอสันต์ ผมอายุ 63 ปี ปัสสาวะติดขัด ไปหาหมอ หมอใช้นิ้วล้วงทวารหนัก บอกว่าเป็นต่อมลูกหมากโต ให้ยามากิน อาการดีขึ้นเล็กน้อย ตอนหลังหยุดกินยา (กลัวมีผลต่อไต) ประมาณ 4 เดือน จนรู้สึกว่าปัสสาวะติดขัดหนักกว่าก่อนไปหาหมอ คือตอนถ่ายปัสสาวะจะเจ็บปวดมาก ถ่ายไม่ค่อยออก เลยต้องกลับมากินยาอีก ตอนนี้อาการดีขึ้นครับ ถามคุณหมอว่าผมควรจะกินยาไปเรื่อยๆ (น่าจะตลอดชีวิต) หรือผ่าตัดดีครับ หนังสือคัมภีร์สุขภาพดีของหมอสันต์ คลิกภาพดูรายละเอียดได้ ……………………………………. ตอบครับ ประเด็นการวินิจฉัย โรคที่คุณเป็นคือต่อมลูกหมากโตโดยมีอาการปัสสาวะลำบาก (lower urinary tract symptoms – LUTS) ร่วมด้วย อาการนั้นคุมอยู่ได้ด้วยยา ประเด็นการรักษา ถามว่า ควรกินยาเรื่อยไปหรือผ่าตัดดี ตอบว่า ตราบใดที่ยายังคุมอาการได้ดีอยู่ ก็ควรกินยาต่อไป ยี่สิบปีสามสิบปีไม่ซีเรียส แต่ถ้ายาเอาไม่อยู่ก็ต้องทำการรักษาแบบรุกล้ำ (ผ่าตัด) ไม่แบบใดก็แบบหนึ่ง แต่หากยาคุมอาการได้ไม่มีใครแนะนำให้ผ่าตัดหรอกครับ ตัวหมอเองเมื...

หมอสันต์ให้สัมภาษณ์สื่อเรื่องการสร้างแพทย์รุ่นใหม่เพื่อมาทำงานทางด้านเวชศาสตร์วิถีชีวิต

รูปภาพ
(ภาพวันนี้ / ท้องฟ้าสีแปลกก่อนฝนมา) นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์ ให้สัมภาษณ์สื่อ เรื่องการวางพื้นฐานสร้างทิศทางอนาคตให้ “เวชศาสตร์วิถีชีวิต” ในประเทศไทย เมื่อวันที่ 24 กค. 66 “..ผมเริ่มมองเห็นมาตั้งหลายสิบปีแล้วว่าทิศทางที่วงการแพทย์เรามุ่งหน้าไปด้วยการมุ่งให้การรักษา ให้ยาผ่าตัด โดยเอาโรงพยาบาลเป็นฐานที่มั่นที่ตั้งรับนั้นมันไปไม่รอดดอก เพราะมันเป็นระบบที่กินทรัพยากรณ์ระดับล้างผลาญเลยทีเดียวแต่ก็ยังแก้ปัญหาโรคเรื้อรังซึ่งเป็นปัญหาสุขภาพหลักของยุคสมัยนี้ไม่ได้ ตอนนั้นผมเองก็คิดไม่ออกว่าจะเอาวิธีไหนมาแก้ปัญหาโลกแตกนี้ คัมภีร์สุขภาพดี หนังสือเล่มใหม่ของหมอสันต์ สนใจคลิกดูในภาพได้ จนกระทั่งเมื่อราวสิบห้าปีก่อนเมื่อตัวผมเองป่วยเป็นโรคหัวใจเสียเอง แล้วประสบความสำเร็จจากการรักษาโรคของตัวเองด้วยการเปลี่ยนวิธิกินอาหารและวิธีใช้ชีวิต ประกอบกับหลักฐานวิจัยสนับสนุนเริ่มทะยอยออกมามากขึ้นๆว่าการเปลี่ยนวิถีชีวิตสามารถป้องกันและรักษาโรคเรื้อรังได้ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ ความดัน เบาหวาน โรคสมองเสื่อม โรคมะเร็ง เป็นต้น ผมจึงมั่นใจว่าแนวทางเวชศาสตร์วิถีชีวิต (Lifestyle Medicine) ซึ่งมุ่งสอนให้ผู้ป่...

