ให้คุณหมอช่วยแปลความผลตรวจเม็ดเลือดแดงผิดปกติ
เรียน คุณหมอสันต์
ด้วยดิฉัน อาศัยอยู่ต่างประเทศ switzerland มีข้อสงสัยเกี่ยวกับผลของการตรวจเลือดที่อยากจะเรียนถามคุณหมอ สืบเนื่องมาจากดิฉันไม่สบายมีอการไอเจ็บคอ มีน้ำมูกเละมีไข้จึงไปพบแพทย์เพื่อตรวจอาการและหมอที่ทำการตรวจเป็นคนที่นี่ซึ่งใช้ภาษาเยอรมันเป็นหลัก ดิฉันจึงไม่อาจเข้าใจได้ถ่องแท้แม้ว่าจะอธิบายเป็นภาษาอังกฤษในบางคำที่ดิฉันไม่เข้าใจก็ตาม โดยผลของการตรวจเลือดเป็นดังนี้
ข้อมูลทั่วไป
อายุ 41 ปี ส่วนสูง 160 น้ำหนัก 49 ก.ก ไม่เคยมีอาการซีด ไม่เบื่ออาหาร
Erythrozyten 5.67 สูงกว่าปกติ
MCV 74.0 ต่ำกว่าปกติ
MCH 22.9 ต่ำกว่าปกติ
MCHC 312 ปกติ
RDW 15.7 สูงกว่าปกติ
C-reaktives Protein 2.5
ค่าอื่นๆ ตามการตรวจทั่วไป อยู่ในระดับปกติ
จากข้อมูลข้างต้นนี้ ดิฉันขอความกรุณาคุณหมอช่วยตอบข้อส่งสัยหรือคำอธิบายอื่นเพิ่มเติมเพื่อความเข้าใจในข้อบ่งชี้ของผลเลือดที่ออกมานี้ด้วยค่ะ ส่วนค่าการตรวจวัดอื่นๆ ปกติหมอที่ทำการตรวจอาการเพียงแค่เขียนใบสั่งยา ซึ่งเป็นยาแก้ปวดลดไข้ ยาแก้ไอ แก้เจ็บคอมาให้ แล้วให้ดิฉันไปรับยาที่ร้ายขายยา ร้านขายยาที่นี้จะขายยาตามใบสั่งแพทย์เท่านั้น ไม่ได้มีการบอกหรือแจกแจงผลการตรวจเลือดเลย ดิฉันจึงขอให้เขาพิมพ์ออกจากเครื่องคอมพิวเตอร์ให้แล้วมาหาข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต รู้เพียงคร่าวๆ จากการเปรียบเทียบข้อบ่งชี้ว่าเลือดของดิฉันไม่ปกติแน่นอน และอีกอย่างการจะไปหาหมอกรณีเจ็บป่วยที่นี่แปลกมาก จะต้องทำการโทรนัดหมายก่อนทุกครั้ง เป็นอะไรเขาจะรักษาแค่นั้น ส่วนโรคอื่นคุณต้องมาหาใหม่เสียเงินใหม่อีกครั้งเขาจะไม่ตรวจเจาะลึก การตรวจรักษาจะคิดเป็นชั่วโมงนาทีเลยทีเดียวซึ่งแพงมาก และทุกคนที่อยู่ในประเทศนี้ต้องมีประกันสุขภาพไม่มีประกันอยู่ประเทศนี้ไม่ได้กฎหมายบังคับไว้เลย เห็นแล้วดิฉันคิดถึงเมืองไทยและคุณหมอไทยทุกท่านเลยค่ะ หมอบ้านเราเก่งกว่าที่นี้เยอะมาก หมอที่นี่เป็นธุรกิจเกินไป
(ขอปิดนาม)
ตอบครับ
ประเด็นที่ 1. ผลเลือดของคุณ
Erythrozyten = 5.67 (สูงกว่าปกติ) หมายความว่ามีจำนวนเม็ดเลือดแดงมกี่ล้านเม็ดต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร ธรรมดาผู้หญิงจะมีประมาณ 4.5-5.2 ถ้ามีมากเกินก็มีสาเหตุได้หลาย เช่น เคยอยู่ที่ต่ำแล้วขึ้นไปอยู่ที่สูงๆซึ่งออกซิเจนน้อย ร่างกายต้องปรับตัวสร้างเม็ดเลือดแดงมากขึ้น หรือบางทีก็เป็นเพราะเม็ดเลือดแดงพาออกซิเจนได้ไม่ดี จึงต้องมีแยะๆ