เจาะลึกปัญหาคนหนุ่มสาวที่เรียนก็ไม่เรียน ทำงานก็ไม่ทำ (NEETs)

รูปภาพ
(ภาพวันนี้ / คนซื้อหลอก..เอ๊ย บอกว่าเป็นทารากอน แต่ปลูกตอนมันเป็นโควิด คือไม่มีกลิ่น หิ..หิ) คุณหมอครับ ปัญหาที่อยากปรึกษาขณะนี้ คือผมเป็นลูกคนที่ 1 ในบรรดาลูก 3 คน น้องสาวและน้องชายอีก 2 คน อายุ 33 และ 32 ปี จบการศึกษาระดับปริญญาโทและตรี แต่มีอาการของ ฮิคิโคโมริ (ความผิดปกติทางจิต มีพฤติกรรมแยกตัวออกจากสังคม) มีอาการ OCD ล้างมือบ่อยครั้ง คนนึงเป็นแบบซึม นั่งหน้าจอคอมพิวเตอร์วันละ 16 ชั่วโมง อีกคนนึงเป็นแบบจ่าคลั่ง ทำลายล้าง โดยสรุป ผมเป็นหัวหน้าครอบครัว เป็นคนเดียวที่หาเงินเลี้ยงแม่ ซึ่งผมให้เงินเลี้ยงในระดับสุขสบายตามอัตภาพ แต่แม่ไม่สามารถตัดลูกที่เป็นฮิคิโคโมริ และไซโคพาธได้ และไม่สามารถรักษาอาการของทั้ง 2 คนได้ คัมภีร์สุขภาพดี หนังสือเล่มใหม่ของหมอสันต์ สนใจคลิกที่ตัวภาพ ผมอยากขอคำแนะนำจากอาจารย์สันต์ครับ ………………………………………………………………………. ตอบครับ นีทส์ (NEETs) คืออะไร ก่อนอื่น เพื่อให้ท่านผู้อ่านทั่วไปตามทัน เรามาทำความรู้จักกับ...

รู้สึกว่าชีวิตไม่มีทางออก

รูปภาพ
(ภาพวันนี้ / ดอกแก้วมังกร) หนังสือคัมภีร์สุขภาพดี ของหมอสันต์ สนใจคลิกดูรายละเอียดได้ อาจารย์คะ หนูทำงานเป็นแพทย์มา10 ปี อดทนทำงานหนักมากมานาน จนรู้สึกว่าที่ผ่านมามันว่างเปล่า ตอนนี้คิดแต่อยากลาออก แต่ไม่รู้จะไปไหน ทำอะไรต่อ รู้สึกเค้วงมากคะ แต่งานที่ทำตอนนี้รู้สึกไม่ไหวแล้วคะ งานหนักมากขึ้นมาก เหนื่อยทั้งกายใจ  จนต้องร้องไห้บ่อยๆ อาจารย์ช่วยแนะนำหนูทีคะว่าหนูควรทำอย่างไรต่อ ……………………………………………… ตอบครับ ในชีพหนึ่งของการเกิดมาเป็นคนนี้ เมื่อใดก็ตามที่สามสหายวัฒนะมาพบกัน คือ      (1) หมดอารมณ์      (2) ทำอะไรก็ไม่สำเร็จดั่งใจหมาย และ      (3) ตัวตนแตกแยก (depersonalization)      เมื่อนั้น สิทธิการิยะท่านว่ามันเป็นอาการของโรคเบิร์นเอ้าท์ (burn out) ซึ่งผมขอแปลว่าโรค “เอียนการทำงาน” ทั้งนี้อย่าสับสนกับอีกคำหนึ่งคือ bore out ซึ่งผมแปลว่าโรค “เอียนการไม่ได้ทำอะไร” เพราะทั้งสองเรื่องนี้สาเหตุตรงกันข้ามแต่ให้อาการป่วยที่เหมือนกัน แล้วคุณหมอไ...