MCV = 74.0 (ต่ำกว่าปกติ) ค่านี้คือปริมาตรหรือขนาดของเม็ดเลือดแดง คนปกติจะมีขนาด 80-100 fl ของคุณเรียกว่าเป็นเม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็ก ซึ่งอาจเป็นเพราะกรรมพันธุ์ของเม็ดเลือดเป็นอย่างนั้น คนไทยจำนวนร่วม 20% เป็นโรคทาลาสซีเมีย หรือโรคกรรมพันธุ์เม็ดเลือดแดงผิดปกติ ทำให้เม็ดเลือดจำนวนหนึ่งมีขนาดเล็กและบิดเบี้ยวกว่าปกติ
MCH = 22.9 (ต่ำกว่าปกติ) ค่านี้คือจำนวนตัวพาออกซิเจนหรือฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแต่ละเม็ด เมื่อเม็ดเลือดแดงขนาดเล็ก ก็เป็นธรรมดาที่จำนวนฮีโมโกลบินจะน้อยลงไปด้วย
MCHC = 312 (ปกติ) มีความหมายเหมือน MCH เพียงแต่ว่าคำนวณคนละแบบ คือ MCH คำนวณโดยเอาจำนวนเม็ดเลือดไปหาร ส่วน MCHC คำนวณโดยเอาเปอร์เซ็นต์ของเม็ดเลือดอัด (Hct) ไปหาร กรณีที่ค่า MCH ต่ำแต่ MCHC ปกติอย่างของคุณนี้ก็ตีความได้ว่าน่าจะเป็นเพราะเม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็ก ไม่ได้เป็นเพราะขาดตัวพาออกซิเจน
RDW = 15.7 (สูงกว่าปกติ) ค่านี้คือเปอร์เซ็นต์ของเม็ดเลือดที่มีขนาดผิดปกติ
C-reaktives Protein (CRP)= 2.5 (สูงผิดปกติ) ค่านี้แสดงถึงการอักเสบใดๆก็ได้ที่เกิดขึ้นในร่างกาย
เรื่องที่คุณเป็นหวัดนั่นเรื่องหนึ่งซึ่งผมถือว่าจบไปแล้วจะไม่กล่าวถึงในที่นี้ ขอพูดถึงแต่ผลเลือดของคุณ ซึ่งบอกว่าคุณน่าจะมียีนแฝงหรือมีกรรมพันธุ์ของโรคทาลาสซีเมียแบบใดแบบหนึ่ง การจะพิสูจน์ว่าเป็นแบบใดแน่ต้องตรวจวิเคราะห์ชนิดของฮีโมโกลบิน (Hb typing) และตรวจดูยีนอัลฟ่าทาลาสซีเมีย
ถามว่าจำเป็นต้องตรวจไหม ตอบว่าไม่จำเป็นถ้าคุณมีลูกแล้วและไม่คิดจะมีลูกอีก แต่ถ้าคุณคิดจะมีลูก การตรวจเลือดของทั้งคุณและสามีจะมีประโยชน์ในแง่เพื่อให้รู้ว่าลูกที่จะเกิดมาจะมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้ไหม ในกรณีที่คุณมีลูกแล้ว หากลูกๆเขาจะไปแต่งงาน ผมแนะนำอย่างแรงว่าเขาและแฟนของเขาควรตรวจคัดกรองทาลาสซีเมียก่อนแต่งงานเพื่อจะวางแผนการมีบุตรได้อย่างเหมาะสม
ประเด็นที่ 2. เรื่องความยากในการไปหาหมอ หมอตรวจแต่ปัญหาเฉพาะหน้าไม่เจาะลึก และหมอเป็นธุรกิจ อันนี้มันเป็นปัญหาระดับโลกครับ ที่เมืองไทยเราก็เป็นเหมือนกันนั่นแหละ วิธีแก้ที่ผมแนะนำคือ make your heart แปลว่าทำใจเสียเถิดครับ
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
ด้วยดิฉัน อาศัยอยู่ต่างประเทศ switzerland มีข้อสงสัยเกี่ยวกับผลของการตรวจเลือดที่อยากจะเรียนถามคุณหมอ สืบเนื่องมาจากดิฉันไม่สบายมีอการไอเจ็บคอ มีน้ำมูกเละมีไข้จึงไปพบแพทย์เพื่อตรวจอาการและหมอที่ทำการตรวจเป็นคนที่นี่ซึ่งใช้ภาษาเยอรมันเป็นหลัก ดิฉันจึงไม่อาจเข้าใจได้ถ่องแท้แม้ว่าจะอธิบายเป็นภาษาอังกฤษในบางคำที่ดิฉันไม่เข้าใจก็ตาม โดยผลของการตรวจเลือดเป็นดังนี้
ข้อมูลทั่วไป
อายุ 41 ปี ส่วนสูง 160 น้ำหนัก 49 ก.ก ไม่เคยมีอาการซีด ไม่เบื่ออาหาร
Erythrozyten 5.67 สูงกว่าปกติ
MCV 74.0 ต่ำกว่าปกติ
MCH 22.9 ต่ำกว่าปกติ
MCHC 312 ปกติ
RDW 15.7 สูงกว่าปกติ
C-reaktives Protein 2.5
ค่าอื่นๆ ตามการตรวจทั่วไป อยู่ในระดับปกติ
จากข้อมูลข้างต้นนี้ ดิฉันขอความกรุณาคุณหมอช่วยตอบข้อส่งสัยหรือคำอธิบายอื่นเพิ่มเติมเพื่อความเข้าใจในข้อบ่งชี้ของผลเลือดที่ออกมานี้ด้วยค่ะ ส่วนค่าการตรวจวัดอื่นๆ ปกติหมอที่ทำการตรวจอาการเพียงแค่เขียนใบสั่งยา ซึ่งเป็นยาแก้ปวดลดไข้ ยาแก้ไอ แก้เจ็บคอมาให้ แล้วให้ดิฉันไปรับยาที่ร้ายขายยา ร้านขายยาที่นี้จะขายยาตามใบสั่งแพทย์เท่านั้น ไม่ได้มีการบอกหรือแจกแจงผลการตรวจเลือดเลย ดิฉันจึงขอให้เขาพิมพ์ออกจากเครื่องคอมพิวเตอร์ให้แล้วมาหาข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต รู้เพียงคร่าวๆ จากการเปรียบเทียบข้อบ่งชี้ว่าเลือดของดิฉันไม่ปกติแน่นอน และอีกอย่างการจะไปหาหมอกรณีเจ็บป่วยที่นี่แปลกมาก จะต้องทำการโทรนัดหมายก่อนทุกครั้ง เป็นอะไรเขาจะรักษาแค่นั้น ส่วนโรคอื่นคุณต้องมาหาใหม่เสียเงินใหม่อีกครั้งเขาจะไม่ตรวจเจาะลึก การตรวจรักษาจะคิดเป็นชั่วโมงนาทีเลยทีเดียวซึ่งแพงมาก และทุกคนที่อยู่ในประเทศนี้ต้องมีประกันสุขภาพไม่มีประกันอยู่ประเทศนี้ไม่ได้กฎหมายบังคับไว้เลย เห็นแล้วดิฉันคิดถึงเมืองไทยและคุณหมอไทยทุกท่านเลยค่ะ หมอบ้านเราเก่งกว่าที่นี้เยอะมาก หมอที่นี่เป็นธุรกิจเกินไป
(ขอปิดนาม)
ตอบครับ
ประเด็นที่ 1. ผลเลือดของคุณ
Erythrozyten = 5.67 (สูงกว่าปกติ) หมายความว่ามีจำนวนเม็ดเลือดแดงมกี่ล้านเม็ดต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร ธรรมดาผู้หญิงจะมีประมาณ 4.5-5.2 ถ้ามีมากเกินก็มีสาเหตุได้หลาย เช่น เคยอยู่ที่ต่ำแล้วขึ้นไปอยู่ที่สูงๆซึ่งออกซิเจนน้อย ร่างกายต้องปรับตัวสร้างเม็ดเลือดแดงมากขึ้น หรือบางทีก็เป็นเพราะเม็ดเลือดแดงพาออกซิเจนได้ไม่ดี จึงต้องมีแยะๆ
MCV = 74.0 (ต่ำกว่าปกติ) ค่านี้คือปริมาตรหรือขนาดของเม็ดเลือดแดง คนปกติจะมีขนาด 80-100 fl ของคุณเรียกว่าเป็นเม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็ก ซึ่งอาจเป็นเพราะกรรมพันธุ์ของเม็ดเลือดเป็นอย่างนั้น คนไทยจำนวนร่วม 20% เป็นโรคทาลาสซีเมีย หรือโรคกรรมพันธุ์เม็ดเลือดแดงผิดปกติ ทำให้เม็ดเลือดจำนวนหนึ่งมีขนาดเล็กและบิดเบี้ยวกว่าปกติ
MCH = 22.9 (ต่ำกว่าปกติ) ค่านี้คือจำนวนตัวพาออกซิเจนหรือฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแต่ละเม็ด เมื่อเม็ดเลือดแดงขนาดเล็ก ก็เป็นธรรมดาที่จำนวนฮีโมโกลบินจะน้อยลงไปด้วย
MCHC = 312 (ปกติ) มีความหมายเหมือน MCH เพียงแต่ว่าคำนวณคนละแบบ คือ MCH คำนวณโดยเอาจำนวนเม็ดเลือดไปหาร ส่วน MCHC คำนวณโดยเอาเปอร์เซ็นต์ของเม็ดเลือดอัด (Hct) ไปหาร กรณีที่ค่า MCH ต่ำแต่ MCHC ปกติอย่างของคุณนี้ก็ตีความได้ว่าน่าจะเป็นเพราะเม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็ก ไม่ได้เป็นเพราะขาดตัวพาออกซิเจน
RDW = 15.7 (สูงกว่าปกติ) ค่านี้คือเปอร์เซ็นต์ของเม็ดเลือดที่มีขนาดผิดปกติ
C-reaktives Protein (CRP)= 2.5 (สูงผิดปกติ) ค่านี้แสดงถึงการอักเสบใดๆก็ได้ที่เกิดขึ้นในร่างกาย
เรื่องที่คุณเป็นหวัดนั่นเรื่องหนึ่งซึ่งผมถือว่าจบไปแล้วจะไม่กล่าวถึงในที่นี้ ขอพูดถึงแต่ผลเลือดของคุณ ซึ่งบอกว่าคุณน่าจะมียีนแฝงหรือมีกรรมพันธุ์ของโรคทาลาสซีเมียแบบใดแบบหนึ่ง การจะพิสูจน์ว่าเป็นแบบใดแน่ต้องตรวจวิเคราะห์ชนิดของฮีโมโกลบิน (Hb typing) และตรวจดูยีนอัลฟ่าทาลาสซีเมีย
ถามว่าจำเป็นต้องตรวจไหม ตอบว่าไม่จำเป็นถ้าคุณมีลูกแล้วและไม่คิดจะมีลูกอีก แต่ถ้าคุณคิดจะมีลูก การตรวจเลือดของทั้งคุณและสามีจะมีประโยชน์ในแง่เพื่อให้รู้ว่าลูกที่จะเกิดมาจะมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้ไหม ในกรณีที่คุณมีลูกแล้ว หากลูกๆเขาจะไปแต่งงาน ผมแนะนำอย่างแรงว่าเขาและแฟนของเขาควรตรวจคัดกรองทาลาสซีเมียก่อนแต่งงานเพื่อจะวางแผนการมีบุตรได้อย่างเหมาะสม
ประเด็นที่ 2. เรื่องความยากในการไปหาหมอ หมอตรวจแต่ปัญหาเฉพาะหน้าไม่เจาะลึก และหมอเป็นธุรกิจ อันนี้มันเป็นปัญหาระดับโลกครับ ที่เมืองไทยเราก็เป็นเหมือนกันนั่นแหละ วิธีแก้ที่ผมแนะนำคือ make your heart แปลว่าทำใจเสียเถิดครับ
นพ.สันต์ ใจยอดศิลป์
